Zeven don’ts bij pastoraat aan homo’s

God 7 september 2017 Herman van Wijngaarden
Herman van Wijngaarden

Pastoraat aan homoseksuele jongeren is een kwetsbaar proces. Alleen al omdat je het ‘nooit helemaal goed doet’, zou je het bijna laten liggen. Maar dat is natuurlijk geen optie. Beter kun je het aandurven om fouten te maken en tegelijkertijd proberen die fouten zoveel mogelijk te vermijden. Belangrijk daarbij is dat je in de gaten houdt wat het doel van jouw begeleiding is: jongeren helpen om te komen van ‘erkenning van…’ naar ‘verantwoordelijkheid dragen voor…’ hun homoseksuele gevoelens. Daarbij zeven don’ts.

Don’t 1: Gelijk vertellen wat de Bijbel erover zegt
Mensen die een uitgesproken mening hebben over Bijbel en homoseksualiteit, kunnen denken dat het belangrijkste doel van het pastoraat is: ervoor zorgen dat de ander die mening overneemt. En dus beginnen ze gelijk maar te vertellen ‘wat de Bijbel erover zegt’. Het is een belangrijke oorzaak van kortsluiting. Ten eerste weet die jongere waarschijnlijk al lang hoe jij erover denkt, en ten tweede zoekt hij/zij op dat moment geen mening maar meeleven. Hij zoekt een weg om met zijn homo-zijn om te gaan en wil dat jij met hem meedenkt en – leeft. Dat de Bijbel daarbij opengaat, is helemaal terecht, maar het gaat om het proces van de jongere. Niet jouw mening is dus leidend, maar de vraag van de jongere. Vandaar:

- Do: ga een (beperkt) proces in van meerdere gesprekken en durf daarin ook het geloof ter sprake te brengen.

Don’t 2: Vooral eigen gedachten en ervaringen verwoorden
Je staat er versteld van hoe vaak het gebeurt: de ‘pastor’ heeft een goed boek over het onderwerp gelezen, kent iemand die óók homoseksueel is, of (nog erger) moet zelf óók ‘strijden tegen seksuele zonden’ en… daar moet hij toch eerst wat over vertellen. ‘Want daar zul je vast veel aan hebben.’ Niet dus! Waar een homoseksuele jongere behoefte aan heeft, is om – eindelijk – eens te kunnen vertellen waar hij de afgelopen periode doorheen gegaan is; welke pijn en welk verdriet hij daarin mogelijk opgelopen heeft; wat hem nu bezighoudt. Enzovoorts. Vandaar:

- Do: luister en stel vragen die de jongere helpen om zijn verhaal te vertellen. Luister en slik je eigen gedachten in.

wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 3: Veronderstellen dat het misschien wel over gaat
Ook dit komt vaak voor: een homoseksuele jongere is na een lange periode van ontkenning tot de conclusie gekomen dat hij tóch homo is. Maar als hij daarover gaat praten, wil zijn omgeving daar niet aan: ‘Weet je het wel zeker?’ ‘Je bent nog jong, misschien gaat het wel over!’ Of zelfs: ‘Heb je er wel voor gebeden?’ Je wordt dan weggestuurd met: ‘Denk er eerst nog maar eens goed over na!’ Alsof je dat niet al jaren gedaan hebt! Een zeer teleurstellende ervaring. Vandaar:

- Do: neem het verhaal van de jongere serieus en ga uit van zijn ervaringen!

Don’t 4: Bij voorbaat wijzen op hulpverlening
Uit een gevoel van machteloosheid of onbekwaamheid kan een pastor gelijk willen doorverwijzen naar een psycholoog of therapeut. Soms kan dat goed zijn, namelijk als een jongere vanwege zijn homoseksualiteit in de knoop is geraakt met zichzelf, bijvoorbeeld door gevoelens van minderwaardigheid of depressiviteit. Maar dat is gelukkig lang niet altijd zo. Homoseksualiteit is geen ziekte waarvoor je behandeld moet worden. Je hebt er wel steun bij nodig – gewoon, van de mensen in je directe omgeving. Vandaar:

- Do: wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 5: Het probleem dramatiseren
Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken. ‘Wat moet dit ontzettend moeilijk voor je zijn’; ‘Wat heb jij een zwaar kruis te dragen!’ Als het verhaal van de jongere daar aanleiding toe geeft, zijn deze woorden terecht. Maar het gebeurt ook wel dat de pastor op deze manier de indruk wekt dat hij het probleem groter vindt dan de jongere zelf. Begrip is goed en nodig, maar laat ook altijd perspectief en hoop doorschemeren. Vandaar:

- Do: erken het probleem van de jongere, maar probeer het ook hanteerbaar te maken. Geef perspectief!

Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken.

Don’t 6: Om de hete brij heendraaien
Laten we eerlijk zijn: het leven kan voor een homoseksuele jongeren knap ingewikkeld zijn, zeker ook als hij ervoor kiest single te blijven. Accepteren dat je homo bent, is tot daaraan toe, maar dan begint het pas. Hoe ga je om met verliefdheden, zelfbevrediging, vriendschappen? Net als andere jongeren hebben ook homoseksuele jongeren te maken met de verleiding van porno, maar ze denken vaak dat het bij hen ‘erger’ is dan voor anderen, en ze durven er niet over te praten. Voor de pastor vraagt dat antenne en de bereidheid om zich kwetsbaar op te stellen. Vandaar:

- Do: durf dingen concreet te benoemen, of in ieder geval: geef ruimte aan de weerbarstige praktijk.

Don’t 7: Een afhankelijkheidsrelatie creëren
Een homoseksuele jongeren heeft steun nodig en verdient die ook. Toch blijft het doel dat hij zelf verantwoordelijk wordt voor hoe hij omgaat met zijn homo-zijn. Die verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk niet bij jou, de kerk en zelfs niet bij God. Soms moet je een homoseksuele jongere daarop wijzen: ‘Jij moet zelf een weg zoeken met je homo-zijn. Ik wil je daarbij helpen, maar het blijft uiteindelijk jouw eigen verantwoordelijkheid!’ Vandaar:

- Do: ondersteun de jongere in het nemen van eigen verantwoordelijkheid.

Herman van Wijngaarden is medewerker van Hart van Homo’s. Hart van Homo’s organiseert op 12 september een toerustingsavond over pastoraat aan homoseksuele jongeren. Op 7 oktober is er een ontmoetingsdag. Klik hier voor meer informatie.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Spanje
Nieuws

Pastorale hulp aan mensen die worstelen met seksuele geaardheid mogelijk strafbaar in Spanje

De Spaanse Evangelische Alliantie (AEE) slaat alarm over een wetsvoorstel waarin conversietherapieën verboden worden. Volgens de AEE zorgt de nieuwe wet ervoor dat pastorale hulp aan mensen die worstelen met hun seksuele geaardheid of genderidentitei

Eucharistie
Nieuws

Episcopaalse priester in gelijk gesteld na communievasten uit protest tegen racisme

Een kerkelijke rechtbank van de Episcopaalse Kerk in de Verenigde Staten heeft priester B. Cayce Ramey in het gelijk gesteld. Hij werd eerder door zijn bisdom in Virginia berispt omdat hij bewust geen heilige communie meer uitdeelde — uit protest teg

Forrest Frank
Nieuws

Christelijke muziek aan opvallende opmars bezig in Amerikaanse hitlijsten

In de Verenigde Staten maken christelijke en traditionele popsongs een opvallende opmars in de hitlijsten. Verschillende artiesten met een geloofsachtergrond breken door naar het grote publiek. Volgens het muziekplatform Billboard is er sprake van ee

Overstromingen Texas
Nieuws

Dodental christelijk zomerkamp Texas stijgt naar 27: ‘Onze harten zijn gebroken’

Het dodental na de overstromingen in Texas is maandag opgelopen tot 90. Onder de slachtoffers zijn inmiddels 27 meisjes en begeleiders van het christelijke zomerkamp Camp Mystic bevestigd. Tien meisjes en één begeleider zijn nog vermist. De situatie

Yasin
Video

Yasin ruilde de islam in voor het christendom: "Jezus verscheen aan mij in een droom"

Jarenlang bad Yasin (schuilnaam) uit Irak: “God, als U echt bent, geef me dan een teken.” Hij had een goedlopend bedrijf en was actief betrokken bij de moskee. Alles leek Yasin op orde te hebben. Toch bleef er een diepe innerlijke onrust die hem niet

Ds. W. van Klinken
Video

HHK-predikant merkt op dat dominees het steeds moeilijker vinden om voor Israël te bidden

De oorlog tussen Israël en Hamas zorgt voor verdeeldheid binnen de kerk. Waar veel christenen zich vanwege de Joodse wortels van de Bijbel met Israël verbonden voelen, zijn er ook christenen die zich achter de Palestijnen scharen. HHK-predikant W. va

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over de Heilige Geest: "Hij wil een intieme relatie met jou"

"Toen jij opnieuw geboren werd, kwam de Heilige Geest ook in jou wonen. De Heilige Geest verlangt ernaar om een intieme relatie met jou te hebben. Neem dus de tijd om de stem van de Goede Herder te leren kennen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieu

Elvis E
Levensverhaal

Topmuzikant Elvis E groeide op als prins in Nigeria: "God betekent alles voor mij"

Elvis E heeft een bijzonder levensverhaal en vertelde daar afgelopen zondag uitgebreid over bij Hour of Power.  De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik

Meerartikelen

Jacobs
Column

Ik wil geen tijd meer besteden aan kwaadwillende en suggestieve vragenstellers

Wat hij ervan vindt dat er in Gaza concentratiekampen zijn gevonden. Die vraag kreeg opperrabbijn Jacobs voorgelegd door een journalist. Het leidt in zijn nieuwe onderstaande dagboek tot de conclusie dat het beter is om geen tijd te besteden aan kwaa

euthanasie
Opinie

De dood als medisch instrument? De schrijnende praktijk van euthanasie

Discussies over euthanasie zijn nog altijd in volle gang. Euthanasiecijfers blijven stijgen, inclusief als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden, iets wat in het bijzonder controversieel is. Op maandag 16 juni verdedigde NSC een voorstel om eut

Chris Stoffer
Persbericht

Chris Stoffer gekozen tot lijsttrekker SGP

Na een voordracht door het partijbestuur op 17 juni, is Chris Stoffer afgelopen vrijdag met een ruime meerderheid van 97 procent van de stemmen gekozen tot lijsttrekker van de SGP voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het aantal van 329 afgevaardigden va

Iran
Nieuws

Zwaardere vervolging van christenen in Iran na oorlog met Israël en VS

Het recente conflict met Israël en de Verenigde Staten heeft de situatie voor christenen en andere minderheden in Iran drastisch verslechterd. De laatste weken arresteerde het regime honderden mensen. Ten minste tien personen zijn inmiddels geëxecute

India
Nieuws

Christenen in India aangevallen tijdens kerkdienst: "De Heere Jezus is onze krachtbron"

Een gewelddadige aanval op een christelijke kerkdienst in het dorp Borsi, in de Indiase deelstaat Chhattisgarh, zorgt voor angst onder christenen in de bewuste regio. Gewapende hindoe-extremisten vielen op zondag 8 juni de samenkomst van de onafhanke

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: vooruitblik op pro-Palestijns PKN-protest

Aanstaande dinsdag staan tientallen predikanten, kerkelijk werkers en leden van de Protestantse Kerk (PKN) in Utrecht op de stoep van het dienstencentrum van hun kerk. Zij roepen de PKN op zich duidelijker uit te spreken tegen het Israëlische optrede

Pride-vlaggen
Nieuws

Christenen reageren fel op Pride-vlaggen in Londen: "Eeuwige straf volgt"

De jaarlijkse regenboogvlaggen op Regent Street, een van de bekendste straten in Londen, zorgen opnieuw voor onrust. Meer dan driehonderd Progress Pride-vlaggen werden geplaatst in aanloop naar de Pride-optocht op zaterdag. Burgemeester Sadiq Khan st

Ds. A. Simons
Video

Waaraan kan je merken dat je vervuld bent met de Heilige Geest? Ds. Simons antwoordt

Het Pinksterfeest ligt alweer even achter ons. Christenen herdenken tijdens dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. De Heilige Geest, die vaak ook als de Trooster wordt omschreven, kwam als Plaatsvervanger van de Heere Jezus op aarde. Maar waa

Overstromingen Texas
Nieuws

10 meisjes en begeleider vermist na dodelijke overstroming bij christelijk zomerkamp in Texas

De situatie rond het christelijke meisjeskamp Camp Mystic blijft ernstig. Tien meisjes en één begeleider zijn nog steeds vermist nadat hevige overstromingen afgelopen vrijdag het kamp en de omliggende gebieden in de Texas Hill Country troffen. Plotse

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens horen we overal om ons heen kleine, hoopvolle signalen van groei. In de afgelopen jaren

Christendom.nl
Nieuws

Waar gaat Romeinen 9 écht over? Bekijk dit videofragment

Wat bedoelde Paulus écht in Romeinen 9? Gaat dit hoofdstuk over de vraag of christenen hun redding kunnen verliezen of zit er iets heel anders achter zijn woorden? In deze video duiken christenen diep in de context en boodschap van Romeinen 9 en late

ZERA worship
Persbericht

Dagtickets beschikbaar voor ZERA worship festival 2025

Deze zomer organiseert ZERA worship het ZERA worship festival. Een uniek evenement van 50 uur non-stop aanbidding, van donderdag 14 tot en met zaterdag 16 augustus 2025 in Maarsbergen (Utrecht). Ervaar de kracht van aanbidding met onder andere Martin