Zeven don’ts bij pastoraat aan homo’s

God 7 september 2017 Herman van Wijngaarden
Herman van Wijngaarden

Pastoraat aan homoseksuele jongeren is een kwetsbaar proces. Alleen al omdat je het ‘nooit helemaal goed doet’, zou je het bijna laten liggen. Maar dat is natuurlijk geen optie. Beter kun je het aandurven om fouten te maken en tegelijkertijd proberen die fouten zoveel mogelijk te vermijden. Belangrijk daarbij is dat je in de gaten houdt wat het doel van jouw begeleiding is: jongeren helpen om te komen van ‘erkenning van…’ naar ‘verantwoordelijkheid dragen voor…’ hun homoseksuele gevoelens. Daarbij zeven don’ts.

Don’t 1: Gelijk vertellen wat de Bijbel erover zegt
Mensen die een uitgesproken mening hebben over Bijbel en homoseksualiteit, kunnen denken dat het belangrijkste doel van het pastoraat is: ervoor zorgen dat de ander die mening overneemt. En dus beginnen ze gelijk maar te vertellen ‘wat de Bijbel erover zegt’. Het is een belangrijke oorzaak van kortsluiting. Ten eerste weet die jongere waarschijnlijk al lang hoe jij erover denkt, en ten tweede zoekt hij/zij op dat moment geen mening maar meeleven. Hij zoekt een weg om met zijn homo-zijn om te gaan en wil dat jij met hem meedenkt en – leeft. Dat de Bijbel daarbij opengaat, is helemaal terecht, maar het gaat om het proces van de jongere. Niet jouw mening is dus leidend, maar de vraag van de jongere. Vandaar:

- Do: ga een (beperkt) proces in van meerdere gesprekken en durf daarin ook het geloof ter sprake te brengen.

Don’t 2: Vooral eigen gedachten en ervaringen verwoorden
Je staat er versteld van hoe vaak het gebeurt: de ‘pastor’ heeft een goed boek over het onderwerp gelezen, kent iemand die óók homoseksueel is, of (nog erger) moet zelf óók ‘strijden tegen seksuele zonden’ en… daar moet hij toch eerst wat over vertellen. ‘Want daar zul je vast veel aan hebben.’ Niet dus! Waar een homoseksuele jongere behoefte aan heeft, is om – eindelijk – eens te kunnen vertellen waar hij de afgelopen periode doorheen gegaan is; welke pijn en welk verdriet hij daarin mogelijk opgelopen heeft; wat hem nu bezighoudt. Enzovoorts. Vandaar:

- Do: luister en stel vragen die de jongere helpen om zijn verhaal te vertellen. Luister en slik je eigen gedachten in.

wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 3: Veronderstellen dat het misschien wel over gaat
Ook dit komt vaak voor: een homoseksuele jongere is na een lange periode van ontkenning tot de conclusie gekomen dat hij tóch homo is. Maar als hij daarover gaat praten, wil zijn omgeving daar niet aan: ‘Weet je het wel zeker?’ ‘Je bent nog jong, misschien gaat het wel over!’ Of zelfs: ‘Heb je er wel voor gebeden?’ Je wordt dan weggestuurd met: ‘Denk er eerst nog maar eens goed over na!’ Alsof je dat niet al jaren gedaan hebt! Een zeer teleurstellende ervaring. Vandaar:

- Do: neem het verhaal van de jongere serieus en ga uit van zijn ervaringen!

Don’t 4: Bij voorbaat wijzen op hulpverlening
Uit een gevoel van machteloosheid of onbekwaamheid kan een pastor gelijk willen doorverwijzen naar een psycholoog of therapeut. Soms kan dat goed zijn, namelijk als een jongere vanwege zijn homoseksualiteit in de knoop is geraakt met zichzelf, bijvoorbeeld door gevoelens van minderwaardigheid of depressiviteit. Maar dat is gelukkig lang niet altijd zo. Homoseksualiteit is geen ziekte waarvoor je behandeld moet worden. Je hebt er wel steun bij nodig – gewoon, van de mensen in je directe omgeving. Vandaar:

- Do: wijs in eerste instantie op het eigen netwerk van gezin, familie en gemeente. Probeer dat zo nodig te activeren.

Don’t 5: Het probleem dramatiseren
Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken. ‘Wat moet dit ontzettend moeilijk voor je zijn’; ‘Wat heb jij een zwaar kruis te dragen!’ Als het verhaal van de jongere daar aanleiding toe geeft, zijn deze woorden terecht. Maar het gebeurt ook wel dat de pastor op deze manier de indruk wekt dat hij het probleem groter vindt dan de jongere zelf. Begrip is goed en nodig, maar laat ook altijd perspectief en hoop doorschemeren. Vandaar:

- Do: erken het probleem van de jongere, maar probeer het ook hanteerbaar te maken. Geef perspectief!

Goed bedoeld, maar toch iets waarvoor je moet oppassen: de pastor is zo bewogen met de homoseksuele jongere dat hij té heftige woorden gaat gebruiken.

Don’t 6: Om de hete brij heendraaien
Laten we eerlijk zijn: het leven kan voor een homoseksuele jongeren knap ingewikkeld zijn, zeker ook als hij ervoor kiest single te blijven. Accepteren dat je homo bent, is tot daaraan toe, maar dan begint het pas. Hoe ga je om met verliefdheden, zelfbevrediging, vriendschappen? Net als andere jongeren hebben ook homoseksuele jongeren te maken met de verleiding van porno, maar ze denken vaak dat het bij hen ‘erger’ is dan voor anderen, en ze durven er niet over te praten. Voor de pastor vraagt dat antenne en de bereidheid om zich kwetsbaar op te stellen. Vandaar:

- Do: durf dingen concreet te benoemen, of in ieder geval: geef ruimte aan de weerbarstige praktijk.

Don’t 7: Een afhankelijkheidsrelatie creëren
Een homoseksuele jongeren heeft steun nodig en verdient die ook. Toch blijft het doel dat hij zelf verantwoordelijk wordt voor hoe hij omgaat met zijn homo-zijn. Die verantwoordelijkheid ligt uiteindelijk niet bij jou, de kerk en zelfs niet bij God. Soms moet je een homoseksuele jongere daarop wijzen: ‘Jij moet zelf een weg zoeken met je homo-zijn. Ik wil je daarbij helpen, maar het blijft uiteindelijk jouw eigen verantwoordelijkheid!’ Vandaar:

- Do: ondersteun de jongere in het nemen van eigen verantwoordelijkheid.

Herman van Wijngaarden is medewerker van Hart van Homo’s. Hart van Homo’s organiseert op 12 september een toerustingsavond over pastoraat aan homoseksuele jongeren. Op 7 oktober is er een ontmoetingsdag. Klik hier voor meer informatie.

Praatmee

Beluister onze podcast

#369 Ds. Bram Hofland & ds. John de Groot over de hel, eeuwige straf en het laatste oordeel
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

 Proponent L. Schouten
Nieuws

Preekbevoegdheid verleend aan PKN-proponent door Hersteld Hervormde Kerk

Het breed moderamen van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft proponent L. Schouten uit Elspeet per dinsdag preekbevoegdheid toegekend. Dat meldt het kerkverband op haar website. Schouten is al zo’n 35 jaar als proponent actief binnen de voormalige

Willem Lingeman
Video

Echtpaar noemt huwelijk "één groot drama": Willem Lingeman reageert

Bijbelleraar Willem Lingeman reageert in een videoboodschap op een pijnlijke huwelijksgeschiedenis van een echtpaar. Volgens het stel was hun huwelijk “zeker niet Gods wil” en noemt men het “één groot drama”. Inmiddels zijn ze gescheiden en beiden he

Apollinaris Darmawan
Nieuws

Indonesische christen op leeftijd vrijgelaten na jarenlange gevangenisstraf

Na meer dan vier jaar gevangenschap is de christelijke bekeerling Apollinaris Darmawan vrijgelaten uit de Kebon Waru-gevangenis in Indonesië. De man werd in november 2024 vervroegd vrijgelaten, nadat hij meerdere strafverminderingen kreeg. Darmawan z

Indonesische vlag
Nieuws

Honderden moslims protesteren tegen bouw Indonesische kerk

In het Indonesische Kalibaru, een dorp in de stad Depok (West-Java), protesteerden op 5 juli honderden moslims tegen de bouw van een christelijke kerk. Dit gebeurde ondanks dat de kerk alle benodigde vergunningen bezit. Op videobeelden is te zien hoe

Ds. P. den Ouden
Video

Waaraan kun je genade in je hart herkennen? HHK-predikant antwoordt

Waaraan kun je herkennen dat er genade in je hart gekomen is? Op die vraag gaf ds. P. den Ouden in een recente preek antwoord. De HHK-predikant uit Katwijk aan Zee gebruikte in zijn antwoord een citaat van Augustinus. De kerkvader had ooit een briefw

Ann Michelle Lee
Video

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Aanbiddingsleidster Ann Michelle Lee is aanstaande zondag te gast bij Hour of Power. Ze vertelt daar hoe ze God echt leerde kennen. Ook deelt ze haar droom en boodschap voor de jongere generatie. "Ik wil zoveel mogelijk mensen brengen naar het hart v

Mexico
Nieuws

Mexico: een jaar ontheemd en geen zicht op terugkeer

De maand juli markeert de trieste ‘verjaardag’ van de vlucht van honderden christenen uit hun gemeenschappen in de Mexicaanse deelstaat Chiapas. Ze moesten vrijwel alles achterlaten: hun land, huizen en dieren. Meer dan honderd christenen - van piepj

Arthur Alderliesten
Nieuws

Dolle Mina’s verstoren bijeenkomst Schreeuw om leven: directeur reageert

Afgelopen maandag verstoorden pro-abortus demonstranten een bijeenkomst van Schreeuw om leven in Gouda. De avond was bedoeld om mensen uit de achterban te informeren over het waken bij abortusklinieken. De circa 25 demonstranten - die zich presenteer

Meerartikelen

Syrie
Interview

Syrische christenen houden stand in vijandige omgeving: "God gebruikt de kerk"

"Voor veel mensen wordt de droom van een islamitische staat in Syrië steeds meer werkelijkheid. En daarin is geen plaats voor ongelovigen, zoals christenen." Aan het woord is Ibrahim Lahdo, tot voor kort woonachtig in Syrië. Cvandaag sprak met hem ov

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

De wereld kijkt niet naar je preek, maar naar je daden

Tijdens een zendingsreis in Zuid-Afrika kreeg ik onverwacht de gelegenheid om een van de meest gevaarlijke townships in Kaapstad te bezoeken. Kolonel Bazil Vellai, lid van de kerk waar ik te gast was, had ons persoonlijk uitgenodigd om Manenberg - de

Ds. M. van Reenen
Column

Overvolle huizen: spullen verzamelen of schatten in de hemel?

Een verhuizing levert veel op: stress, chaos, drukte, dozen, helpers, een verhuiswagen die de bocht niet kan halen... Maar ook: bezinning. Al die spullen die je uit het ene huis haalt en in het andere weer neerzet, waar komt het vandaan, waar moet he

Kerk van de Heilige Familie
Nieuws

Drie doden bij aanval op katholieke kerk in Gaza: Israël start onderzoek

Bij een aanval op de Kerk van de Heilige Familie in Gaza-stad zijn donderdag drie mensen omgekomen en raakten er meerdere gewond, onder wie de priester van de parochie. De kerk, waar sinds het uitbreken van de oorlog honderden christenen schuilen, we

Jan Pool
Column

Dankbaarheid is geen luxe; het is een manier van leven

Het leven kent zowel prachtige als pijnlijke momenten. Onlangs kreeg ik de sleutel van een prachtige auto, een cadeau van een dierbare vriend voor wie ik al vijftien jaar een mentor mag zijn. Ik ontving hem met tranen van ontroering in mijn ogen. Wat

Josephat Gwajima
Nieuws

Tanzania sluit grote pinksterkerk na kritiek op mensenrechtenschendingen

De Tanzaniaanse overheid heeft de grote protestantse kerk Glory of Christ Tanzania Church gesloten. Reden: een preek waarin voorganger Josephat Gwajima sprak over mensenrechtenschendingen in het land. Zes weken na de sluiting is de kerk nog altijd di

Ds. D. J. Budding
Video

Hervormde predikant wijst op kerken waar het evangelie niet ten volle klinkt

Als je op het volmaakte offer van de Heere Jezus ziet, dan mag je weten dat je zalig wordt. Toch zijn er, met name aan de rechterflank van de reformatorische gezindte, christenen die zich afvragen of zij wel zalig kunnen worden. Die worsteling leidt

Wilkin van de Kamp
Nieuws

Wilkin van de Kamp nodigt je uit om de Plaatsvervanger van Jezus beter te leren kennen

"De Heilige Geest is de Geest van Jezus in jou Die het leven van Jezus in en door jou wil leiden", aldus Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God'. De spreker en schrijver nodigt je in deze aflevering - en in de

Päivi Räsänen
Nieuws

Finse politica overweegt om haar kerk te verlaten na jarenlange LHBTI-strijd

De Finse politica Päivi Räsänen overweegt een definitief afscheid van de Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland. De aanleiding: de groeiende acceptatie van homorelaties binnen de kerk en het recente besluit van een bisschop om kerken open te stellen v

Naomi Oosterhof
Podcast

Wat houdt ware vriendschap in? Beluister deze podcast

In deze podcastaflevering staat Naomi Oosterhof (foto) stil bij een thema dat ons allemaal raakt: vriendschap. Wat onderscheidt een gewone vriend van een broeder of zuster voor het leven? En hoe kijkt God eigenlijk naar vriendschappen? Naomi neemt je

Groot Letter-uitgave
Persbericht

Bijbelvereniging introduceert Groot Letter Nieuwe Testament (HSV)

Sinds vorige maand is bij de Bijbelvereniging het Nieuwe Testament in Groot Letter-uitgave verkrijgbaar. Deze speciale editie is gedrukt in de Herziene Statenvertaling (HSV) en bedoeld voor mensen die gebaat zijn bij grotere letters, zoals ouderen en

Serhii Burlaka met Oekraïense militairen
Interview

Serhii werkt voor ZOA én is legerpredikant: "Er is een wonder nodig voor Oekraïne"

Als ZOA-medewerker voorziet Serhii Burlaka mensen in de ‘bevrijde gebieden’ rond Cherson (Oekraïne) van voedsel. Maar één week in de maand werkt hij als legerpredikant aan het front. “Ik preek in zo’n week soms maar twee minuten. Het is veel belangri