Het is voor ons allen belangrijk dat we personen en zaken van elkaar weten te scheiden. Dat is een les die ik van Gisbertus Voetius (1589-1676) heb geleerd. Hij bestreed de remonstrantse leer, maar had achting voor remonstranten die een vroom leven leidden. Mensen die heel zwart-wit denken zullen misschien zeggen: Dat kan niet. Het is het één of het ander. Maar, dan ligt het probleem niet bij Voetius maar in je eigen zwart-wit denken. Probeer dat wat te relativeren, dat helpt.
Het is altijd goed om ons eigen denken kritisch onder de loep te nemen. Ik ben daarop ook aanspreekbaar. Uit reacties merk ik dat velen het onderscheid tussen personen en zaken moeilijk kunnen maken. Kritische vragen worden al snel opgevat als persoonlijke aanvallen. Mensen schieten vervolgens in de kramp en gaan heftig reageren, zonder aandachtig te luisteren. Dat heeft ook te maken met de emotiecultuur waarin we leven.
Zeker voor mensen die via sociale media reageren heb ik een gratis tip. Als je je reactie hebt geschreven, houd je die nog even bij je. Je leest twee uur later het artikel waarop je reageert nog eens, vervolgens je eigen reactie en je vraagt je af: passen deze bij elkaar? Zou de auteur van het artikel dat ook vinden? Als het antwoord ‘ja’ is, gaat je reactie pas de deur uit.
Als tweede punt wil ik terugkomen op het ‘hokjes-denken’. Aan de ene kant kan dit heel prettig voelen. Zo’n houding maakt het voor onszelf overzichtelijk. Je hebt dan een tweedeling onder de mensen: zij die voor mij zijn (die zijn goed) en zij die tegen mij zijn (die zijn fout). Uit verschillende reacties blijkt deze houding. De persoon wordt in een bepaald hokje gezet en vervolgens gaan we iets over dat hokje vinden, in het slechtste geval ertegenaan trappen. Maar, doe ik daarmee de persoon recht?
Nog ‘gemakkelijker’ wordt het als je de persoon afschrijft, want dan hoef je je niets meer aan te trekken van wat hij zegt. Het was de Heere Jezus Die deze houding als zonde aan de kaak stelde in de gelijkenis van de kinderen op de markt (Luk. 7:31-35). Zowel Johannes de Doper als Hij Zelf werden op die manier afgeschreven. Vallen wij in dezelfde zonde?
Als derde punt wil ik aanmoedigen om kritiek op zijn waarde te schatten. Zelf probeer ik uit serieus getoonzette kritiek lering te trekken, vanuit het spreekwoord: Het is een vriend die mij mijn feilen vertelt. Achter serieus getoonzette kritiek zit in elk geval een denkproces waar ik mijn winst mee kan doen, ook al ben ik het niet eens met de criticus. We proberen toch te blijven leren?
Vanzelf mag iedereen nare, bittere kritiek naast zich neerleggen. Mensen die zo reageren, diskwalificeren zichzelf met hun schrijven. Zolang ze zich niet bekeren van deze houding, verdienen zij het niet dat iemand naar hen luistert.
Ik geef bovenstaande drie punten graag in overweging. Als we zo in christelijk Nederland proberen met elkaar om te gaan, is dat winst.
Lees ook: Ik vond dominee De Heer een oubollige, vervelende refopredikant (en nu heb ik spijt).
Christenen die meer diepgang willen kiezen voor cvandaag Premium
Je las net een gratis cvandaag Premium artikel. Meld je aan en start je gratis maand.
Start je gratis maand