Gezonde schaamte leidt tot zondebesef en begrenst ongezond gedrag

God 16 oktober 2023 4 minuten Wilkin van de Kamp
De oude mens uittrekken

Wie naar Hem opzien, stralen van vreugde, schaamte zal hun gezicht niet kleuren (Psalm 34:6, NBV).

Toen Adam en Eva hadden gezondigd voelden zij zich schuldig en schaamden zij zich voor God en voor elkaar. Schuld en schaamte zijn emoties die voortkomen uit de zonde. Ze gaan meestal hand in hand. Schuld gaat over je gedrag: ā€˜Ik doe iets niet goed.’

Schaamte gaat over je identiteit: ā€˜Ik ben niet goed.’ Als iemand zich schaamt voor wat hij verkeerd heeft gedaan, ervaart hij vooral dat hij niet goed genoeg is. De rooms-katholieke hoogleraar Rein Nauta spreekt over schaamte als: ā€˜Ik ben niet geweest die ik had willen zijn.’ Schaamtegevoel tast je identiteit aan. Je hebt het gevoel dat je niet goed genoeg bent zoals je bent. Je wilt je handen voor je gezicht slaan. Je durft anderen niet onder ogen te komen. Omdat je het moeilijk vindt om van jezelf te houden ben je gaan geloven dat niemand bij jou wil zijn. Schaamte hindert je om betekenisvolle, innige menselijke relaties aan te gaan. Je wordt onzeker, trekt je terug en sluit je op in een kerker van eenzaamheid.

Volgens Paulus bestaat er ook zoiets als gezonde schaamte, een emotie die wordt veroorzaakt door een gezond zondebesef: ā€˜Toen u nog slaven van de zonde was, was u niet gebonden aan de gerechtigheid. Wat hebt u daarmee geoogst? Dingen waarvoor u zich nu schaamt, want ze leiden tot de dood. Maar nu, bevrijd van de zonde en in dienst van God, oogst u toewijding aan Hem en zelfs het eeuwige leven’ (Romeinen 6:20-22, NBV). Gezonde schaamte leidt tot zondebesef en stelt grenzen aan ongezond gedrag. Iemand die liegt behoort zich te schamen, dat is alleen maar gezond.

Als je de mantel van schaamte durft af te leggen, zal niets je kunnen weerhouden om je zonden in het licht te brengen en bevrijding te ervaren.

Gevoelens van blijvende schaamte kunnen echter het zicht op Gods troon van genade vertroebelen. De duivel weet dit. Hij wil je naakt te kijk zetten met alle fouten die je hebt gemaakt. Hij klaagt je aan om ervoor te zorgen dat je niet voor de troon van Gods genade durft te verschijnen. De mantel van schaamte is een niet te dragen gevolg van de zonde. Toen Jezus aan het kruis jouw zonden op zich nam werd Hij te kijk gezet in jouw plaats. Jezus heeft niet alleen jouw schuld verzoend, maar ook jouw schande en schaamte gedragen. Zes uur lang hing Hij naakt aan een kruis, zodat jij met Hem bekleed zou worden. Jij mag jouw schaamte inruilen voor zijn gerechtigheid en geborgenheid. Je hoeft je niet te schamen. Je mag er echt helemaal zijn. God zegt tegen jou: ā€˜Wees niet bang: je zult niet worden beschaamd (…) Ik zal me weer over je ontfermen met eeuwigdurende liefde, (…) gerechtigheid zal je fundament zijn’ (Jesaja 54:4,8b,14, NBV).

Als je de mantel van schaamte durft af te leggen, zal niets je kunnen weerhouden om je zonden in het licht te brengen en bevrijding te ervaren. Koning David sprak uit ervaring toen Hij het uitzong: ā€˜Wie naar Hem opzien, stralen van vreugde, schaamte zal hun gezicht niet kleuren’ (Psalm 34:6, NBV). Trek vandaag nog de mantel van schaamte uit en ā€˜trek Christus aan als een kledingstuk’, dan ga je in Hem gehuld en kan God zijn ogen niet van je afhouden (Galaten 3:27, GN).

Misschien ben je in de leugen gaan geloven dat jouw zonden de reden zijn dat het nu slecht met je gaat. Dit is de straf van God die je hebt verdiend: ā€˜Wie schuld heeft moet boeten.’ Het evangelie van genade leert echter dat jij niet hoeft te boeten voor je zonden, omdat Jezus jouw zonden Ć©n het oordeel van God over je zonden op zich heeft genomen zodat jij vrijgesproken kunt worden. Paulus zegt: ā€˜Wij zijn dus voor God rechtvaardig geworden door het bloed van Christus. Des te meer zal Hij ervoor zorgen dat Gods vreselijke oordeel aan ons voorbijgaat’ (Romeinen 5:9, HB). Verderop benadrukt hij: ā€˜Zo is er dan nu geen veroordeling voor hen, die in Christus Jezus zijn’ (Romeinen 8:1, NBG).

Trek je boetekleed uit en trek ā€˜het beste kleed’ aan, door te gaan staan in je nieuwe identiteit in Christus.

Het feit dat God jou ā€˜in Christus’ goedgekeurd en aanvaard heeft is onveranderlijk. Je bent vrij, volkomen vrij om God te dienen. Daarom roept Paulus het uit in Romeinen 8 (NBV): ā€˜Als God voor ons is, wie kan dan tegen ons zijn?’ (vers 31). En: ā€˜Wie zal Gods uitverkorenen aanklagen? God zelf spreekt hen vrij. Wie zal hen veroordelen? Christus Jezus, die gestorven is, meer nog, die is opgewekt en aan de rechterhand van God zit, pleit voor ons. Wat zal ons scheiden van de liefde van Christus?’ (vers 33- 35a).

Er is geen moment, geen situatie, geen plaats waar God niet vóór jou is! Trek je boetekleed uit en trek ā€˜het beste kleed’ aan, door te gaan staan in je nieuwe identiteit in Christus. Geloof wat koning David je toezingt in een van zijn psalmen: ā€˜Allen die bij Hem schuilen zullen niet boeten’ (Psalm 34:23, NBG). Een andere vertaling zegt: ā€˜De Heer redt het leven van zijn dienaren, nooit zal boeten wie schuilt bij Hem’ (NBV).

Wilkin van de Kamp is voorganger, schrijver en richtte stichting Vrij Zijn op. Bovenstaand fragment is afkomstig uit het boek 'Live in love'. Klik hier om het boek te bestellen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#367 Jeffrey & Farshid Seyed Mehdi over oorlog Israƫl-Iran en een hoopvolle toekomst
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Raouf Leeraar
Video

Christenen voor Israƫl genoemd in VN-rapport over verdrijving Palestijnen, Raouf Leeraar reageert

Volgens VN-rapporteur Francesca Albanese zouden bijna 50 organisaties zich schuldig maken aan de verdrijving van Palestijnen. Dat schrijft zij in een nieuw rapport. In het rapport staat onder meer dat de bezetting van de Westelijke Jordaanoever blijf

Urkers
Video

Prachtig: honderden Urkers zingen uit volle borst 'Een toekomst vol van hoop'

'U geeft een toekomst vol van hoop. Dat heeft U aan ons beloofd. Niemand anders U alleen, leidt ons door dit leven heen', deze woorden komen uit het voor veel christenen bekende lied 'Een toekomst vol van hoop'. Het lied - afkomstig van de christelij

Ds. G. van Zanden
Video

Hervormde predikant vraagt toehoorders of hij hun internetgeschiedenis mag zien

"Mag ik jullie internetgeschiedenis eens zien? Nee hƩ? Dat dacht ik wel", aldus ds. G. van Zanden. De hervormde predikant uit Katwijk aan Zee stelde deze vraag in een recente preek aan zijn luisteraars. De predikant wees hen erop dat ze een streep mo

Ron van der Spoel
Video

Ron van der Spoel behandelt Psalm 80 in nieuwe gebedsvlog

Het gebed is onlosmakelijk verbonden aan het christelijk geloof, maar hoe bid je nu precies? In de Gebedsvlogs van IZB deelt PKN-predikant Ron van der Spoel waardevolle inzichten en praktische handvatten om gebed en stilte een plek te geven in je dag

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe de discipelen tijdens Pinksteren met Gods Geest vervuld werden

Pinksteren ligt inmiddels alweer even achter ons, maar in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' staat spreker en schrijver Wilkin van de Kamp nog een keer stil bij dit bijzondere heilsfeit. In onderstaande aflevering vertelt Van d

Drs. Piet Guijt
Column

Christenen moeten zich wapenen tegen dubieus piramideverhaal

Sinds maart 2025 gaat er een opmerkelijke theorie rond over verborgen structuren onder de Egyptische piramide van Chefren. De hype verspreidt zich razendsnel online, maar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt volledig. Sterker nog: betrokken onder

Rafael en Remilyn
Getuigenis

Rafael: van gangster tot Gods dienaar

Rafael, uit Cavite op de Filipijnen was gevreesd, gewelddadig en verslaafd. Maar toen Gods Woord hun gezin bereikte via het Project Filippus van Bible League, begon er iets te veranderen. Vandaag leidt hij zijn gezin in gebed en verspreidt hij het Ev

Ds. Kees van Velzen
Video

Christenen vertellen wat de kerk volgens hen meer dan ooit nodig heeft

Wat heeft de kerk meer dan ooit nodig? Deze vraag legden wij onlangs aan diverse christenen voor. Onder andere ds. Kees van Velzen, CU-Tweede Kamerlid Don Ceder, EO-presentator Jurjen ten Brinke, presentator Jan van den Bosch en theoloog Willem Ouwen

Meerartikelen

Willem Lingeman
Opinie

Hebben gelovigen de wet der tien geboden nodig?

Elke zondagmorgen buigen veel christenen zich onder het voorlezen van de Wet des Heeren, zoals die te vinden is in Exodus 20:1-17 en Deuteronomium 5:6-21. In veel kerken, met name van reformatorische signatuur, is dit zoals men zegt: ā€˜een goede gewoo

Zwitsers parlementsgebouw
Nieuws

Zwitserse overheid wil eiceldonatie voor vrouwen legaliseren

De Zwitserse Evangelische Alliantie (SEA) heeft zich uitgesproken tegen plannen van de overheid om eiceldonatie voor vrouwen te legaliseren. Volgens de christelijke koepelorganisatie brengt het wetsvoorstel ernstige ethische risico’s met zich mee en

Michal Canina Geske
Nieuws

Dochter van vermoorde christelijke uitgever dreigt Turkije te worden uitgezet

De Duitse Michal Canina Geske, de dochter van een in 2007 vermoorde christelijke uitgever in Turkije, dreigt na bijna dertig jaar Turkije te moeten verlaten. Dat meldt de Deutsche Welle. Michal was pas drie jaar oud toen ze met haar ouders naar Turki

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant: Israƫl heeft het recht om zichzelf te verdedigen

Al ruim anderhalf jaar zijn Israƫl en Hamas met elkaar in oorlog. In het begin van de oorlog kozen veel mensen Israƫls kant. Vandaag de dag scharen steeds meer mensen zich achter de Palestijnen. Ds. J. Koppelaar - hersteld hervormd emerituspredikant

 Wilkin van de Kamp
Video

Volgens Wilkin van de Kamp verwaarloosde de kerk eeuwenlang het werk van de Heilige Geest

"In de vierde eeuw na Christus beschreef een theoloog de Heilige Geest al als de 'onbeschreven God', de God over wie niemand schrijft", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schri

Elvis E
Video

Elvis E. is aanstaande zondag te zien bij Hour of Power

Zondag in Hour of Power het verhaal van de veelzijdige en muzikale Elvis E. De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik tekort kom, vult God het voor mij in

HSV
Nieuws

Hersteld Hervormde Kerk versoepelt koers rond Herziene Statenvertaling

De Hersteld Hervormde Kerk (HHK) heeft haar standpunt ten aanzien van het gebruik van de Herziene Statenvertaling (HSV) versoepeld. Tijdens de synodevergadering van juni besloot het landelijke kerkverband dat het gebruik van de HSV niet langer wordt

Bart Bolhuis
Nieuws

Prominent ChristenUnie-lid stapt over naar Partij voor de Dieren

Bart Bolhuis, tot voor kort actief binnen de ChristenUnie, heeft bekendgemaakt dat hij per 1 augustus in dienst treedt als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. De overstap markeert een duidelijke breuk met zijn v

Gids bij de Bijbel
Nieuws

NBG helpt jongeren met 'Gids bij de Bijbel'

Wat staat er allemaal in de Bijbel? Spreekt God echt door de Bijbel? Bijbellezen, hoe doe je dat eigenlijk? Voor jongeren met dit soort vragen is er nu de Gids bij de Bijbel. "Deze Gids is een mega-handige, laagdrempelige, frisse en tegelijk verdiepe

Diederik van Dijk
Nieuws

SGP stelt Kamervragen over christenvervolging in Indonesiƫ

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk heeft minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken schriftelijke vragen gesteld over christenvervolging in Indonesiƫ. Aanleiding daarvoor is de recente, zorgelijke berichtgeving die onder andere op deze website verscheen. H

Tweede Kamer
Nieuws

Kamer stemt na chaotische dag voor strenger asielbeleid: dit was de rol van de christelijke partijen

Na een lange dag vol onduidelijkheid en twijfel stemde de Tweede Kamer donderdag uiteindelijk in met de Asielnoodmaatregelenwet. In die wet staat onder meer dat illegaal in Nederland verblijven strafbaar wordt. SGP en ChristenUnie speelden gedurende

Sebastiaan van Wessem
Opinie

Oude Testament als gewelddadig afschrijven is riskant

'Voor veel christenen (ook voor mij) bestaat er een stilzwijgend conflict tussen deze twee gezichten van God', stelde Olaf ten Napel eerder deze week in dit Cvandaag-artikel. Veel christenen zullen het dilemma herkennen dat Olaf beschrijft als we kij