Iemand die een “sterke man” lijkt te zijn kan toch een zwakke leider blijken

God 28 september 2023 Jan-Jaap van Peperstraten
Jan-Jaap van Peperstraten

Jezus, Petrus en de leerlingen zijn op reis en zijn in gesprek. Bij deze gesprekken komen er altijd belangrijke lessen naar boven.

Eerder ging het Evangelie ook over Petrus en Jezus, Jezus vraagt de mensen wie hij is en Petrus antwoord: jij bent de Christus, jij bent de Messias. Dat is het moment waarop Petrus zijn naam krijgt. De Rots waarop de Kerk gebouwd wordt. We leren daar een belangrijke les, wie Jezus is! De Koning van Israël!

Het vervolg laat echter een abrupte wending zien. Het lijkt nogal een anticlimax. Als Jezus uitlegt dat hij als Messias, als koning van het Joodse volk, ook zal moeten lijden is Petrus helemaal van de leg.

Hij zegt dat dát niet de bedoeling kan zijn, dat de koning een lijdende dienaar moet zijn! De redder van Israël mág geen kwetsbaar mens zijn! En Petrus krijgt een flinke schrobbering te verduren. Ondanks zijn belijdenis heeft hij er niet veel van begrepen. Hij moet nog veel leren. We leren hier ook een belangrijke les, over wie Petrus is, en over onszelf. Petrus is niet veel anders dan wij.

Als de nood aan de man is, willen wij graag schuilen achter de brede schouders van Onkwetsbare Mensen.

Een tijd geleden las ik dat een oud-Kamerlid een boek had geschreven over haar tijd in ons parlement, als fractielid van een grote politieke partij. Het schetst een ontluisterend beeld. Ze beschrijft hoe de leider van die partij heel autoritair met mensen omging, hen publiekelijk vernederde en voor schut zette – zoals dat gaat gingen ook andere mensen om hem heen dat gedrag navolgen.

Zij werd daar heel ongelukkig van. Toch was die politicus heel erg populair, veel mensen vonden hem een sterke leider, een onkwetsbare man met het hart op de juiste plaats. Wie hij achter de schermen was zag men niet, maar het verraste me niets toen ik dit verhaal in de krant las. Zo gaat dat vaker. Want het gaat niet om die éne persoon, of om die partij. Het gaat om wat er leeft in ons hart.

Als de nood aan de man is, willen wij graag schuilen achter de brede schouders van Onkwetsbare Mensen. Mensen die alles aan kunnen, die altijd direct het juiste besluit nemen en zorgen dat de mensen hen volgen. Dat geeft ons een veilig gevoel. Achter zo`n onkwetsbare macht kunnen we schuilen, kunnen we ons veilig voelen. Die behoefte aan veiligheid máákt de leider. Ook omgekeerd geldt: zonder mensen die achter de leider aanlopen, is de leider helemaal niets.

Een leider die níet onkwetsbaar is, die pijn kan hebben zoals iedereen, daar worden we al wat zenuwachtig van, dat ligt ons niet lekker op de ziel. Dan voelen wij ons zelf al wat onveilig. Als een leider van zijn schild valt zijn de meeste volgers in geen velden of wegen meer te bekennen. Het was niet druk onder het kruis.

Als we pijn zien waar we macht en zelfverzekerdheid verwachten wenden we makkelijk ons gezicht af.

Ook wij zijn niet immuun voor dat gevoel. Toen de Belgische kunstenaar Albert Servaes in 1919 een kruisweg tekende, tekende hij het lijden van Christus heel realistisch uit. Dat was in het België van die tijd ongehoord. Het lijden kwam té dicht bij voor de verantwoordelijken, en de kruisweg moest worden weggehaald. Dat is een beetje als Petrus uit deze lezing gedacht. Die Petrus, die niet de zwakte maar de kracht wil omarmen leeft soms ook in ons eigen hart. Als we pijn zien waar we macht en zelfverzekerdheid verwachten wenden we makkelijk ons gezicht af.

Ook dát is een belangrijke les: want het betekent dat een leider, en de gemeenschap voor wie hij zorgt niet los van elkaar staan. Ze zijn met elkaar verenigd. Als het goed gaat met de ene, dan straalt dat af op de ander. Het kan niet zo zijn dat een leider het goed heeft terwijl zijn gemeenschap verkommert, of dat het goed blijft gaan met een gemeenschap als de verantwoordelijkheden zelf compleet in de put zitten.

Op het hoogste niveau in Jezus Christus, omdat mensen gebogen gaan onder verdriet, onder ziekte, geweld en dood móet hij dat alles delen, juist omdat hij Koning is. Een Koning die niet lijden kan, die emotieloos boven het wereldtoneel hangt is ten diepste niet verbonden met ons mensen.

Leiderschap vooronderstelt verbondenheid. In het groot als in het klein.

En omdat hij Koning is, en hij de spil is waar heel de schepping om draait blijft het niet bij die pijn en dat lijden maar kan Hij door zijn Verrijzenis alles nieuw maken. Heel de schepping een nieuwe rol geven, als een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Hij die deelt in ons lijden laat óns ook delen in zijn overwinning.

En zo is het zowel in het groot als in het klein. Leiderschap vooronderstelt verbondenheid. In het groot als in het klein.

Waar mensen gemeenschappen vormen zal er leiderschap zijn. Er zijn in elke gemeenschap mensen nodig die lijnen uitzetten en processen aansturen. Dat is een grote verantwoordelijkheid die niet kan worden uitgeoefend als mensen tegenover elkaar staan. Zo bekeken is intimidatie, dreigen, dat zijn geen goede vormen van leiderschap. Zo kan iemand die een “sterke man” lijkt te zijn toch een zwakke leider blijken.

Dát is niet waartoe wij geroepen zijn. Als wij de mogelijkheid krijgen om invloed uit te oefenen, op een gemeenschap, op een proces, dan moeten wij dat op een verantwoorde wijze doen. Verbonden met anderen, niet voor onszelf. Dan krijg je misschien niet altijd applaus, maar je hoeft de schijn ook niet op te houden, of je heel anders voor te doen dan je bent.

Als we een leven lang ons best gedaan hebben op onze taken, als we ons best gedaan hebben om er iets van te maken, en voorbij alle oordelen en beoordelingen van de wereld, mogen we al onze taken ook weer teruggeven.

We krijgen onze verantwoordelijkheden van God, en aan Hem geven we ze na afloop ook weer terug. In de naam van hem op wie heel de Aarde steunt: Jezus Christus, onze Heer.

Amen.

Bovenstaande boodschap is afkomstig van priester Jan-Jaap van Peperstraten en is met toestemming overgenomen door Cvandaag. Klik hier om de website van Jan-Jaap van Peperpstraten te bezoeken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#389 Martin Koornstra & Jan Pool over geloven in tijden van ziekte en een God van wonderen
Of beluister op:

Meerartikelen

Isabel Vaughan-Spruce
Nieuws

Pro-life activiste moet opnieuw voor rechter verschijnen na stil gebed bij abortuskliniek

Een Britse pro-life activiste moet opnieuw voor de rechtbank verschijnen vanwege stil gebed bij een abortuskliniek in Birmingham. Het gaat om Isabel Vaughan-Spruce. Zij bad zwijgend in een zogenoemde 'safe access zone'. Dit is een landelijk vastgeleg

Iran
Nieuws

Lange gevangenisstraffen Iraanse christenen voor gewone geloofspraktijken

Een Iraanse christen die ernstig ziek is, is samen met vier andere gelovigen veroordeeld tot lange gevangenisstraffen vanwege haar geloof. Dat melden mensenrechtenorganisaties Article 18 en de National Council of Resistance of Iran. Het toont opnieuw

Kevin Rideout
Nieuws

Ontvoerde Amerikaanse zendingspiloot na twee maanden nog altijd spoorloos in Niger

Het is bijna twee maanden geleden dat de Amerikaanse zendingspiloot Kevin Rideout werd ontvoerd in Niger. Lokale christenen maken zich grote zorgen. Zij horen weinig over pogingen om hem te redden. Volgens The Christian Post is er weinig bekend over

Arend van der Heijden
Video

Komende zondag is kok Arend van der Heijden te gast in Hour of Power

In Hour of Power is sterkok Arend van der Heijden te gast. Jarenlang kookte hij voor beroemdheden, zoals Bruce Springsteen en Madonna, maar zijn liefde voor koken bleek onlosmakelijk verbonden met zijn liefde voor mensen. Daarom verruilde hij topkeuk

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt kerkgangers om niet over andere avondmaalsgangers te oordelen

"Rondom de bediening van het heilig avondmaal zijn wij heel erg hard bezig met de buitenkant. Als we in de kerk zitten, zijn we buitengewoon geïnteresseerd in wie er wel of niet aangaat", aldus ds. G. van Zanden. In een recente preek riep de predikan

Glorify
Video

Koren bundelen stemmen voor ontroerend kerstnummer

In aanloop naar Kerst is er weer een nieuwe muzikale parel verschenen. Mannenkoor Ailanthus uit Wezep en het gemengd koor Glorify uit Meppel bundelden hun stemmen voor een sfeervolle uitvoering van Gods liefde kerst. Onder leiding van dirigent Marco

eritrea
Nieuws

Eritrea laat christenen vrij, maar zeven kerkleiders zitten na 21 jaar nog gevangen

De Eritrese overheid heeft de afgelopen weken een groep gevangenen vrijgelaten. Onder hen bevinden zich ook christenen. Dat melden Open Doors en andere betrouwbare bronnen. Toch overheerst geen vreugde, maar zorg. Zeven prominente kerkleiders zitten

Bajesagenda
Persbericht

Bijbelteksten als anker: Bajesagenda biedt gevangenen houvast en hoop

"In de Bajesagenda staat bij elke dag een Bijbeltekst: een uitspraak van een Bijbelse persoon die laat zien wat er in hem of haar omging. Bijvoorbeeld de wens om het anders te doen, of een verlangen naar een andere manier van denken. Daarmee geeft de

Meerartikelen

Nigeria
Nieuws

Dertien christenen ontvoerd na aanval tijdens kerkdienst in Nigeria

In Nigeria zijn dertien christenen ontvoerd na een gewelddadige aanval op een kerk in de deelstaat Kogi. Gewapende mannen vielen zondag tijdens een dienst van de Evangelical Church Winning All de kerk binnen. Gemeenteleden en lokale beveiligers boden

Don Ceder
Opinie

Celstraf voor mensen zonder geldige verblijfspapieren: terecht of onzin?

Moeten we mensen die geen geldige verblijfspapieren hebben niet strafbaar maken? Die politieke vraag speelt al jaren. En op de laatste dag voor het kerstreces heeft de Tweede Kamer een voorstel aangenomen dat de strafbaarstelling van het niet hebben

Kerst
Boekfragment

Vreugde die niet afhankelijk is van omstandigheden

Habakuk leeft in een tijd van chaos. Er dreigt oorlog, het onrecht groeit en Gods volk lijkt aan zijn lot overgelaten. De profeet heeft eerder in het boek zijn vragen en worstelingen eerlijk uitgesproken. Waarom grijpt God niet in? Waarom lijkt het k

Chris Verhagen
Opinie

Alliantie met cultuurchristenen: waarom zwijgen geen optie is

De recente discussie over samenwerking met zogenoemde cultuurchristenen raakt aan een dieperliggend probleem binnen het Nederlandse christendom. De vraag is niet allereerst met wie christenen allianties aangaan, maar of de kerk haar eigen opdracht no

Bert-Jan Ruissen
Persbericht

Resolutie Bert-Jan Ruissen over christenvervolging Nigeria aangenomen door Europees Parlement

Het Europees Parlement veroordeelt in een resolutie de ontvoering van 315 christelijke kinderen uit St. Mary’s school in Papiri, Nigeria en verzoekt de Nigeriaanse regering met klem om kinderen beter te beschermen en religieus geweld tegen christenen

Europees Parlement
Nieuws

Europees Parlement wil EU-geld inzetten voor abortus in andere lidstaten

Het Europees Parlement heeft woensdag een resolutie aangenomen waarin de Europese Commissie wordt opgeroepen om met EU-middelen abortussen te financieren voor vrouwen uit lidstaten waar abortus verboden of sterk beperkt is. Vrouwen zouden hun zwanger

Pakistan
Nieuws

Ernstig seksueel misbruik 6-jarig meisje: Pakistaanse moslims zetten christelijk gezin onder druk

In Pakistan is een zesjarig christelijk meisje slachtoffer geworden van ernstig seksueel misbruik. De verdachte, een jonge moslimman uit de buurt, is inmiddels opgepakt. Toch staat het gezin van het meisje zwaar onder druk om de aangifte in te trekke

pro-Israëlmanifestatie
Nieuws

Honderden christenen bijeen tijdens pro-Israëlmanifestatie; politie arresteert viertal

Op de Dam in Amsterdam hebben woensdagavond naar schatting tweeduizend mensen deelgenomen aan een landelijke pro-Israëlmanifestatie. De bijeenkomst vond plaats tijdens Chanoeka, het Joodse feest van het licht, en was bedoeld om Israël en de Joodse ge

Myanmar
Nieuws

Militair regime Myanmar dwingt christenen Kerst vervroegd te vieren vanwege verkiezingen

Christenen in delen van Myanmar zijn door de militaire autoriteiten verplicht om Kerst dit jaar vervroegd te vieren. In de noordelijke deelstaat Kachin moeten alle kerstactiviteiten vóór 20 december zijn afgerond. Men wil niet dat het christelijke fe

Mirjam Bikker en Chris Stoffer
Nieuws

SGP en ChristenUnie waarschuwen formatiepartijen: steun niet vanzelfsprekend

De SGP en de ChristenUnie hebben scherpe waarschuwingen afgegeven aan de partijen die momenteel onderhandelen over een nieuw kabinet. Volgens SGP-fractievoorzitter Chris Stoffer en ChristenUnie-leider Mirjam Bikker komt de bereidheid tot samenwerking

Katholieken
Nieuws

Katholieke zusterorde vecht uitspraak aan over anticonceptie in zorgverzekering

De Kleine Zusters van de Armen gaan opnieuw naar de rechter. De katholieke zusterorde uit Amerika vecht een uitspraak aan die hen kan dwingen om anticonceptie te vergoeden via hun zorgverzekering voor personeel. Volgens hen druist dat regelrecht in t

Kerk in Bethlehem
Nieuws

ChristenUnie stelt Kamervragen over positie Palestijnse christenen rond Bethlehem

ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder heeft schriftelijke vragen gesteld aan de minister van Buitenlandse Zaken over de positie van Palestijnse christenen op de Westelijke Jordaanoever. Aanleiding zijn berichten dat Israëlische kolonisten voorbereidingen t