De cruciale rol van de kerk bij vredesopbouw

Dagelijks leven 18 september 2023 Christel Stelpstra, Tearfund
Zuid-Soedan

Dat Tearfund gelooft in de kracht van de lokale kerk, wist je waarschijnlijk wel! Maar dat we zelfs van de kerk op aan kunnen in conflictsituaties, zou wel eens nieuw voor je kunnen zijn. We leggen je graag uit waarom hun rol cruciaal is als het gaat om vredesopbouw, onder meer in Zuid-Soedan.

In Zuid-Soedan hebben interne conflicten jarenlang miljoenen mensen uit hun huizen verdreven. Bescherming in eigen land was er nauwelijks te vinden, dus vluchten veel burgers naar één van de omliggende landen. Inmiddels keren verschillende families langzaam weer terug naar eigen land. Toch spelen conflicten uit het verleden nog regelmatig op en is er op veel plekken verzoening nodig. Rosemary Wilfred, werkzaam voor Tearfund in Zuid-Soedan, deelde met ons over haar werk.

Om te beginnen: kan je wat delen over de conflictsituatie in het land?
"Voordat ik bij Tearfund kwam werken, werkte ik bij een mediaorganisatie aan radioproducties en andere nieuwsuitingen. Eén van mijn verantwoordelijkheden was om het conflict in Zuid-Soedan in kaart te brengen en de ontwikkelingen rondom de vredesopbouw op de voet te volgen. Ik kan je vertellen: dat is een behoorlijke klus.

"Mensen begrepen elkaar niet meer."

Het conflict in Zuid-Soedan is één van de meest complexe die ik ooit ben tegengekomen. Het bestaat eigenlijk uit meerdere kleine en grotere conflicten. Uit ervaring weet ik dat ik goed op moet letten met de informatie die ik via verschillende mediakanalen vrijgeef. Niet iedereen was blij met de artikelen die ik in mijn tijd als journalist schreef en deelde. Hoewel ik nu met minder gevoelige informatie werk, ben ik mij nog steeds bewust van de mogelijke schadelijke consequenties van de dingen die ik in de openbaarheid breng of zeg."

Wat maakt het conflict zo complex?
"Dit conflict kent meerdere dimensies. Laat ik er twee daarvan benoemen. Wanneer je kijkt naar de politiek dan gaat het voornamelijk om een machtsstrijd. Eerder was er al onenigheid tussen de president en vicepresident die elk van een verschillende etnische gemeenschap kwamen. De verbondenheid met de eigen gemeenschap is erg sterk en het conflict tussen deze twee personen dwong de bevolking haast om een kant te kiezen.

Vanuit de culturele dimensie bekeken, zie je hoe het conflict zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld. Bij het uitbreken van de eerste gevechten sloegen hele gemeenschappen op de vlucht naar de buurlanden. Sommige inwoners emigreerden zelfs naar Canada, de Verenigde Staten of Australië. Toen het conflict weer wat tot bedaren was gebracht, kwamen mensen terug, maar ze waren wel veranderd. Ze hadden zich aangepast aan de taal en de gebruiken van het land waar ze de afgelopen jaren hadden doorgebracht. Mensen begrepen elkaar niet meer en binnen families begon onenigheid te ontstaan."

"Mensen realiseren zich steeds vaker dat ze zelf aan zet zijn."

Kan je een voorbeeld geven van een cultureel probleem?
"Er bestaan hier veel problemen rondom het huwelijk. Vanuit traditioneel oogpunt is de bruidsschat onnoemelijk hoog, met name in de regio’s waar veehouders wonen. Als je als man met een vrouw wilt trouwen, dan kost dat zo’n 100 tot 200 koeien. Wanneer de mannen niet in staat zijn aan deze eis te voldoen, kiezen ze er soms voor om vee te stelen van andere veehouders. En dat gaat niet zonder geweld en soms leidt dat tot moord of ontvoering van kinderen. Veel mensen hier weten niet wat het is om in vrede te leven; ze hebben het nog nooit meegemaakt. Ze weten niet beter dan dat er conflict gaande is."

Welke rol speelt de kerk bij vredesopbouw?
"Op dit moment werken we in verschillende gemeenschappen aan vredesopbouw. We hebben een programma opgezet waarbij we bemiddelaars in het conflict trainen en de kerk heeft hier een stimulerende rol in. De bevolking van Zuid-Soedan heeft veel meer vertrouwen in de kerk dan in een politieke leider. Dat de kerk betrokken wordt is dus heel belangrijk. De activiteiten zijn heel uiteenlopend: van bemiddeling tussen families tot het aanpakken van de oorzaken van geweld. Bij dat laatste kan het bijvoorbeeld gaan om het bespreekbaar maken van de onrealistisch hoge bruidsschat.

En we zien dat de aanpak werkt! Voorheen werd er bij verantwoordelijkheden omtrent het conflict naar de lokale overheid gewezen. Zij zouden het maar moeten oplossen. Nu realiseren de mensen zich hier steeds vaker dat ze zelf aan zet zijn. Alleen als zij veranderen zal ook de gemeenschap veranderen. Mensen kijken nu met andere ogen naar zichzelf, elkaar en hun omgeving en zijn zich bewust van hun rol en mogelijkheden in het brengen van verandering."

"Het winnen van vertrouwen kost tijd."

Dat klinkt hoopgevend. Wat is de uitdaging?
"De uitdaging voor ons als team is geduld. Soms moeten we terugkomen op onze eerder bedachte planning omdat de stappen die we willen zetten te groot zijn. Daarnaast zijn er gemeenschappen die we graag zouden bereiken, maar helaas niet kunnen bereiken vanwege de onveilige situatie. We kunnen onze medewerkers niet in gevaar brengen en kiezen er dan dus voor weg te blijven. Ook zijn er gemeenschappen waar politieke leiders een tegengestelde boodschap met die van Tearfund verkondigen. Er wordt dan van bovenaf aangespoord tot geweld en verzet. Wanneer wij, als organisatie, dan met een ander verhaal komen worden we niet altijd serieus genomen. Het winnen van vertrouwen kost tijd.

Gelukkig zie ik langzaam de mindset van mensen veranderen. En al gaat het de goede kant op, dit proces zal voorlopig nog doorgaan. We zijn hier al jaren mee bezig en er ligt nog voldoende werk voor de jaren die volgen. Maar ik heb goede hoop, de verandering wordt steeds beter zichtbaar."

Dit artikel verscheen eerder op de website van Tearfund en is met toestemming overgenomen. Tearfund werkt aan een wereld zonder onrecht en armoede en biedt wereldwijd hulp via lokale organisaties en kerken.

Praatmee

Beluister onze podcast

#368 Patrick & Jeffrey over de SGP, strafbaarstelling illegaliteit en pro-Palestijnse PKN-dominees
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Spanje
Nieuws

Pastorale hulp aan mensen die worstelen met seksuele geaardheid mogelijk strafbaar in Spanje

De Spaanse Evangelische Alliantie (AEE) slaat alarm over een wetsvoorstel waarin conversietherapieën verboden worden. Volgens de AEE zorgt de nieuwe wet ervoor dat pastorale hulp aan mensen die worstelen met hun seksuele geaardheid of genderidentitei

Forrest Frank
Nieuws

Christelijke muziek aan opvallende opmars bezig in Amerikaanse hitlijsten

In de Verenigde Staten maken christelijke en traditionele popsongs een opvallende opmars in de hitlijsten. Verschillende artiesten met een geloofsachtergrond breken door naar het grote publiek. Volgens het muziekplatform Billboard is er sprake van ee

Overstromingen Texas
Nieuws

Dodental christelijk zomerkamp Texas stijgt naar 27: ‘Onze harten zijn gebroken’

Het dodental na de overstromingen in Texas is maandag opgelopen tot 90. Onder de slachtoffers zijn inmiddels 27 meisjes en begeleiders van het christelijke zomerkamp Camp Mystic bevestigd. Tien meisjes en één begeleider zijn nog vermist. De situatie

Yasin
Video

Yasin ruilde de islam in voor het christendom: "Jezus verscheen aan mij in een droom"

Jarenlang bad Yasin (schuilnaam) uit Irak: “God, als U echt bent, geef me dan een teken.” Hij had een goedlopend bedrijf en was actief betrokken bij de moskee. Alles leek Yasin op orde te hebben. Toch bleef er een diepe innerlijke onrust die hem niet

Ds. W. van Klinken
Video

HHK-predikant merkt op dat dominees het steeds moeilijker vinden om voor Israël te bidden

De oorlog tussen Israël en Hamas zorgt voor verdeeldheid binnen de kerk. Waar veel christenen zich vanwege de Joodse wortels van de Bijbel met Israël verbonden voelen, zijn er ook christenen die zich achter de Palestijnen scharen. HHK-predikant W. va

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over de Heilige Geest: "Hij wil een intieme relatie met jou"

"Toen jij opnieuw geboren werd, kwam de Heilige Geest ook in jou wonen. De Heilige Geest verlangt ernaar om een intieme relatie met jou te hebben. Neem dus de tijd om de stem van de Goede Herder te leren kennen", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieu

Elvis E
Levensverhaal

Topmuzikant Elvis E groeide op als prins in Nigeria: "God betekent alles voor mij"

Elvis E heeft een bijzonder levensverhaal en vertelde daar afgelopen zondag uitgebreid over bij Hour of Power.  De musicus groeide op in Nigeria en werd geboren als prins. Hij kende daar rijkdom en armoede. God betekent alles in zijn leven. "Waar ik

Jacobs
Column

Ik wil geen tijd meer besteden aan kwaadwillende en suggestieve vragenstellers

Wat hij ervan vindt dat er in Gaza concentratiekampen zijn gevonden. Die vraag kreeg opperrabbijn Jacobs voorgelegd door een journalist. Het leidt in zijn nieuwe onderstaande dagboek tot de conclusie dat het beter is om geen tijd te besteden aan kwaa

Meerartikelen

euthanasie
Opinie

De dood als medisch instrument? De schrijnende praktijk van euthanasie

Discussies over euthanasie zijn nog altijd in volle gang. Euthanasiecijfers blijven stijgen, inclusief als het gaat om euthanasie bij psychisch lijden, iets wat in het bijzonder controversieel is. Op maandag 16 juni verdedigde NSC een voorstel om eut

Chris Stoffer
Persbericht

Chris Stoffer gekozen tot lijsttrekker SGP

Na een voordracht door het partijbestuur op 17 juni, is Chris Stoffer afgelopen vrijdag met een ruime meerderheid van 97 procent van de stemmen gekozen tot lijsttrekker van de SGP voor de Tweede Kamerverkiezingen. Het aantal van 329 afgevaardigden va

Iran
Nieuws

Zwaardere vervolging van christenen in Iran na oorlog met Israël en VS

Het recente conflict met Israël en de Verenigde Staten heeft de situatie voor christenen en andere minderheden in Iran drastisch verslechterd. De laatste weken arresteerde het regime honderden mensen. Ten minste tien personen zijn inmiddels geëxecute

India
Nieuws

Christenen in India aangevallen tijdens kerkdienst: "De Heere Jezus is onze krachtbron"

Een gewelddadige aanval op een christelijke kerkdienst in het dorp Borsi, in de Indiase deelstaat Chhattisgarh, zorgt voor angst onder christenen in de bewuste regio. Gewapende hindoe-extremisten vielen op zondag 8 juni de samenkomst van de onafhanke

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag podcast: vooruitblik op pro-Palestijns PKN-protest

Aanstaande dinsdag staan tientallen predikanten, kerkelijk werkers en leden van de Protestantse Kerk (PKN) in Utrecht op de stoep van het dienstencentrum van hun kerk. Zij roepen de PKN op zich duidelijker uit te spreken tegen het Israëlische optrede

Pride-vlaggen
Nieuws

Christenen reageren fel op Pride-vlaggen in Londen: "Eeuwige straf volgt"

De jaarlijkse regenboogvlaggen op Regent Street, een van de bekendste straten in Londen, zorgen opnieuw voor onrust. Meer dan driehonderd Progress Pride-vlaggen werden geplaatst in aanloop naar de Pride-optocht op zaterdag. Burgemeester Sadiq Khan st

Ds. A. Simons
Video

Waaraan kan je merken dat je vervuld bent met de Heilige Geest? Ds. Simons antwoordt

Het Pinksterfeest ligt alweer even achter ons. Christenen herdenken tijdens dit feest de uitstorting van de Heilige Geest. De Heilige Geest, die vaak ook als de Trooster wordt omschreven, kwam als Plaatsvervanger van de Heere Jezus op aarde. Maar waa

Overstromingen Texas
Nieuws

10 meisjes en begeleider vermist na dodelijke overstroming bij christelijk zomerkamp in Texas

De situatie rond het christelijke meisjeskamp Camp Mystic blijft ernstig. Tien meisjes en één begeleider zijn nog steeds vermist nadat hevige overstromingen afgelopen vrijdag het kamp en de omliggende gebieden in de Texas Hill Country troffen. Plotse

Aanbidden in de kerk
Verdieping

Hoe reageren we op de groeiende interesse in het christelijk geloof?

Jarenlang werden we in Nederland geconfronteerd met sombere berichten over religie en kerkbezoek. Rapporten voorspelden een gestaag uitstervende kerk, maar opeens horen we overal om ons heen kleine, hoopvolle signalen van groei. In de afgelopen jaren

Christendom.nl
Nieuws

Waar gaat Romeinen 9 écht over? Bekijk dit videofragment

Wat bedoelde Paulus écht in Romeinen 9? Gaat dit hoofdstuk over de vraag of christenen hun redding kunnen verliezen of zit er iets heel anders achter zijn woorden? In deze video duiken christenen diep in de context en boodschap van Romeinen 9 en late

ZERA worship
Persbericht

Dagtickets beschikbaar voor ZERA worship festival 2025

Deze zomer organiseert ZERA worship het ZERA worship festival. Een uniek evenement van 50 uur non-stop aanbidding, van donderdag 14 tot en met zaterdag 16 augustus 2025 in Maarsbergen (Utrecht). Ervaar de kracht van aanbidding met onder andere Martin

Aden Friedman en Cara Friedman
Getuigenis

Van breuk naar verzoening: hoe een orthodox-joodse vader Jesjoea vond

De vader van Aden Friedman hield van zijn familie, van zijn tradities en van God. Hij was een trotse Jood, toegewijd aan zijn geloof en geworteld in de geschiedenis van zijn volk. Voor hem betekende het Jood-zijn alles. Dat zijn zoon Aden op een dag