Moeilijke Bijbelteksten: Waarom liet God de watervloed komen?

God 16 april 2020 Marco van Putten
Marco van Putten

In de serie Moeilijke Bijbelteksten behandelt Bijbelleraar Marco van Putten in korte artikelen onderwerpen uit de Bijbel die moeilijk worden gevonden. Dit artikel gaat over de vraag hoe het zover kwam dat God het leven op aarde vernietigde door de watervloed.

Veel gelovigen kunnen niet begrijpen waarom God bijna al het leven op aarde verwoestte in de watervloed (Gn 6:13-8:19). In de Bijbel staat de reden waarom God dat deed: Hij kreeg achteraf spijt dat Hij de mens geschapen had (Gn 1:27). Mensen bleken hopeloos boosaardig te zijn geworden. Toch vragen veel gelovigen zich af waarom God, die in de Bijbel als barmhartig en genadig wordt beschreven (Ex 34:6; Ps 86:15; Lc 6:36), voor zo’n catastrofale vernietiging koos. Had Hij dat niet zachtaardiger of minder gewelddadig kunnen doen?

Opmaat
De aanvang van de menselijke zonde was de overtreding van Gods verbod door Adam en Eva toen zij van de Boom van Kennis van goed en kwaad aten. Hierdoor kwam de dagelijkse omgang van God met hen ten einde. Zij werden uit de omsloten tuin Edén verbannen en achter hen werd de enige toegang ertoe versperd (Gn 3:24). Daardoor hadden ze ook geen toegang meer tot de Boom van het Leven, waardoor ze geen genezing meer hadden tegen de aftakeling van hun sterfelijke lichaam en tegen wonden en ziekte (vs 22; Opb 22:2). Daar komt bij dat buiten Edén ze voortdurend gevaar liepen. Bijvoorbeeld van wilde dieren en ziektes.

Zoals in een vorig artikel in deze serie is behandeld verviel de eerstgeboren zoon van Adam, Kaïn, in egoïsme (4:6-7) en sloeg hij zijn broer Abel dood. Voor Kaïn was geen plaats meer in het gezin van Adam en zo scheurde de familie in twee geslachten uiteen. Een deel van de familie sloot zich bij Kaïn aan en God verbande hen tot een zwerversbestaan op aarde (vs 14).

Generaties later hadden de twee geslachten zich weten te vermenigvuldigen (6:1). Volgens de Bijbel ging dit in Kaïns geslacht niet op de manier zoals God voor de mens bedoeld had. Namelijk door hoererij, zoals blijkt uit het Hebreeuwse woord hechel, van de stam chalal – (seksueel) ontwijden (Gn 6:1). Als gevolg daarvan werden hun hoofdzakelijk dochters geboren en die werden de aanleiding van een nog groter probleem. De vrome mannen uit het andere geslacht, dat van Sjet, Adams patriarchale opvolger, vonden het vrouwelijke nageslacht van Kaïn mooi (Hebreeuwse woord tov). Ze namen hun tot vrouwen. De twee geslachten, die God apart had gesteld, gingen zij vermengen. Ondanks dat Gods Geest de vromen duidelijk aangaf dat dit onwenselijk en lasterlijk was (vs 3). Schijnbaar waren er toen al profeten op aarde. God zag dat de mens vleselijk (werelds) was, ondanks Gods Geest. Hij gunde hen een periode van bezinning over Gods woorden (vs 3). Ze kregen 120 jaar: een volheid (getal 10) van tijd voor elk van de twee geslachten (6 is het getal van de mens = 2*6). Daarna zou Hij beoordelen of Gods Geest bij het vrome nageslacht zou blijven.

Toenemende gewelddadigheid
In die periode van bezinning waren er volgens de Bijbel monsters op aarde (vs 4). Schijnbaar waren deze ontwikkeld door genetische variaties, zoals tegenwoordig ook gebeurt. Het staat er namelijk zo alsof die er niet van het begin van de Schepping al waren. Dat komt door de Hebreeuwse woordcombinatie bajjamiem - in die dagen. Dat verwijst naar de laatste jaren voorafgaande aan de periode van 120 jaar (het moment dat God de mens een bezinningsperiode oplegt (Gn 6:1)). Er staat namelijk dat die monsters ook nog op aarde waren toen de vromen (de zonen Gods) zich gingen vermengen met het geslacht van Kaïn. Het nageslacht van de vromen uit de dochters van Kaïn worden in de Bijbel machtigen (Hebreeuws Haggiboriem) genoemd. Het waren mensen uit de twee tegengestelde geslachten (van Sjet en van Kaïn). Ze verrichtten ‘stoere daden’ in de Voortijd (de tijd voorafgaande aan de watervloed). Alle mensen bleken vol te raken van boosaardigheden en zij bedachten voortdurend enkel en alleen kwaad. De gezindheid van Kaïns geslacht kreeg de overhand onder de mensen.

God keert zich af
Aan het einde van de periode van bezinning (120 jaar) kwam God tot de slotsom dat het alleen maar van kwaad tot erger was geworden op aarde. De mens had Gods waarschuwing naast zich neergelegd. Het was niet tot algehele bezinning gekomen. God kreeg berouw over het maken van de mens en Hij had volgens de Hebreeuwse grondtekst pijn in Zijn ‘hart’. Pas dan besloot Hij tot de vernietiging van het leven op aarde (vss 5-7).

Maar had God dan helemaal geen barmhartigheid en genade meer over? Toch wel. Noach, een van de nakomelingen van Sjet, werd door God gespaard. Hoe kon Noach vroom zijn gebleven onder zulke boosaardige mensen? In de Bijbel wordt hier aangegeven dat God vroomheid nog niet aan een algemene, altijd geldende standaarden kon meten (geboden), maar vergeleek het met de boosaardigheid die toen normaal was geworden (vss 9-13).

Niet alleen mensen
Wat opvalt in Gods aanpak is dat Hij ook alle andere levende schepselen met een levenswil (Hebreeuws néfésj) in Zijn oordeel betrok (vs 7). Ongenoemd blijven de planten, maar die werden natuurlijk ook erin betrokken. Hij gaf Noach opdracht een vaartuig (Hebreeuws tevat) te bouwen naar Zijn instructies, want God zou de watervloed (Hebreeuws ‘ét-hammaboel majim) over de aarde laten komen. Noach moest een selectie van dierparen en planten meenemen. Die planten moesten ook als voedsel voor hem en zijn gezin en de dieren zijn. In Zijn genade betrok God ook Noachs gezin. Zo werd hij de patriarchale opvolger van zijn grootvader Adam. God was dus toch barmhartig en genadig.

Verdere degradatie
Toen kwam de watervloed over de hele aarde om zo al het leven te vernietigen (7:21-23). Het vaartuig werd opgetild en voer op de golven. Na ruim een jaar was de watervloed volledig teruggeweken en de aarde weer begaanbaar. Toen gaf God Noach opdracht het vaartuig te openen en alle levende schepselen eruit te halen en weer op aarde te gaan wonen.

De Schepping was echter niet meer hetzelfde maar gedegradeerd. God nam Zich dan wel voor niet opnieuw al het leven erop te verwoesten, maar het leven zou drastisch ingekort worden (Gn 3:22). Bijvoorbeeld door het wisselende klimaat van de seizoenen (8:22). Ook sloot God Zijn voorwaardelijke verbond met de mens, waarin ook de omgang met dieren was inbegrepen. Het was immers een verbond met de Schepping. De regenboog zou het Verbondsteken ervan zijn. Dat wijst erop dat de lucht een andere samenstelling had gekregen en zonlicht de aardbodem kon bereiken en schade (slijtage) kon aanrichten. De zon wordt immers in het Hebreeuws sjémésj (schraper) genoemd.

Praatmee

Beluister onze podcast

#361 Jeffrey & Andries Knevel over SGP-vrouwen, de nieuwe paus en het Joodse volk
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Mozambique
Nieuws

Christenen in Mozambique lijden onder islamitisch geweld

Christenen in Mozambique lijden zwaar onder terroristische aanvallen van islamitische milities. Dat schrijft Kerk in Nood dat in het land actief is en probeert de lokale bevolking de helpen. De afgelopen dagen zijn er meerdere aanvallen geweest. Het

Pausmobiel
Nieuws

Pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor kinderen in Gaza

Een bijzondere wens van de vorige maand overleden paus Franciscus krijgt binnenkort vorm: zijn voormalige pausmobiel wordt omgebouwd tot mobiele kliniek voor zieke en gewonde kinderen in Gaza. Mobiele kliniek moet half mei operationeel zijnDe transfo

paus
Verdieping

6 dingen die je moet weten over de nieuwe paus Leo XIV

Donderdag kwam er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel in Vaticaanstad. Een uur later werd bekend dat de Amerikaanse kardinaal Robert Prevost (69) de nieuwe paus is en de naam Leo XIV zal dragen. Wat weten we over deze nieuw paus? Cva

Frank Damazio
Nieuws

Voormalig megakerkleider en auteur Frank Damazio (75) overleden

Frank Damazio, jarenlang voorganger van de City Bible Church (nu Mannahouse Church) in Portland, Oregon, is op 75-jarige leeftijd overleden. Dat maakte de kerkelijke gemeente maandagavond bekend op Facebook. 'Met een verslagen hart maken we het overl

Andries Knevel
Podcast

Waar moet de nieuwe paus aan voldoen? Andries Knevel antwoordt

Deze week vindt in Rome het conclaaf plaats. Verschillende kardinalen van de Rooms-Katholieke Kerk komen deze week samen om een nieuwe paus te kiezen. Waar moet een nieuwe paus aan voldoen? Op deze vraag geeft theoloog en journalist Andries Knevel an

Nigeria
Nieuws

Zes christenen vermoord bij islamitische aanvallen in Nigeria: ‘We vrezen voor een nieuw bloedbad’

In Nigeria zijn afgelopen weekend opnieuw christenen het slachtoffer geworden van gewelddadige aanvallen. Islamitische Fulani-herders vielen op zaterdag 3 en zondag 4 mei twee christelijke dorpen aan in de deelstaat Plateau. Daarbij werden zes christ

Nirky en Jan
Interview

Zondag is Nirky Postema te gast in Hour of Power

Zondag is het moederdag. In Hour of Power is Nirky Postema te gast. Ze wist dat ze geen kinderen kon krijgen, maar bidt op een dag toch voor een wonder en Nirky wordt zwanger. Na 24 weken verliest ze echter haar kindje. Vervolgens gebeurt er iets wat

Week van het Gezin
Persbericht

Week van het Gezin over verslavende werking van de smartphone

Met het thema ‘Scherm uit, gezin aan’ brengt de Week van het Gezin (11 t/m 17 mei 2025) een actueel onderwerp onder de aandacht. Uit onderzoek en enquêtes blijkt steeds duidelijker dat overmatig schermgebruik door kinderen en jongeren nadelige effect

Meerartikelen

Maarten van Rossem
Nieuws

Nieuw seizoen ‘Adieu God?’ met Maarten van Rossem, Angela Groothuizen en Rob Jetten

Vanaf zaterdag 10 mei krijgt het bekende interviewprogramma Adieu God? een prominenter uitzendtijdstip. Op de zaterdagavond om 20.05 uur gaat Tijs van den Brink wekelijks in gesprek met een bekende gast over geloof, ongeloof en alles er tussenin. In

Proponent J. P. Bredenhoff
Video

Prop. J. P. Bredenhoff wijst op listige werkwijze satan om christenen van het avondmaal te houden

"Die tegenstander wijst op de omstandigheden en zegt: 'Het wordt helemaal niks.' Maar u moet niet op de omstandigheden letten, maar op de Heere", aldus proponent J. P. Bredenhoff. In een recente preek vertelde de hervormde proponent op welke listige

Nelleke Plomp
Column

Nooit geleerd om te geloven? Wees fier op gelovige opvoeders

‘We hebben alles, behalve iets dat ons mensen samenbindt. Wij zijn geloof niet verloren, we hebben het nooit geleerd.’ Deze woorden van Freya India over jongeren liegen er niet om. Zij is zelf zo’n jongere: een succesvolle en superslimme Engelse onde

witte rook
Nieuws

Leo XIV eerste Amerikaanse paus: "De wereld heeft Christus nodig"

De Amerikaanse kardinaal Robert Prevost (69) is de nieuwe paus. Donderdagavond iets na 18.00 uur kwam er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel. Ruim een uur later werd op het balkon van de Sint Pieterbasiliek bekendgemaakt dat Prevost

Kerk
Nieuws

Protestantse gemeente Zaandam verwelkomt nieuwe dominee: ds. S. A. Blok

De protestantse gemeente te Zaandam heeft een nieuwe predikant: ds. S. A. Blok. De predikant uit Tilburg heeft het op haar uitgebrachte beroep aangenomen. In Zaandam wordt Blok de opvolger van ds. Pieter van der Woel die in 2020 naar Assendelft vertr

Bijbel
Nieuws

Rijkswaterstaat vist enorme Bijbel uit de IJssel

Op Bevrijdingsdag werd er in IJssel bij Zwolle wel een heel bijzondere vondst gedaan. Rijkswaterstaat viste namelijk een enorme Statenbijbel uit het water. Dat meldt RTV Focus Zwolle. De Bijbel is mogelijk gestolen.  Het is puur toeval dat medewerker

 ANP/Alberto Pizzoli
Nieuws

Zwarte rook boven Vaticaan: dit is wat we de komende dagen kunnen verwachten

Woensdagavond kwam er zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Dat betekent dat er nog geen nieuwe paus is gekozen. Vandaag wordt het conclaaf hervat en vinden er vier nieuwe stemrondes plaats. Cvandaag zet kort op een rijtje wat we de

Opperrabbijn Jacobs
Column

Hoe ik de periode rondom 4 en 5 mei beleefde

Het is allesbehalve veilig in Nederland voor Joden die zich durven uit te spreken. Maar toch voelde opperrabbijn Jacobs zich veilig welkom en zelfs bijna helemaal thuis toen hij deze week een bezoek aan Urk bracht. Hij vertelt in zijn nieuwe ondersta

EP
Nieuws

Europees Parlement: antisemitisme en geweldverheerlijking moet uit Palestijnse schoolboeken

Het Europees Parlement roept de Palestijnse Autoriteit op om haar schoolboeken zo spoedig mogelijk op te schonen: zonder antisemitisme of het verheerlijken van geweld tegen Joden. Het Europarlement wil dat de Palestijnen dit doen vóór het begin van h

Biechten
Video

Hoe gaat de biecht in z'n werk? Bekijk deze uitlegvideo

Nog nooit gebiecht of is het lang geleden? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe biechten in zijn werk gaat. Wat zeg je precies? Hoe bereid je je voor? En wat kun je verwachten? Bekijk de video van het YouTube-kanaal Credo en klik hier voo

Baptize California
Nieuws

Bijna 8.000 mensen gedoopt op strand in Californië: "Grootste doopdienst ooit"

Dit weekend zijn meer dan 7.750 mensen gedoopt in de Stille Oceaan bij Huntington Beach (Californië). Dat meldt The Christian Post. Het zou volgens de organisatoren de grootste eendaagse doopdienst zijn die ooit in de geschiedenis van de Verenigde St

Corina Nagel
Video

Video: Corina Nagel over nieuw expertisecentrum voor geloofsopvoeding

Veel dominees, jongerenwerkers en kinderwerkers worstelen met de vraag hoe je jongeren betrokken houdt bij de kerk. Om hen tegemoet te komen bundelen drie experts op het gebied van kinderen, jongeren en geloof de krachten in een nieuw expertisecentru