Moeilijke Bijbelteksten: Waarom liet God de watervloed komen?

God 16 april 2020 Marco van Putten
Marco van Putten

In de serie Moeilijke Bijbelteksten behandelt Bijbelleraar Marco van Putten in korte artikelen onderwerpen uit de Bijbel die moeilijk worden gevonden. Dit artikel gaat over de vraag hoe het zover kwam dat God het leven op aarde vernietigde door de watervloed.

Veel gelovigen kunnen niet begrijpen waarom God bijna al het leven op aarde verwoestte in de watervloed (Gn 6:13-8:19). In de Bijbel staat de reden waarom God dat deed: Hij kreeg achteraf spijt dat Hij de mens geschapen had (Gn 1:27). Mensen bleken hopeloos boosaardig te zijn geworden. Toch vragen veel gelovigen zich af waarom God, die in de Bijbel als barmhartig en genadig wordt beschreven (Ex 34:6; Ps 86:15; Lc 6:36), voor zo’n catastrofale vernietiging koos. Had Hij dat niet zachtaardiger of minder gewelddadig kunnen doen?

Opmaat
De aanvang van de menselijke zonde was de overtreding van Gods verbod door Adam en Eva toen zij van de Boom van Kennis van goed en kwaad aten. Hierdoor kwam de dagelijkse omgang van God met hen ten einde. Zij werden uit de omsloten tuin Edén verbannen en achter hen werd de enige toegang ertoe versperd (Gn 3:24). Daardoor hadden ze ook geen toegang meer tot de Boom van het Leven, waardoor ze geen genezing meer hadden tegen de aftakeling van hun sterfelijke lichaam en tegen wonden en ziekte (vs 22; Opb 22:2). Daar komt bij dat buiten Edén ze voortdurend gevaar liepen. Bijvoorbeeld van wilde dieren en ziektes.

Zoals in een vorig artikel in deze serie is behandeld verviel de eerstgeboren zoon van Adam, Kaïn, in egoïsme (4:6-7) en sloeg hij zijn broer Abel dood. Voor Kaïn was geen plaats meer in het gezin van Adam en zo scheurde de familie in twee geslachten uiteen. Een deel van de familie sloot zich bij Kaïn aan en God verbande hen tot een zwerversbestaan op aarde (vs 14).

Generaties later hadden de twee geslachten zich weten te vermenigvuldigen (6:1). Volgens de Bijbel ging dit in Kaïns geslacht niet op de manier zoals God voor de mens bedoeld had. Namelijk door hoererij, zoals blijkt uit het Hebreeuwse woord hechel, van de stam chalal – (seksueel) ontwijden (Gn 6:1). Als gevolg daarvan werden hun hoofdzakelijk dochters geboren en die werden de aanleiding van een nog groter probleem. De vrome mannen uit het andere geslacht, dat van Sjet, Adams patriarchale opvolger, vonden het vrouwelijke nageslacht van Kaïn mooi (Hebreeuwse woord tov). Ze namen hun tot vrouwen. De twee geslachten, die God apart had gesteld, gingen zij vermengen. Ondanks dat Gods Geest de vromen duidelijk aangaf dat dit onwenselijk en lasterlijk was (vs 3). Schijnbaar waren er toen al profeten op aarde. God zag dat de mens vleselijk (werelds) was, ondanks Gods Geest. Hij gunde hen een periode van bezinning over Gods woorden (vs 3). Ze kregen 120 jaar: een volheid (getal 10) van tijd voor elk van de twee geslachten (6 is het getal van de mens = 2*6). Daarna zou Hij beoordelen of Gods Geest bij het vrome nageslacht zou blijven.

Toenemende gewelddadigheid
In die periode van bezinning waren er volgens de Bijbel monsters op aarde (vs 4). Schijnbaar waren deze ontwikkeld door genetische variaties, zoals tegenwoordig ook gebeurt. Het staat er namelijk zo alsof die er niet van het begin van de Schepping al waren. Dat komt door de Hebreeuwse woordcombinatie bajjamiem - in die dagen. Dat verwijst naar de laatste jaren voorafgaande aan de periode van 120 jaar (het moment dat God de mens een bezinningsperiode oplegt (Gn 6:1)). Er staat namelijk dat die monsters ook nog op aarde waren toen de vromen (de zonen Gods) zich gingen vermengen met het geslacht van Kaïn. Het nageslacht van de vromen uit de dochters van Kaïn worden in de Bijbel machtigen (Hebreeuws Haggiboriem) genoemd. Het waren mensen uit de twee tegengestelde geslachten (van Sjet en van Kaïn). Ze verrichtten ‘stoere daden’ in de Voortijd (de tijd voorafgaande aan de watervloed). Alle mensen bleken vol te raken van boosaardigheden en zij bedachten voortdurend enkel en alleen kwaad. De gezindheid van Kaïns geslacht kreeg de overhand onder de mensen.

God keert zich af
Aan het einde van de periode van bezinning (120 jaar) kwam God tot de slotsom dat het alleen maar van kwaad tot erger was geworden op aarde. De mens had Gods waarschuwing naast zich neergelegd. Het was niet tot algehele bezinning gekomen. God kreeg berouw over het maken van de mens en Hij had volgens de Hebreeuwse grondtekst pijn in Zijn ‘hart’. Pas dan besloot Hij tot de vernietiging van het leven op aarde (vss 5-7).

Maar had God dan helemaal geen barmhartigheid en genade meer over? Toch wel. Noach, een van de nakomelingen van Sjet, werd door God gespaard. Hoe kon Noach vroom zijn gebleven onder zulke boosaardige mensen? In de Bijbel wordt hier aangegeven dat God vroomheid nog niet aan een algemene, altijd geldende standaarden kon meten (geboden), maar vergeleek het met de boosaardigheid die toen normaal was geworden (vss 9-13).

Niet alleen mensen
Wat opvalt in Gods aanpak is dat Hij ook alle andere levende schepselen met een levenswil (Hebreeuws néfésj) in Zijn oordeel betrok (vs 7). Ongenoemd blijven de planten, maar die werden natuurlijk ook erin betrokken. Hij gaf Noach opdracht een vaartuig (Hebreeuws tevat) te bouwen naar Zijn instructies, want God zou de watervloed (Hebreeuws ‘ét-hammaboel majim) over de aarde laten komen. Noach moest een selectie van dierparen en planten meenemen. Die planten moesten ook als voedsel voor hem en zijn gezin en de dieren zijn. In Zijn genade betrok God ook Noachs gezin. Zo werd hij de patriarchale opvolger van zijn grootvader Adam. God was dus toch barmhartig en genadig.

Verdere degradatie
Toen kwam de watervloed over de hele aarde om zo al het leven te vernietigen (7:21-23). Het vaartuig werd opgetild en voer op de golven. Na ruim een jaar was de watervloed volledig teruggeweken en de aarde weer begaanbaar. Toen gaf God Noach opdracht het vaartuig te openen en alle levende schepselen eruit te halen en weer op aarde te gaan wonen.

De Schepping was echter niet meer hetzelfde maar gedegradeerd. God nam Zich dan wel voor niet opnieuw al het leven erop te verwoesten, maar het leven zou drastisch ingekort worden (Gn 3:22). Bijvoorbeeld door het wisselende klimaat van de seizoenen (8:22). Ook sloot God Zijn voorwaardelijke verbond met de mens, waarin ook de omgang met dieren was inbegrepen. Het was immers een verbond met de Schepping. De regenboog zou het Verbondsteken ervan zijn. Dat wijst erop dat de lucht een andere samenstelling had gekregen en zonlicht de aardbodem kon bereiken en schade (slijtage) kon aanrichten. De zon wordt immers in het Hebreeuws sjémésj (schraper) genoemd.

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. M. J. Tekelenburg
Nieuws

Hervormde gemeente Woerden verwelkomt nieuwe dominee: ds. M. J. Tekelenburg

De hervormde gemeente van Woerden (Centrum-Oost) mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. J. Tekelenburg (foto) uit Monster heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Woerden wordt Tekelenburg de opvolger van de in 2023 vertrokken ds. C. J

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van

Yair Strijker
Video

Yair Strijker vertelt over Pesach en hoe Israëli’s deze tijd beleven

Deze week viert het Joodse volk Pesach. Een feest van bevrijding, maar ook met dubbele gevoelens. Waar het feest samen gevierd wordt en zo de mensen verbindt, gebeurt dat dit jaar opnieuw tegen een achtergrond van de doorgaande oorlog. Yair Strijker

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Ellen Wilson-De Pagter

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Ellen Wilson-De Pagter te gast. Zij biedt hulp aan minderbedeelde Togolezen. In dit gesprek hoor je hoe Ellen haar man Adjeté leerde kennen. Ze vertelt ook hoe ze haar talenten als zendeling

Matthijn Buwalda
Video

Matthijn Buwalda raakt de kern van Goede Vrijdag met dit eerlijke lied

Goede Vrijdag. De dag die het lot van de mensheid voorgoed veranderde. Matthijn Buwalda brengt de betekenis van Gods offer dichterbij. Hij doet dit op een kwetsbare en eerlijke manier. "Kom me tegemoet, Heer, in mijn denken. En kom me tegemoet, in al

Meerartikelen

Delft
Nieuws

CBS: ontkerkelijking in Nederland zet niet door

De ontkerkelijking in Nederland zet niet verder door. Dat is althans de conclusie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het vrijdag verschenen rapport Religie 2024. Het aantal mensen dat aangeeft bij een kerk, moskee of synagoge te hore

GlobalRize ontmoetingsdag
Video

Hoe ging het eraan toe op de ontmoetingsdag van GlobalRize? Bekijk de video

Elkaar aanvuren om overal ter wereld de hoopvolle boodschap van het evangelie te verspreiden. Dat was het doel van de jaarlijkse GlobalRize ontmoetingsdag. Een dag vol inspirerende getuigenissen, lofprijzing, gebed en ontmoeting. De aanwezigen werden

China
Nieuws

Negen Chinese christenen krijgen celstraffen en hoge boetes voor verspreiden van Bijbels

Negen Chinese christenen zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen en forse geldboetes vanwege het doorverkopen en verspreiden van Bijbels. De straffen variëren van enkele maanden tot vier jaar cel, en de boetes lopen op tot meer dan 1 miljoen yuan (on

Hans Reinders
Column

Op Goede Vrijdag werd dit danklied dé Psalm van Jezus

Psalm 22 is een Psalm van David zelf. Het is volgens de kerkvader Diodorus van Tarsus (leefde einde vierde eeuw) daarom aannemelijk dat deze psalm vooral over David zelf gaat. Diodorus meende dat alleen vers 2a, waar staat “Mijn God, mijn God, waarom

De Reuver
Preekverslag

Volgens prof. dr. De Reuver voldeed Jezus niet aan Petrus' verwachtingspatroon

Dat Petrus Jezus verloochende was geen daad van angst of lafheid, maar van ergernis. Jezus voldeed niet aan het beeld dat Petrus van Hem had. Dat stelde prof. dr. A. de Reuver in een preek over de verloochening van Petrus. Hij beschreef op indrukwekk

Ceder
Opinie

Situatie in Gaza verslechtert drastisch: hoe nu verder?

Het aanhoudende conflict tussen Israël en de terroristische organisatie Hamas snijdt dwars door harten, ook hier in Nederland. Het geweld, de angst en het intense menselijke leed roepen wereldwijd emoties op. Velen leven mee met Israëlische families

Hugo Bos
Nieuws

Civitas Christiana verliest kort geding tegen Rutgers en moet uitlatingen rectificeren

De christelijke stichting Civitas Christiana moet direct stoppen met het verspreiden van haar ‘Zwartboek Lentekriebels’. Dit heeft de rechtbank bepaald in een kort geding dat was aangespannen door kenniscentrum Rutgers. Volgens de rechter zijn bepaal

Nigeria
Nieuws

Christelijke partijen stellen Kamervragen over oplaaiend geweld Nigeria

SGP en ChristenUnie gaan schriftelijke Kamervragen stellen over het wederom oplaaiende geweld tegen christenen in Nigeria.  Dat maken beide partijen bekend via sociale media. Directe aanleiding zijn islamitische aanvallen op christelijke dorpen in he

Livia Tossici-Bolt
Nieuws

Christen krijgt hoge boete voor aanbieden van gesprek bij Engelse abortuskliniek

De Britse pro-life activiste Livia Tossici-Bolt is veroordeeld tot het betalen van een boete van meer dan 22.000 euro. Dit vanwege het vasthouden van een bord met de tekst “Hier om te praten als je wilt” in de nabijheid van een abortuskliniek in Bour

Transgenders
Nieuws

Brits Hooggerechtshof oordeelt dat transvrouwen niet onder wettelijke definitie van vrouw vallen

Het Britse Hooggerechtshof heeft uitgesproken dat de wettelijke definitie van een vrouw gebaseerd is op biologisch geslacht. Hierdoor worden transvrouwen juridisch niet als vrouwen erkend. De uitspraak is met enthousiasme ontvangen door christelijke

Paula White-Cain en Benjamin Netanyahu
Nieuws

Premier Netanyahu heeft boodschap voor christenen: "Bijbel wordt werkelijkheid in Israël"

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft zich in een interview met de Amerikaanse tv-dominee Paula White uitgesproken over het profetische belang van Israël en de unieke band tussen Israël en christenen wereldwijd. Ook besprak hij de rol van p

nigeria
Nieuws

Hoge rechtbank wijst blasfemiewetten Nigeria af: 'Schending van mensenrechten'

De hoogste rechtbank van de West-Afrikaanse statenorganisatie Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten(ECOWAS) heeft een baanbrekend oordeel geveld over blasfemiewetten in Nigeria. De rechters oordeelden dat bepalingen in de strafwet van de