Wim Verwoerd: "Sommige naziwetten waren één op één gelijk aan kerkelijke wetten"

Interview 23 oktober 2019
Wim verwoerd

Hij groeide op met de visie dat Gods profetieën vandaag de dag nog steeds letterlijk moeten worden genomen. Daar hoort een liefde voor het volk Israël bij, zo vertelt Wim Verwoerd tegenover Cvandaag. Hij schreef het boek 'Het bloed schreeuwt uit de aarde', waarin hij de trieste en hartverscheurende geschiedenis van eeuwenlange Jodenvervolging in Europa beschrijft.

De meer dan zestig reizen naar de Joodse gemeenschap in Oekraïne, en de bezoeken aan tientallen massagraven en kampen in Estland, Letland, Litouwen, Wit-Rusland, Oekraïne, Polen en Oostenrijk zijn van grote invloed geweest. Hij vertelt tegenover Cvandaag over de relatie tussen christenen en Joden en waar zijn liefde voor het volk van God vandaan komt. Vandaag deel 1: over het verband tussen christendom en antisemitisme.

"Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder"

Het boek is met name geschreven om het verband tussen het christendom en de Jodenvervolging in het verleden aan te tonen. Er blijkt een lijn te lopen van de antisemitische kerkleer, waarin Joden als vervloekt werden gezien, naar de Shoa, de vernietiging van de Joden in Europa. "Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder", vertelt Verwoerd. "Er komen heel veel zaken voorbij die de meeste mensen niet of nauwelijks weten, zoals het feit dat Duitsland naast Italië nog zeker vijf ‘christelijke’ landen als bondgenoot had, die meegewerkt hebben Gods volk uit te roeien. En wie weet dat Nederland zich in de jaren vóór de oorlog schuldig gemaakt heeft door Joden niet op te willen nemen, terwijl ze op de vlucht waren voor hun leven? Ook de eeuwenlange Jodenvervolging in naam van het kruis voorafgaand aan de Shoa, tijdens de kruistochten, de verdrijvingen uit de christelijke landen, de inquisitie en de vele pogroms, is bij velen nauwelijks bekend."

"Terwijl in haar oorsprong het christendom natuurlijk niet antisemitisch was. Hoe zou dat ook kunnen? De heidenen werden uitgekozen om door geloof in Jezus Christus mede-erfgenamen te zijn van de 'heiligen', van het volk Israël. Jezus komt immers Zelf uit het huis van David en is een echte Jood. En Hij komt ook terug te midden van het Joodse volk en zal straks vanuit Jeruzalem Zijn Koninkrijk op aarde gaan regeren."

"Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving"

"Paulus waarschuwt er in zijn brief aan de Romeinen voor dat 'wij ons niet moeten verheffen' tegen de takken die afgesneden zijn", vervolgt de schrijver. "Maar dat is wel gebeurd. Er werd geleerd dat de Joden als volk door God verworpen zijn. Een christendom dat steeds verder losraakte van haar Joodse wortels, is het Joodse volk gaan beschuldigen van 'godsmoord', van allerlei kwaadwilligheid en van 'aardsgezind en vleselijk' te zijn bijvoorbeeld door hun Koninkrijk verwachting. Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving. Kerkvaders uit die tijd, maar later zelfs ook de protestantse Luther, spuugden hun gal over de Joden om zo de christenen afkerig te maken van onder andere het vieren van de sabbat en de feesten samen met de Joden. Verachting, valse beschuldiging, uitsluiting, verdrijving, brandmerken en uiteindelijk enorme massamoorden, het Joodse volk is het allemaal overkomen in 'christelijke' landen."

Maar is dat vandaag de dag nog steeds aanwezig? Is die gedachte niet behoorlijk teruggedrongen? Verwoerd: "Het verband is er in de ogen van de Joden nog altijd, er is nog steeds een zekere angst voor het christendom. En nog steeds zijn er heel veel christenen en kerken die zichzelf zien in plaats van Israël. In theorie misschien niet, maar de praktijk is weerbarstig. Hebben we ons wel eens ten volle beseft dat het Nieuwe Verbond met Israël gesloten is (Jer. 31:31)? Daarnaast zitten vele vrijzinnige christenen op de lijn van de VN, die zich in 1975 al heeft uitgesproken dat 'Zionisme gelijk staat aan racisme'. Het recht op het land wordt door deze 'christenen' aan de Joden ontzegd. Een christendom dat nu opnieuw zwijgt, wanneer Israël wordt 'aangevallen' of 'veroordeeld' heeft nog niets geleerd van ons verleden. In mijn boek is een hoofdstuk gewijd aan het thema: 'Het kwaad van onverschilligheid'. De spiegel die ons daar wordt voorgehouden vertelt ons of we er nu beter voorstaan dan vóór de Tweede Wereldoorlog. Ik ben bang van niet."

Hoe is die antisemitische kerkleer dan ontstaan? "Toen het christendom 'godsdienstvrijheid' kreeg, ging het zich superieur voelen, terwijl steeds meer heidendom de kerk werd binnengelaten. Uit aversie tegen het Jodendom en de Joden werd de Bijbel steeds meer 'geallegoriseerd'; er werd een geestelijke betekenis achter de tekst gezocht. Deze ingelegde betekenis was vaak ook heel negatief voor de Joden. Zo werd Israël uit de Bijbel weg getheologiseerd en werd er heel veel vervangen; de kerk in plaats van Israël, Rome in plaats van Jeruzalem en een letterlijk duizendjarig rijk werd omgebogen naar een geestelijk aanwezig rijk dat langzamerhand de wereld veroverde. De geest van anti-Judaïsme veranderde in een geest van wat wij nu antisemitisme zouden noemen."

"Deze geest vergiftigde uiteindelijk Europa en werkte door tot in de Holocaust", legt Verwoerd uit.  "Zonder het kerkelijk antisemitisme had de rassenhaat van Hitler nooit zo wortel kunnen schieten. In het boek wordt aangetoond dat er geen Holocaust, zeker niet op deze breed gedragen wijze, had plaatsgevonden zonder deze antisemitische kerkleer."

Praatmee

Beluister onze podcast

#386 Daniël van Deutekom & Elmar Hofstee discussiëren over genezingsdiensten
Of beluister op:

Meerartikelen

Herman
Opinie

Jongeren lezen minder én anders in de Bijbel

Lezen jongeren nog wel persoonlijk in de Bijbel? Als je je oren zo te luisteren legt, zou je denken dat het in ieder geval heel wat minder gebeurt dan (zeg) tien jaar geleden. Predikanten constateren in de catechese minder bijbelkennis en minder bijb

Bijbel lezen
Persbericht

Bijbelleesgedrag van HGJB-jongeren verschuift

Catechisanten uit het achterland van de HGJB zijn de afgelopen twintig jaren niet alleen minder gaan bijbellezen, maar vooral ook anders. Dat is een voorzichtige conclusie uit een onderzoek dat de jeugdwerkorganisatie dit jaar heeft gedaan onder 640

Jan-Willem Grievink
Column

Zijn alle mensen kinderen van God? Open brief aan Olaf ten Napel

In een open brief richt Jan-Willem Grievink zich tot Olaf ten Napel, met wie hij jaren geleden in dezelfde gemeente diende. Aanleiding is zijn recente column, waarin hij vragen stelt bij het klassieke onderscheid tussen schepselen en kinderen van God

Minaj
Verdieping

Hoe een razend populaire Amerikaanse rapper opkomt voor vervolgde christenen

De internationaal bekende rapper en zangeres Nicki Minaj verzorgde dinsdag een bijzonder optreden. Dit keer stond ze niet op het podium met één van haar vele nummers, maar trad ze op als spreker bij de Verenigde Naties in New York. Ze vroeg in een in

Congo
Nieuws

ADF richt bloedbad aan in christelijke kliniek in Congo

In het dorp Byambwe in Oost-Congo zijn bij een aanval op een katholieke kliniek zeker twintig mensen om het leven gekomen. De aanval vond plaats op 14 november, laat in de avond. Gewapende ADF-strijders vielen het gezondheidscentrum van de Zusters va

Rooms-Katholieke Kerk
Positief nieuws

Geloofsopleving in New York: honderden jongeren zoeken antwoorden in de kerk

New York staat bekend als een stad waar jonge mensen komen om carrière te maken en te genieten van het leven. Toch groeit juist daar het aantal jongeren dat bewust kiest voor geloof. Dat blijkt volgens de New York Post uit sterke stijgingen in het aa

Amerikaans Hooggerechtshof
Nieuws

Amerikaans Hooggerechtshof buigt zich over verbod kerkbezoek 12-jarig meisje

Het Hooggerechtshof van de Amerikaanse staat Maine onderzoekt of een lagere rechter zijn bevoegdheid heeft overschreden. Die rechter had een moeder verboden haar dochter van twaalf de Bijbel voor te lezen of mee te nemen naar de kerk, meldt CBN News.

Gouke Moes
Nieuws

Christelijke feestdagen in onderwijs: ChristenUnie wil duidelijker signaal

De benaming van christelijke feestdagen in het hoger onderwijs blijft een zaak van de instellingen zelf. Dat schrijft demissionair minister Gouke Moes (OCW) in antwoorden op Kamervragen van de ChristenUnie naar aanleiding van de eerdere beslissing va

Meerartikelen

Christian Tan
Opinie

Alverzoening: tijd voor een helder Bijbels weerwoord

De appel ziet er mooi uit. ‘Begerenswaardig om daardoor verstandig te worden’ (Gen. 3:6). Leugens die mooi lijken, slim verpakt in de hoop dat nietsvermoedende Adams en Eva’s erin trappen. Gelikte presentaties, mooi vormgegeven video’s. Deze keer aan

Ds. J. Koppelaar
Video

HHK-predikant over pro-Palestijnse demonstraties: "Hamas verovert onze straten"

"Hamas verovert middels pro-Palestijnse betogen verschillende straten van Nederland. Hoe kan het dat er in ons land een geest is ontstaan die dat tolereert? We spreken over openlijk antisemitisme", aldus ds. J. Koppelaar. De HHK-predikant liet zich i

Cvandaag podcast
Podcast

Deze uitspraken van David de Vos deden veel stof opwaaien

De woorden van David de Vos blijven christelijk Nederland bezighouden. Nadat de evangelist in zijn YouTube-documentaire Waarom ik stop aankondigde te breken met zijn organisatie Go and Tell én uitspraken deed over het kindschap van God, barstte de di

Dick Kruijthoff
Interview

Huisarts Dick Kruijthoff onderzocht gebedsgenezing: "Sceptische houding heb ik laten varen"

Verwonderd was hij als christelijke huisarts, toen patiënte Janneke Vlot in een genezingsdienst uit haar rolstoel opstond. Het was voor Dick Kruijthoff, schrijver van het boek Onvermoed aangeraakt de aanleiding genezing na gebed wetenschappelijk te o

IZB
Persbericht

IZB-Areopagus houdt retraitedag voor jonge theologen

‘Geroepen tot moed’ is het thema van een miniretraite voor jonge theologen, georganiseerd door IZB-Areopagus. Beginnende predikanten en theologiestudenten ontmoeten elkaar op 21 november in De Wittenberg in Zeist. "We voelen allemaal wel iets van de

Ds. A. J. Mensink
Nieuws

Nieuwe predikant voor hervormde gemeente Huizen: ds. A. J. Mensink

De hervormde gemeente te Huizen (Oude Kerk) beschikt binnenkort weer over een eigen predikant. Ds. A. J. Mensink (foto) nam het op hem uitgebrachte beroep aan. In Huizen volgt Mensink ds. P. M. van 't Hof op. Laatstgenoemde predikant vertrok in 2021

jubileumdag Nederland Zingt
Persbericht

Feestelijke jubileumdag Nederland Zingt: ‘De kracht van uw liefde’

Al 35 jaar lang verbindt Nederland Zingt christenen in heel Nederland door middel van muziek. Hoe dat komt? Door 'de kracht van uw liefde', Gods liefde! Dat is dan ook het thema van de feestelijke jubileumdag. Daarnaast verbindt Nederland Zingt graag

Olaf ten Napel
Column

Zijn alle mensen kinderen van God? Een inkijkje in mijn zoektocht

Er zijn van die vragen die niet bedoeld zijn om snel beantwoord te worden, maar om ons stil te zetten bij het hart van het geloof. De vraag ‘Zijn alle mensen kinderen van God?’ is er zo één. Ze raakt aan de diepste laag van ons mens-zijn en ons Godsb

Jesse de Haan
Opinie

Postmodernisme slaat gaten in evangelische zekerheden

Het is een kleine storm die door de christelijke (sociale) media waait: Is iedereen nou een kind van God? In elk geval is iedereen een schepsel van God. En als je de Bijbel leest, kun je vrij gemakkelijk ontdekken hoe je ook een kind van God kunt wor

Menno Hanse
Verdieping

Menno Hanse legt uit waarom hij elke werkdag bidt voor een jongere

Om kerken te verbinden en jongeren voor de troon van God te brengen, heeft de HGJB in het nieuwe kerkelijk jaar een gebedsactie opgezet. Al 45.000 kerken deden eraan mee. Ook Menno Hanse, jeugdwerker bij de HGJB, bidt elke werkdag voor één jongen. “U

Near East Ministry
Persbericht

Nieuwe NEM-campagne wil polarisatie rond Israël doorbreken

Near East Ministry (NEM) start een nieuwe landelijke campagne onder de titel IK KIES VOOR EENHEID. De beweging wil christenen in Nederland oproepen om, juist nu het conflict in Israël en Gaza de samenleving polariseert, te kiezen voor liefde, gebed e

Livorno
Nieuws

Ophef over plan om Nederlandse kerk in Italië om te bouwen tot moskee

In de Italiaanse havenstad Livorno is flinke ophef ontstaan over het plan om een Nederlandse kerk in het centrum om te bouwen tot moskee. De lokale bevolking wil niet dat de kerk een gebedsruimte wordt voor moslims en komt daarom in opstand. De Teleg