Wim Verwoerd: "Sommige naziwetten waren één op één gelijk aan kerkelijke wetten"

Interview 23 oktober 2019
Wim verwoerd

Hij groeide op met de visie dat Gods profetieën vandaag de dag nog steeds letterlijk moeten worden genomen. Daar hoort een liefde voor het volk Israël bij, zo vertelt Wim Verwoerd tegenover Cvandaag. Hij schreef het boek 'Het bloed schreeuwt uit de aarde', waarin hij de trieste en hartverscheurende geschiedenis van eeuwenlange Jodenvervolging in Europa beschrijft.

De meer dan zestig reizen naar de Joodse gemeenschap in Oekraïne, en de bezoeken aan tientallen massagraven en kampen in Estland, Letland, Litouwen, Wit-Rusland, Oekraïne, Polen en Oostenrijk zijn van grote invloed geweest. Hij vertelt tegenover Cvandaag over de relatie tussen christenen en Joden en waar zijn liefde voor het volk van God vandaan komt. Vandaag deel 1: over het verband tussen christendom en antisemitisme.

"Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder"

Het boek is met name geschreven om het verband tussen het christendom en de Jodenvervolging in het verleden aan te tonen. Er blijkt een lijn te lopen van de antisemitische kerkleer, waarin Joden als vervloekt werden gezien, naar de Shoa, de vernietiging van de Joden in Europa. "Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder", vertelt Verwoerd. "Er komen heel veel zaken voorbij die de meeste mensen niet of nauwelijks weten, zoals het feit dat Duitsland naast Italië nog zeker vijf ‘christelijke’ landen als bondgenoot had, die meegewerkt hebben Gods volk uit te roeien. En wie weet dat Nederland zich in de jaren vóór de oorlog schuldig gemaakt heeft door Joden niet op te willen nemen, terwijl ze op de vlucht waren voor hun leven? Ook de eeuwenlange Jodenvervolging in naam van het kruis voorafgaand aan de Shoa, tijdens de kruistochten, de verdrijvingen uit de christelijke landen, de inquisitie en de vele pogroms, is bij velen nauwelijks bekend."

"Terwijl in haar oorsprong het christendom natuurlijk niet antisemitisch was. Hoe zou dat ook kunnen? De heidenen werden uitgekozen om door geloof in Jezus Christus mede-erfgenamen te zijn van de 'heiligen', van het volk Israël. Jezus komt immers Zelf uit het huis van David en is een echte Jood. En Hij komt ook terug te midden van het Joodse volk en zal straks vanuit Jeruzalem Zijn Koninkrijk op aarde gaan regeren."

"Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving"

"Paulus waarschuwt er in zijn brief aan de Romeinen voor dat 'wij ons niet moeten verheffen' tegen de takken die afgesneden zijn", vervolgt de schrijver. "Maar dat is wel gebeurd. Er werd geleerd dat de Joden als volk door God verworpen zijn. Een christendom dat steeds verder losraakte van haar Joodse wortels, is het Joodse volk gaan beschuldigen van 'godsmoord', van allerlei kwaadwilligheid en van 'aardsgezind en vleselijk' te zijn bijvoorbeeld door hun Koninkrijk verwachting. Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving. Kerkvaders uit die tijd, maar later zelfs ook de protestantse Luther, spuugden hun gal over de Joden om zo de christenen afkerig te maken van onder andere het vieren van de sabbat en de feesten samen met de Joden. Verachting, valse beschuldiging, uitsluiting, verdrijving, brandmerken en uiteindelijk enorme massamoorden, het Joodse volk is het allemaal overkomen in 'christelijke' landen."

Maar is dat vandaag de dag nog steeds aanwezig? Is die gedachte niet behoorlijk teruggedrongen? Verwoerd: "Het verband is er in de ogen van de Joden nog altijd, er is nog steeds een zekere angst voor het christendom. En nog steeds zijn er heel veel christenen en kerken die zichzelf zien in plaats van Israël. In theorie misschien niet, maar de praktijk is weerbarstig. Hebben we ons wel eens ten volle beseft dat het Nieuwe Verbond met Israël gesloten is (Jer. 31:31)? Daarnaast zitten vele vrijzinnige christenen op de lijn van de VN, die zich in 1975 al heeft uitgesproken dat 'Zionisme gelijk staat aan racisme'. Het recht op het land wordt door deze 'christenen' aan de Joden ontzegd. Een christendom dat nu opnieuw zwijgt, wanneer Israël wordt 'aangevallen' of 'veroordeeld' heeft nog niets geleerd van ons verleden. In mijn boek is een hoofdstuk gewijd aan het thema: 'Het kwaad van onverschilligheid'. De spiegel die ons daar wordt voorgehouden vertelt ons of we er nu beter voorstaan dan vóór de Tweede Wereldoorlog. Ik ben bang van niet."

Hoe is die antisemitische kerkleer dan ontstaan? "Toen het christendom 'godsdienstvrijheid' kreeg, ging het zich superieur voelen, terwijl steeds meer heidendom de kerk werd binnengelaten. Uit aversie tegen het Jodendom en de Joden werd de Bijbel steeds meer 'geallegoriseerd'; er werd een geestelijke betekenis achter de tekst gezocht. Deze ingelegde betekenis was vaak ook heel negatief voor de Joden. Zo werd Israël uit de Bijbel weg getheologiseerd en werd er heel veel vervangen; de kerk in plaats van Israël, Rome in plaats van Jeruzalem en een letterlijk duizendjarig rijk werd omgebogen naar een geestelijk aanwezig rijk dat langzamerhand de wereld veroverde. De geest van anti-Judaïsme veranderde in een geest van wat wij nu antisemitisme zouden noemen."

"Deze geest vergiftigde uiteindelijk Europa en werkte door tot in de Holocaust", legt Verwoerd uit.  "Zonder het kerkelijk antisemitisme had de rassenhaat van Hitler nooit zo wortel kunnen schieten. In het boek wordt aangetoond dat er geen Holocaust, zeker niet op deze breed gedragen wijze, had plaatsgevonden zonder deze antisemitische kerkleer."

Praatmee

Beluister onze podcast

#360 Gerdien Lassche en ds. M. Messemaker over LHBTI en refoscholen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. M. J. Tekelenburg
Nieuws

Hervormde gemeente Woerden verwelkomt nieuwe dominee: ds. M. J. Tekelenburg

De hervormde gemeente van Woerden (Centrum-Oost) mag een nieuwe dominee verwelkomen. Ds. M. J. Tekelenburg (foto) uit Monster heeft het op hem uitgebrachte beroep aangenomen. In Woerden wordt Tekelenburg de opvolger van de in 2023 vertrokken ds. C. J

Jan en Ton
Video

Dominee Ton Heemskerk te gast in Hour of Power

Zondag is het is Pasen! In Hour of Power spreekt Jan van den Bosch met de enthousiaste dominee Ton Heemskerk. Hij legt uit wat Pasen inhoudt en wat dat voor hem persoonlijk betekent. Jarenlang was hij zoekende: "Ik heb Zijn opstandingskracht ervaren,

Ds. W. P. Emaus
Video

Ds. Emaus vertelt waargebeurd verhaal over Luther en een brandende boerderij

In het doopformulier staat dat als we in de naam van de Vader gedoopt zijn, Hij ons met al het goede wil verzorgen en al het kwade van ons zal weren of dat ten goede wil gebruiken. De hervormde predikant ds. W. P. Emaus vertelde op basis daarvan in e

Johan Schep
Video

Johan Schep vertelt hoe Juda vrijwillig slaaf wilde worden in plaats van Benjamin

In de serie 'Jozef' van Growing Faith Nederland behandelt evangelist en Bijbelleraar Johan Schep het levensverhaal van Jozef. Zijn broers verkochten Jozef op jonge leeftijd als slaaf. Uiteindelijk zou Jozef terechtkomen in Egypte, waar hij zou dienen

Engelse kerk
Nieuws

Church of England ziet belangstelling voor kerkdiensten via social media sterk toenemen

De Church of England kijkt met hoop naar de toekomst en dat is niet zonder reden. Het aantal mensen dat via sociale media belangstelling toont voor kerkdiensten is de afgelopen tijd met maar liefst 268 procent gestegen. Dat meldt de kerk op basis van

Yair Strijker
Video

Yair Strijker vertelt over Pesach en hoe Israëli’s deze tijd beleven

Deze week viert het Joodse volk Pesach. Een feest van bevrijding, maar ook met dubbele gevoelens. Waar het feest samen gevierd wordt en zo de mensen verbindt, gebeurt dat dit jaar opnieuw tegen een achtergrond van de doorgaande oorlog. Yair Strijker

De Wereld Rond
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Ellen Wilson-De Pagter

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond' is deze keer Ellen Wilson-De Pagter te gast. Zij biedt hulp aan minderbedeelde Togolezen. In dit gesprek hoor je hoe Ellen haar man Adjeté leerde kennen. Ze vertelt ook hoe ze haar talenten als zendeling

Matthijn Buwalda
Video

Matthijn Buwalda raakt de kern van Goede Vrijdag met dit eerlijke lied

Goede Vrijdag. De dag die het lot van de mensheid voorgoed veranderde. Matthijn Buwalda brengt de betekenis van Gods offer dichterbij. Hij doet dit op een kwetsbare en eerlijke manier. "Kom me tegemoet, Heer, in mijn denken. En kom me tegemoet, in al

Meerartikelen

Delft
Nieuws

CBS: ontkerkelijking in Nederland zet niet door

De ontkerkelijking in Nederland zet niet verder door. Dat is althans de conclusie van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in het vrijdag verschenen rapport Religie 2024. Het aantal mensen dat aangeeft bij een kerk, moskee of synagoge te hore

GlobalRize ontmoetingsdag
Video

Hoe ging het eraan toe op de ontmoetingsdag van GlobalRize? Bekijk de video

Elkaar aanvuren om overal ter wereld de hoopvolle boodschap van het evangelie te verspreiden. Dat was het doel van de jaarlijkse GlobalRize ontmoetingsdag. Een dag vol inspirerende getuigenissen, lofprijzing, gebed en ontmoeting. De aanwezigen werden

China
Nieuws

Negen Chinese christenen krijgen celstraffen en hoge boetes voor verspreiden van Bijbels

Negen Chinese christenen zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen en forse geldboetes vanwege het doorverkopen en verspreiden van Bijbels. De straffen variëren van enkele maanden tot vier jaar cel, en de boetes lopen op tot meer dan 1 miljoen yuan (on

Hans Reinders
Column

Op Goede Vrijdag werd dit danklied dé Psalm van Jezus

Psalm 22 is een Psalm van David zelf. Het is volgens de kerkvader Diodorus van Tarsus (leefde einde vierde eeuw) daarom aannemelijk dat deze psalm vooral over David zelf gaat. Diodorus meende dat alleen vers 2a, waar staat “Mijn God, mijn God, waarom

De Reuver
Preekverslag

Volgens prof. dr. De Reuver voldeed Jezus niet aan Petrus' verwachtingspatroon

Dat Petrus Jezus verloochende was geen daad van angst of lafheid, maar van ergernis. Jezus voldeed niet aan het beeld dat Petrus van Hem had. Dat stelde prof. dr. A. de Reuver in een preek over de verloochening van Petrus. Hij beschreef op indrukwekk

Ceder
Opinie

Situatie in Gaza verslechtert drastisch: hoe nu verder?

Het aanhoudende conflict tussen Israël en de terroristische organisatie Hamas snijdt dwars door harten, ook hier in Nederland. Het geweld, de angst en het intense menselijke leed roepen wereldwijd emoties op. Velen leven mee met Israëlische families

Hugo Bos
Nieuws

Civitas Christiana verliest kort geding tegen Rutgers en moet uitlatingen rectificeren

De christelijke stichting Civitas Christiana moet direct stoppen met het verspreiden van haar ‘Zwartboek Lentekriebels’. Dit heeft de rechtbank bepaald in een kort geding dat was aangespannen door kenniscentrum Rutgers. Volgens de rechter zijn bepaal

Nigeria
Nieuws

Christelijke partijen stellen Kamervragen over oplaaiend geweld Nigeria

SGP en ChristenUnie gaan schriftelijke Kamervragen stellen over het wederom oplaaiende geweld tegen christenen in Nigeria.  Dat maken beide partijen bekend via sociale media. Directe aanleiding zijn islamitische aanvallen op christelijke dorpen in he

Livia Tossici-Bolt
Nieuws

Christen krijgt hoge boete voor aanbieden van gesprek bij Engelse abortuskliniek

De Britse pro-life activiste Livia Tossici-Bolt is veroordeeld tot het betalen van een boete van meer dan 22.000 euro. Dit vanwege het vasthouden van een bord met de tekst “Hier om te praten als je wilt” in de nabijheid van een abortuskliniek in Bour

Transgenders
Nieuws

Brits Hooggerechtshof oordeelt dat transvrouwen niet onder wettelijke definitie van vrouw vallen

Het Britse Hooggerechtshof heeft uitgesproken dat de wettelijke definitie van een vrouw gebaseerd is op biologisch geslacht. Hierdoor worden transvrouwen juridisch niet als vrouwen erkend. De uitspraak is met enthousiasme ontvangen door christelijke

Paula White-Cain en Benjamin Netanyahu
Nieuws

Premier Netanyahu heeft boodschap voor christenen: "Bijbel wordt werkelijkheid in Israël"

De Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft zich in een interview met de Amerikaanse tv-dominee Paula White uitgesproken over het profetische belang van Israël en de unieke band tussen Israël en christenen wereldwijd. Ook besprak hij de rol van p

nigeria
Nieuws

Hoge rechtbank wijst blasfemiewetten Nigeria af: 'Schending van mensenrechten'

De hoogste rechtbank van de West-Afrikaanse statenorganisatie Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten(ECOWAS) heeft een baanbrekend oordeel geveld over blasfemiewetten in Nigeria. De rechters oordeelden dat bepalingen in de strafwet van de