Wim Verwoerd: "Sommige naziwetten waren één op één gelijk aan kerkelijke wetten"

Interview 23 oktober 2019
Wim verwoerd

Hij groeide op met de visie dat Gods profetieën vandaag de dag nog steeds letterlijk moeten worden genomen. Daar hoort een liefde voor het volk Israël bij, zo vertelt Wim Verwoerd tegenover Cvandaag. Hij schreef het boek 'Het bloed schreeuwt uit de aarde', waarin hij de trieste en hartverscheurende geschiedenis van eeuwenlange Jodenvervolging in Europa beschrijft.

De meer dan zestig reizen naar de Joodse gemeenschap in Oekraïne, en de bezoeken aan tientallen massagraven en kampen in Estland, Letland, Litouwen, Wit-Rusland, Oekraïne, Polen en Oostenrijk zijn van grote invloed geweest. Hij vertelt tegenover Cvandaag over de relatie tussen christenen en Joden en waar zijn liefde voor het volk van God vandaan komt. Vandaag deel 1: over het verband tussen christendom en antisemitisme.

"Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder"

Het boek is met name geschreven om het verband tussen het christendom en de Jodenvervolging in het verleden aan te tonen. Er blijkt een lijn te lopen van de antisemitische kerkleer, waarin Joden als vervloekt werden gezien, naar de Shoa, de vernietiging van de Joden in Europa. "Er wordt bijvoorbeeld aangetoond dat sommige naziwetten één op één gelijk zijn aan kerkelijke wetten van eeuwen eerder", vertelt Verwoerd. "Er komen heel veel zaken voorbij die de meeste mensen niet of nauwelijks weten, zoals het feit dat Duitsland naast Italië nog zeker vijf ‘christelijke’ landen als bondgenoot had, die meegewerkt hebben Gods volk uit te roeien. En wie weet dat Nederland zich in de jaren vóór de oorlog schuldig gemaakt heeft door Joden niet op te willen nemen, terwijl ze op de vlucht waren voor hun leven? Ook de eeuwenlange Jodenvervolging in naam van het kruis voorafgaand aan de Shoa, tijdens de kruistochten, de verdrijvingen uit de christelijke landen, de inquisitie en de vele pogroms, is bij velen nauwelijks bekend."

"Terwijl in haar oorsprong het christendom natuurlijk niet antisemitisch was. Hoe zou dat ook kunnen? De heidenen werden uitgekozen om door geloof in Jezus Christus mede-erfgenamen te zijn van de 'heiligen', van het volk Israël. Jezus komt immers Zelf uit het huis van David en is een echte Jood. En Hij komt ook terug te midden van het Joodse volk en zal straks vanuit Jeruzalem Zijn Koninkrijk op aarde gaan regeren."

"Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving"

"Paulus waarschuwt er in zijn brief aan de Romeinen voor dat 'wij ons niet moeten verheffen' tegen de takken die afgesneden zijn", vervolgt de schrijver. "Maar dat is wel gebeurd. Er werd geleerd dat de Joden als volk door God verworpen zijn. Een christendom dat steeds verder losraakte van haar Joodse wortels, is het Joodse volk gaan beschuldigen van 'godsmoord', van allerlei kwaadwilligheid en van 'aardsgezind en vleselijk' te zijn bijvoorbeeld door hun Koninkrijk verwachting. Het 'overwinnend christendom' van keizer Constantijn plaatste de Joden aan de rand van de 'christelijke' samenleving. Kerkvaders uit die tijd, maar later zelfs ook de protestantse Luther, spuugden hun gal over de Joden om zo de christenen afkerig te maken van onder andere het vieren van de sabbat en de feesten samen met de Joden. Verachting, valse beschuldiging, uitsluiting, verdrijving, brandmerken en uiteindelijk enorme massamoorden, het Joodse volk is het allemaal overkomen in 'christelijke' landen."

Maar is dat vandaag de dag nog steeds aanwezig? Is die gedachte niet behoorlijk teruggedrongen? Verwoerd: "Het verband is er in de ogen van de Joden nog altijd, er is nog steeds een zekere angst voor het christendom. En nog steeds zijn er heel veel christenen en kerken die zichzelf zien in plaats van Israël. In theorie misschien niet, maar de praktijk is weerbarstig. Hebben we ons wel eens ten volle beseft dat het Nieuwe Verbond met Israël gesloten is (Jer. 31:31)? Daarnaast zitten vele vrijzinnige christenen op de lijn van de VN, die zich in 1975 al heeft uitgesproken dat 'Zionisme gelijk staat aan racisme'. Het recht op het land wordt door deze 'christenen' aan de Joden ontzegd. Een christendom dat nu opnieuw zwijgt, wanneer Israël wordt 'aangevallen' of 'veroordeeld' heeft nog niets geleerd van ons verleden. In mijn boek is een hoofdstuk gewijd aan het thema: 'Het kwaad van onverschilligheid'. De spiegel die ons daar wordt voorgehouden vertelt ons of we er nu beter voorstaan dan vóór de Tweede Wereldoorlog. Ik ben bang van niet."

Hoe is die antisemitische kerkleer dan ontstaan? "Toen het christendom 'godsdienstvrijheid' kreeg, ging het zich superieur voelen, terwijl steeds meer heidendom de kerk werd binnengelaten. Uit aversie tegen het Jodendom en de Joden werd de Bijbel steeds meer 'geallegoriseerd'; er werd een geestelijke betekenis achter de tekst gezocht. Deze ingelegde betekenis was vaak ook heel negatief voor de Joden. Zo werd Israël uit de Bijbel weg getheologiseerd en werd er heel veel vervangen; de kerk in plaats van Israël, Rome in plaats van Jeruzalem en een letterlijk duizendjarig rijk werd omgebogen naar een geestelijk aanwezig rijk dat langzamerhand de wereld veroverde. De geest van anti-Judaïsme veranderde in een geest van wat wij nu antisemitisme zouden noemen."

"Deze geest vergiftigde uiteindelijk Europa en werkte door tot in de Holocaust", legt Verwoerd uit.  "Zonder het kerkelijk antisemitisme had de rassenhaat van Hitler nooit zo wortel kunnen schieten. In het boek wordt aangetoond dat er geen Holocaust, zeker niet op deze breed gedragen wijze, had plaatsgevonden zonder deze antisemitische kerkleer."

Praatmee

Beluister onze podcast

#388 Bram Hofland en Nico van der Voet over de Bijbelse doop: verdeeldheid of verbondenheid?
Of beluister op:

Meerartikelen

Peter van der Weerd
Dagelijks leven

Evangeliseren? Brrrr…. (maar niet met deze 5 tips)

Je zit met een collega aan de lunch, je buurman klaagt over z’n stress, je zus appt 'ik trek het even niet'… en jij denkt: dit is een moment om iets te delen vanuit mijn geloof. En meteen daarna: help. Want hoe vertel je iets over Jezus zonder te kli

Koning Willem-Alexander
Nieuws

SGP en VVD willen dat de koning voortaan het voortouw neemt in kabinetsformatie

Te vaak ontstaat er politieke averij aan het begin van de formatie. Sinds de Kamer zelf het initiatief neemt, is het proces te kwetsbaar. De SGP doet daarom, ook namens de VVD, dinsdag een voorstel om de koning het voortouw te geven. SGP-Kamerlid And

Ester Souza
Nieuws

8-jarig Braziliaans meisje bereikt miljoenenpubliek met eenvoudige preken

De 8-jarige Ester Souza is razendsnel aan het uitgroeien tot een van de bekendste predikers van Brazilië. Dat schrijft The Christian Post. Het meisje, dat in 2021 een niertransplantatie kreeg, spreekt wekelijks in de gemeente van haar ouders in Votup

YouVersion - Holy Bible
Nieuws

Dit is de meest gelezen Bijbeltekst van 2025 in Bijbelapp YouVersion

YouVersion, de meest gedownloade Bijbelapp ter wereld, heeft bekendgemaakt welke Bijbeltekst in 2025 het vaakst werd gelezen. De nummer één best gelezen Bijbeltekst van het jaar is Jesaja 41 vers 10. In het Nederlands luidt dit vers: 'Wees niet bevre

'Dus-abortus'-campagne SGP
Nieuws

Reclame Code Commissie wijst alle klachten tegen veelbesproken SGP-campagne af

De Reclame Code Commissie (RCC) heeft alle klachten tegen de SGP-campagne 'Dus abortus' afgewezen. Volgens de organisatie is de billboard-campagne, die de SGP vlak voor de verkiezingen lanceerde en maatschappelijk tot veel ophef leidde, voldoende fei

Syrische bodybuilder Joseph Masloub
Video

Syrische bodybuilder Joseph Masloub is zondag te gast in Hour of Power

In Hour of Power is de Syrische bodybuilder Joseph Masloub te gast. Als kind zag hij heel veel geweld tegen christenen in zijn geboorteland. Zeven jaar geleden vluchtte hij daarom naar Nederland. Gaat christenzijn en bodybuilding op hoog niveau samen

Arthur Alderliesten
Video

Terugkijken: Schreeuw om leven-directeur bespreekt abortus-uitspraak Raad van State

De Raad van State oordeelde deze week dat burgemeesters pro-lifedemonstranten mogen weren bij de ingang van abortusklinieken. Actievoerders mogen verplaatst worden, zolang ze wel binnen zicht- en gehoorafstand blijven. Schreeuw om Leven is zeer teleu

Ds. D. J. Diepenbroek
Nieuws

Twee hersteld hervormde gemeentes hopen op komst ds. D. J. Diepenbroek

Zowel de hersteld hervormde gemeente te Boven-Hardinxveld als de hersteld hervormde gemeente te Nijkerk (in combinatie met Hoevelaken-Nijkerkerveen) hebben een beroep uitgebracht op ds. D. J. Diepenbroek (foto). De predikant is sinds 2021 verbonden a

Meerartikelen

Ds. V. S. van der Meer
Video

HHK-predikant veroordeelt rellen bij asieldemonstratie op het Malieveld

Eind september braken er rellen uit tijdens en na de zogeheten Els rechts-demonstratie op het Malieveld in Den Haag. Een grote groep relschoppers zorgde voor vernielingen aan en bij het D66-partijkantoor, ook waren er schermutselingen met de ME en gi

Christen vs. moslim
Video

Is de islam waar? Christen en moslim in debat

In een openhartig YouTube-gesprek gaan een christen en een moslim met elkaar in debat over de kernvraag: Is de islam waar? Vanuit beide overtuigingen worden argumenten uitgewisseld over geloof, waarheid en de plaats van Jezus. Een boeiende en soms co

Mini-docu SDOK
Video

Minifilm toont moed van Congolese christenen onder zwaar geweld

De minifilm ‘Daniel en Aline: Democratische Republiek Congo’ vertelt het verhaal van twee Congolese christenen die zich inzetten om hoop en genezing te brengen aan medechristenen die getraumatiseerd zijn door ontvoering, geweld en verlies. De verhale

Family7
Nieuws

Family7 viert 20-jarig jubileum: "We willen kijkers toerusten als ambassadeurs van Jezus"

De christelijke televisiezender Family7 bestaat deze week twintig jaar. Wat begon in een klein pandje, met tweedehandsapparatuur en gedragen door veel gebed, groeide uit tot een landelijke televisiezender die dagelijks duizenden mensen bereikt. Het j

CAMA Zending
Persbericht

CAMA Zending stuurt zes nieuwe zendelingen de wereld in

De afgelopen drie maanden heeft CAMA Zending zes nieuwe zendelingen uitgezonden naar verschillende landen, van Europa tot Zuidoost-Azië. Nog eens elf zendelingen zijn momenteel in voorbereiding op hun uitzending. De missie van CAMA Zending is om nieu

Marijn Burkunk
Opinie

Het Koninkrijk van God botst met het cultuurchristendom van Wierd Duk

Laten we het weer eens hebben over het Koninkrijk. Jezus sprak er vaak over, in allerlei situaties en contexten. In het korte gebed dat Hij ons meegaf, komt het zelfs twee keer voor; Gods Koninkrijk. Alleen al in de evangeliën komt het begrip ruim ho

rechtbank
Nieuws

Dodelijke broedertwist in Gouda: 25-jarige verdachte naar Pieter Baan Centrum

In de Haagse rechtbank was donderdag de eerste inleidende zitting tegen A.M. uit Gouda. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt de 25-jarige man ervan dat hij een half jaar geleden zijn broer in Gouda doodde. Het is nog niet duidelijk of er moord of do

embryo
Nieuws

Grote zorgen christelijke partijen over kweken van embryo's: Wat staat er op het spel?

De christelijke partijen zijn uitgesproken tegenstander, maar toch lijkt het kweken van embryo’s enkel en alleen voor wetenschappelijk onderzoek in de toekomst mogelijk te worden. Dat blijkt uit een rondgang van De Telegraaf. Woensdagavond debatteerd

Naftali Bennett
Nieuws

Voormalig premier Israël verwijst naar Bijbelse strijders Jozua, Gideon en David

Voormalig premier Naftali Bennett heeft harde kritiek geuit op het nieuwe ontwerp voor de Israëlische dienstplichtwet. Volgens hem zal de wet “iedere kans om charedim (ultraorthodoxe Joden) op te roepen vernietigen.” Bennett riep volgens All Israel N

CGK kerkscheuring
Nieuws

Kerkscheuring CGK: Theologen waarschuwen voor geestelijke schade

Nu de scheuring binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) binnen enkele maanden werkelijkheid lijkt te worden, doen drie invloedrijke stemmen uit de gereformeerde gezindte een opvallende oproep. In een gezamenlijk opinieartikel in het Nederla

Nigeria
Nieuws

Christenen in Nigeria opnieuw doelwit: pastor en vrouw ontvoerd uit kerkgebouw

In de Nigeriaanse deelstaat Kogi zijn zondagochtend een pastor, zijn vrouw en meerdere gemeenteleden ontvoerd tijdens een kerkdienst. Gewapende mannen vielen de pas opgerichte Cherubim and Seraphim Church in Ejiba binnen, een gemeenschap in Yagba Wes

Bert-Jan Ruissen
Nieuws

SGP waarschuwt in Brussel voor groeiend antisemitisme op universiteiten

SGP-Europarlementariër Bert-Jan Ruissen heeft woensdag harde woorden gesproken over de boycots van Israël door Nederlandse en Europese universiteiten. Tijdens een conferentie in het Europees Parlement, georganiseerd door de SGP, riep hij universiteit