Kun je profeteren leren door oefening?

Profeteren is een boodschap van God doorgeven, onder de directe inspiratie van de Heilige Geest. Je hoort in bepaalde samenkomsten waar veel geprofeteerd wordt, nogal eens het bekende ‘zo spreekt de Heer… ‘ en dan volgt er een boodschap. Anderen zijn wat voorzichtiger en zeggen ‘de Heer bepaalde mij bij…’ en dan volgt er een boodschap of bepaalde gedachte die men meent van God ontvangen te hebben. Echter, in beide gevallen zeker moeten weten dat God inderdaad spreekt en niet een mens maar wat bedenkt.

Kunnen we profeteren leren?
Bijvoorbeeld op een cursus of in een zogenaamde profetenschool of iets dergelijks. Tegenwoordig komen ze als paddenstoelen uit de grond, cursussen genoeg. In de tijd van het Oude Testament komen we dit ook tegen, een zogenaamde ‘profetenschool’.

In 1 Samuel 10 wordt dit omschreven als een groep profeten die al musicerende profeteerden. Bij een door Samuel voorzegde ontmoeting met deze profeten, komt Gods Geest ook over Saul en geraakt hij met hen in vervoering.

In het verhaal van Elia en Elisa (2 Kon. 2) is ook sprake van een groep jonge profeten; een zogenaamde profetenschool. Na de voorzegde hemelopname van Elia stellen deze profeten een zoektocht naar de verdwenen Elia voor, terwijl Elisa toch duidelijk te kennen geeft dat dit niet nodig is!

Wordt er dan bedoeld met profeten-scholen?
Deze profetenscholen waren in ieder geval geen plaatsen waar men geestelijke gaven kon aanleren, want daarvan lezen we pas na de uitstorting van de Heilige Geest op de pinksterdag (Hand. 2). Maar hoe zit dat nu vandaag? In het Nieuwe Testament lezen we nergens meer van een aparte profetenschool, maar wel van de gemeente.

Als belangrijkste argument voor het aanleren van het profeteren, wordt meestal aangehaald dat de Bijbel zegt dat we moeten streven naar de gaven van de Geest (1 Kor. 14:1) en vooral dat we zullen profeteren. Maar moeten we dat streven dan ook weer zo vertalen, dat het dus aan te leren is? Nee, we denken het toch niet. Autorijden kan men leren, een muziekinstrument bespelen kan men leren. De manier om dat te doen is veel oefenen. Maar men kan niet profeteren oefenen, dus… gewoon maar zeggen wat in je opkomt, om te kijken of het wel ergens op lijkt. Mensen die dat beweren maken er een spel van en daarvoor zijn de dingen van God te heilig. Het karakter van een profetie is juist de spontane directe manier waarop er plotseling een boodschap van God komt en dit kan nooit aangeleerd of ingestudeerd zijn.

Het Griekse woord voor ‘streven naar’ betekent letterlijk ‘ijverig zijn, beijveren’. Het spreekt over een ernstig en intens verlangen. Heel praktisch gesproken kunnen we bij ‘beijveren’ denken aan bidden voor een gave en aan het bestuderen van de Bijbel met betrekking tot de gave waarnaar je verlangt. En verder geeft Paulus in 1 Korinthe 14:12 het belangrijke advies, als het gaat om de gaven, om te trachten uit te munten tot stichting van de gemeente te zijn.

Kan men profetie ook van tevoren bedenken?
Ons is wel gevraagd of je een profetie van tevoren kan bedenken. Maar ons antwoord is dan steeds: ‘bij een echte profetische boodschap, kan men niet van tevoren al weten wat men gaat zeggen. Als dat wel zo is, dan komt het vrijwel zeker uit onze eigen gedachten’. Wel kan er een bepaalde gedachte in onze geest binnen komen, waar we later de woorden bij krijgen. We moeten in ieder geval zorgen dat we volkomen vrij van invloeden van buitenaf zijn. Bijvoorbeeld, we moeten niet over zaken willen profeteren, waarover we al enige voorkennis hebben. In zo’n geval is het beter te zwijgen. Dergelijke profetieën zijn namelijk zelden zuiver, want te gemakkelijk verwarren we dan onze eigen gedachten, ideeën en verlangens met het spreken van God.

Een profetie behoort wel geïnspireerd te zijn door Gods Geest, maar kan soms toch menselijke elementen bevatten of niet volledig zijn (1 Kor. 13:9). Daarom is een toets niet alleen voor de ontvanger belangrijk, maar ook voor de gever van de profetie. Een gezonde terugkoppeling kan de gave en bediening van profetie verder in ons ontwikkelen! Het kan ook zijn dat een 'beperkte' profetie door een andere profetie aangevuld wordt in de samenkomst.

Kunnen profetieën schadelijk zijn?
Profetie is dus niet volmaakt (1 Kor. 13:9). Wanneer het gaat om ‘profeteren in de gemeente’, dan gaat het altijd om profetieën uitgesproken door nog onvolmaakte mensen, maar wel geïnspireerd door de Heilige Geest. Profetie is dus beslist geen aanvulling op de Bijbel, ze voegt geen nieuwe openbaring toe - Openbaring 22:18,19. De Geest zal daarom ook nooit ingaan tegen het Woord van God.

Daar staat tegenover dat profetieën die in de Bijbel zijn opgenomen wel altijd zuiver zijn, het Woord van de Heer dus. Maar… dat is anders als het gaat om gemeente-profetie? Daarom moeten we voorzichtig zijn met profetie, maar wat ook waar is, niet alles wat uitgesproken wordt in een gemeente is even schadelijk. Er zijn mensen die menen woorden van God te moeten doorgeven, die alleen bemoedigen of positief aansporen en ja, zolang als er dan geen on-Bijbelse dingen gezegd worden, kan dat nooit een probleem zijn. We worden er immers wel door opgebouwd en het is erg moeilijk om te beoordelen of de profetie dan echt van God is, of van iemand die ons graag goed bedoeld wilde zegenen.

Maar het wordt anders als profetieën duidelijk richtinggevend zijn, dus ‘je zult genezen’ of ‘je zult door God gebruikt gaan worden’ of ‘God gaat je probleem oplossen’ of ‘God roept jou om voor Hem te gaan werken’ (Lees bijvoorbeeld Hand. 13) etc.., in dat geval is het van groot belang dat we zeker weten dat God gesproken heeft en dat men niet uit eigen gedachten maar iets gezegd heeft. Lees Prediker 5:1, 'Wees niet te snel met uw mond, en laat uw hart zich niet haasten een woord te uiten voor het aangezicht van God. Want God is in de hemel en u bent op de aarde'.

Laten we daar in ieder geval zeer voorzichtig mee omgaan en altijd weer om een bevestiging vragen. Dat iemand een profetie uitspreekt, garandeert dus nog niet altijd dat hij of zij een boodschap van God doorgeeft. Profetie kan zelfs worden misbruikt, met soms manipulatie als gevolg. Pas vooral op voor mensen, ook geestelijke leiders, die schermen met uitdrukkingen als 'de Heer heeft me laten zien dat … en daarom moet jij dit of dat doen.' Door het gebruik van zulke uitdrukkingen kan de spreker anderen gemakkelijk manipuleren. Wie zou immers in twijfel durven trekken wat God zelf zegt? Waar wordt geprofeteerd, moet altijd een correctiemogelijkheid aanwezig zijn. Dat dient om te voorkomen dat alles wat als profetie wordt aangediend, klakkeloos wordt geaccepteerd.

Waaraan is een Bijbelse profetie te herkennen?
In 1 Korinthe 14:3 lezen we van de kenmerken of eigenschappen van een profetie, waar we de boodschap ook op mogen toetsen. 'Maar wie profeteert spreekt voor de mensen stichtend, vermanend en bemoedigend'. Een profetie is dus altijd: stichtend, vermanend, bemoedigend. Een profetie is dus nooit afbrekend, maar altijd opbouwend.

Profeteren is dus ook geen voorspellingen doen over de toekomst. Het is uitsluitendstichtend, vermanend en bemoedigend spreken. Degenen die dachten dat zij de toekomst konden voorzeggen omdat zij die gave bezitten, hebben soms voor verwarring gezorgd in gemeenten. Vooral als hetgeen voorspeld is later niet uit bleek te komen.

Profetie is altijd gericht op Jezus. In Openbaring 19:10 lezen we: 'het getuigenis van Jezus is de geest van de profetie'. Dit betekent, dat een profetische uiting steeds weer betrokken moet (kunnen) worden op Jezus, op zijn werk van verlossing, waarbij ook het aspect van het oordeel niet achter hoeft te blijven. Bij de toetsing mogen we dan ook de vraag stellen: ‘Gaat het in deze profetische uiting om Jezus?’

Zijn we gedwongen om te spreken?
Soms hoor je ook de opmerking: 'ik kon mijn mond niet houden, ik moest spreken' of 'ik kon niet wachten met het uitspreken'. Men denkt vaak dat dit van Gods Geest is, maar dat is het toch niet, maar het komt uit onze eigen gedachten. Gods Geest dwingt niemand om te spreken. De Bijbel zegt: 'de geesten der profeten zijn aan de profeten onderworpen, want God is geen God van wanorde, maar van vrede' - 1 Korinthe 14:31-33.

Kan iedereen op elke plaats profeteren?
Pas op als mensen zomaar plotseling naar u toe komen om over u te profeteren. Er zijn genoeg blunders gemaakt waarbij mensen gingen profeteren in het vlees. Profetie hoort in de eerste plaats binnen de gemeente, waar aandacht gegeven kan worden aan het profetische woord en ook de toetsing kan volgen door andere gelovigen.

Die toetsing of beoordeling is belangrijk. Lees 1 Korinthe 14:29-31, 'Wat de profeten betreft, twee of drie mogen het woord voeren, en de anderen moeten het beoordelen. Maar indien aan een ander, die daar gezeten is, een openbaring ten deel valt, moet de eerste zwijgen. Want gij kunt alleen een voor een profeteren, opdat allen lering en allen opwekking erdoor ontvangen. En de geesten der profeten zijn aan de profeten onderworpen, want God is geen God van wanorde, maar van vrede'.

Samengevat: als iemand zomaar na de samenkomst of elders naar u toe komt en zegt dat hij of zij een profetisch woord voor u heeft, vraag dan dit te bewaren voor de openbare samenkomst of u vraagt de leiding van gemeente er bij te komen, indien dit mogelijk is. De Bijbel maakt immers duidelijk dat ons profeteren niet volmaakt is, eenvoudigweg doordat de mens die profeteert niet volmaakt is: 'want onvolkomen is ons kennen en onvolkomen ons profeteren' (1 Kor. 13:9)

Mogen alle christenen profeteren?
In de Bijbel lezen wij 1 Korinthe 14:5: 'ik wilde wel dat gij allen in tongen sprak, maar liever nog, dat gij profeteerde.' Hieruit kunnen we opmaken dat Paulus door de Geest de mensen aanspoort te bidden voor deze gave. Hij vond het goed dat alle gelovigen konden profeteren. 'Want wie profeteert sticht de gemeente' (1 Kor. 14:4). In 1 Korinthe 14:31 lezen wij: 'want gij kunt allen één voor één profeteren, opdat allen lering en allen opwekking er door ontvangen.'

Profeteren heeft dus nut, want de gemeente wordt door uw profetie opgebouwd, gesticht en vermaand. En u wordt door uw gehoorzaamheid ook gezegend, omdat God u kunt gebruiken als een kanaal van zegen.

Hier volgen enkele uitgangspunten om over na te denken:

• Alle kinderen Gods die wederom geboren zijn en vervuld met de Heilige Geest, kunnen zich uitstrekken naar de gave van profetie (1 Kor. 14:1).
• Veracht profetie nooit, maar toetst het liever aan de Bijbel. (1 Thess. 5:20-21)
• Onthoud dat de boodschap van een profetie, de woorden van God kunnen zijn. Maar de profetie wordt wel uitgesproken door een mens (1 Petr. 4:11 en 1 Kor. 13:9) dus kan het onvolmaakt zijn, maar een profetie zal in ieder geval nooit tegen de Bijbel ingaan.
• Dit is belangrijk. Meestal komt een profetisch woord als een bevestiging van wat God al in het hart heeft gelegd. Als je weet dat een profetie iets voor je betekent, handel dan in geloof er naar.
• Soms kan een profetie, tijd en verdere leiding nodig hebben, om volledig te worden begrepen. Ga daarom nooit direct naar een profetie leven, maar leg de profetie ook niet naast je neer, maar ga er altijd mee naar de Heer en wacht tot Hij het bevestigt.

Dit artikel is geschreven door evangelist Henk Herbold. Bezoek hier zijn website.

Deel dit artikel op: