Hoe de Messiaans-Joodse beweging is ontstaan

Sinds de vorige eeuw is in ‘het Beloofde land’ iets bijzonders gaande. Steeds meer Joden erkennen Jezus Christus als hun Messias. Hoe is deze Messiaans-Joodse beweging ontstaan? Timo Erkelens geeft namens Stichting Comité Gemeentehulp Israël (CGI) antwoord op deze vraag. Met hem duiken we in een driedelige serie dieper in op deze unieke beweging die er in slaagt om sabbat, Loofhuttenfeest én een levend geloof in Jezus Christus te combineren.
In de vorige eeuw ontstond de Messiaans-Joodse beweging. Wat ging daaraan vooraf?
“Voordat Israël werd gesticht leefden veel Joden in de diaspora – verspreid over de hele wereld. Vanaf de Eerste Wereldoorlog keerden steeds meer Joden terug naar het land (op dat moment nog Brits mandaatgebied, red.). Messiaans-Joodse gelovigen waren in die tijd niet geliefd maar konden wel meeliften op de aliya-stroom om naar het land te komen. Er werd een aantal afspraken gemaakt. Het land werd eerlijk verdeeld in een Arabisch deel en in een Joods deel. De Britten zouden het land verlaten om zo ruimte te maken voor de Joden die terugkeerden. Arabische buurlanden konden zich hier niet in vinden en verklaarden de oorlog. Vervolgens kwam Operation Grace op gang. Messiaanse Joden kregen dankzij een asielstatus alsnog de mogelijkheid om in Israël te gaan wonen.
Door gebrekkige leefomstandigheden verlieten veel Messiaanse Joden later toch weer het land. Daardoor bleven drie a vier Messiaans-Joodse families over op het moment de staat Israël werd uitgeroepen. Deze gelovigen hadden het erg zwaar omdat ze niet werden geaccepteerd. In extreme gevallen werden Messiaanse Joden geconfronteerd met bedreigingen en fysiek geweld.”
Hoe heeft de Messias-Joodse beweging zich vervolgens verder ontwikkeld?
“Door het uitroepen van de staat Israël werd het voor Joden mogelijk om terug te keren naar hun eigen land,” legt Timo uit. “Belangrijk om op te merken is dat er ook voor gelovigen belangrijke regels wettelijk zijn vastgelegd, zoals de vrijheid van godsdienst. Dit leverde meer bewegingsruimte op voor christenen die Joden willen bekend maken met hun eigen Messias.
Na de Zesdaagse Oorlog (1967, red.) emigreerden veel mensen uit de ‘Jezusbeweging’ vanuit Amerika naar Israël. Deze beweging bestond uit hippe en jonge gelovigen die enthousiast het Evangelie verspreidden. Een deel kwam ook naar Israël om het goede nieuws daar bekend te maken. Een voorbeeld is beeldhouwer Rick Wienecke, oprichter van beeldengroep ‘Fountains of Tears’. Ook hij kwam als niet-Jood naar Israël om het Evangelie te verspreiden.
In 1989 vond er onderzoek plaats naar de aanwezigheid van Messiaans-Joodse gelovigen in Israël. Op dat moment waren er dertig gemeenten. De meerderheid van deze beweging had een niet-Israëlische achtergrond. Vanwege de vele immigranten die in de vorige eeuw naar Israël waren gekomen, was in veel gemeenten Russisch of Spaans de voertaal. Tegelijkertijd besefte men hoe belangrijk het is om eigenheid te creëren. Het streven was om de Messiaans-Joodse beweging in Israël een meer Joods karakter te geven.”
Timo vertelt dat de Israëlische overheid het werk van buitenlandse zendelingen in de jaren ’90 ingewikkelder maakten. Desondanks groeide de Messiaans-Joodse beweging door. In 1999 waren er al zo’n 5.000 Messiaans-Joods gelovigen in ‘het Beloofde land’.
Eind 2017 deed Israel College of the Bible (ICB) onderzoek naar de Messiaans-Joodse beweging in Israël. Welke uitkomsten vallen op?
“Israël telt momenteel 30.000 Messiaans-Joodse gelovigen van wie 63 % afkomstig is uit Israël. De overige 37 % bestaat uit geïmmigreerde Joden. Inmiddels telt het land 300 Messiaans-Joodse gemeenten. Bijna iedere gemeente telt in ieder geval één iemand met een theologische opleiding. We kunnen dus concluderen dat sinds de vorige eeuw sprake is van een enorme groei. Natuurlijk is 30.000 gelovigen ten opzichte van een bevolking van 8.5 miljoen inwoners peanuts, maar de groei is enorm bijzonder!”
Timo wijst op een meer recente ontwikkeling: Joden die andere Joden vertellen wie Jezus is. “Het is sinds de tijd van Jezus niet voorgekomen dat het Evangelie door Joden onder hun eigen volksgenoten werd verspreid. Dit neemt de noodzaak weg dat buitenlandse zendelingen naar Israël komen om het Evangelie te verkondigen. Het is mooi dat ‘de Jezusbeweging’ de grondlegger is geweest, maar een Jood zal het Evangelie veel sneller accepteren van een andere Jood dan van een christen. Dat maakt deze ontwikkeling zo waardevol.”
Praatmee