De Correspondent: 'Kerk House Of Heroes dekte jarenlang misbruik toe'

Nieuws25 oktober 2017
Misbruik

De Correspondent heeft vandaag een uitgebreide reconstructie gepubliceerd waarin een misbruikaffaire in House of Heroes te Harderwijk uit de doeken wordt gedaan. Binnen de charismatische kerk van voorganger Mattheus van der Steen zou Lisa (nu 23 jaar) in haar jeugd zijn opgevangen door een echtpaar, van wie de man en pleegvader een 'profeet' zou zijn. Die zou haar destijds hebben misbruikt, vanaf haar 15de. Lisa zou zich daar niet tegen verzet hebben omdat ze niet anders kon en bang was om uit het pleeggezin te worden gezet. Toen het misbruik binnen de kerk bekend werd, jaren later, zou voorganger Mattheus van der Steen de hele zaak in de doofpot hebben willen stoppen.

Lees het stuk op De Correspondent hier.

De hele zaak werd binnen de kerk behandeld als een buitenechtelijke affaire van Michael, in plaats van een ongepaste relatie tussen een pleegvader die zijn aangenomen dochter misbruikt, aldus journalist Karel Smouter op De Correspondent.

Deze week werd de zaak behandeld in de rechtbank. Door de officier van justitie was veertien maanden onvoorwaardelijke celstraf en een boete van 27.000 euro geëist. De rechtbank vond dat het nog onvoldoende was geïnformeerd om tot een oordeel te komen, meldt de website. De verdachte moet verder nog psychologisch en psychiatrisch worden onderzocht.

Lisa vertelt in de slachtofferverklaring over de verdachte: "Ik heb altijd al zijn opdrachten opgevolgd omdat ik dacht dat hij handelde vanuit God en ik bang was dat als ik niet luisterde naar de opdrachten van God, dat ik dan Gods zegen zou mislopen en dat er weer nieuwe demonen in mijn leven zouden komen. Dat is wat Michael altijd zei."

Hoewel Michael ontkende strafbare feiten te hebben gepleegd, wees een eerdere bekentenis op het tegendeel. Er waren namelijk opnamen gemaakt van gesprekken tussen voorganger Mattheus van der Steen van House of Heroes, verdachte Michael en slachtoffer Lisa. In deze Nijkerkse pinksterkerk waren zowel Lisa als Michael op dat moment werkzaam binnen het kinderwerk. 

Journalist Karel Smouter schrijft over de opnames met daarop de bekentenis, die waren verwijderd door Mattheus: 'In eerste instantie was de kerkleiding niet van plan de opname van de ‘biecht’ te overhandigen aan de politie. Volgens voorganger Mattheus van der Steen was deze verwijderd (omwille van de goede vrede, red.) en niet meer terug te vinden.' Pas nadat de politie er bij Mattheus van der Steen op aandrong strafbaar te zijn wanneer hij niet zou meewerken aan het onderzoek beloofde hij 'een technisch iemand te vragen hiernaar te kijken.' 

Tegenover CIP.nl verduidelijkt Karel Smouter: "Ik heb niet willen suggereren dat Van der Steen het politieonderzoek heeft tegengewerkt, alleen wat er in mijn artikel staat: dat het even duurde voordat de opname boven water kwam en dat deze aanvankelijk 'in het belang van iedereen' was verwijderd." 

De verwijderde opname met daarop de vermeende bekentenis van de verdachte werden uiteindelijk door de politie gevorderd via Erica Duenk, een pastoraal werker die Lisa begeleidde, aan wie Van der Steen de tape had toegestuurd.

Op Lisa werd in de weken na de ‘biecht’ grote druk uitgeoefend om haar verhaal niet met de politie te delen, schrijft journalist Karel Smouter. Zij zou volgens de kerkleiding evengoed schuldig zijn aan de affaire. 

‘We zijn een internationaal en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet! Wij hebben het heel klein proberen te houden, want wij hebben niet bepaalde zaken gedaan, dat ligt tussen jou en die andere persoon. […] Ik vond het ook heel rot om dit hele proces toch wel een jaar lang samen in te gaan, en dan ineens, bats, boem, pats, politie erbij, justitie erbij, ja, dan houdt het voor ons op dat moment ook echt op.’

In een eveneens opgenomen gesprek zegt Mattheus van der Steen onder meer tegen Lisa dat hij zich zorgen maakt over het gezin van Michael. "We gaan geen keuze maken tussen jou en Michael, tussen slachtoffer en dader. […] We zijn een internationale en nationaal bekende gemeente, en als zaken bekend worden, dan blijft dat je gewoon je hele leven achtervolgen. Dat willen we niet!"

Terwijl Michael D. en zijn gezin de kerk blijven bezoeken, zou Lisa verder onder druk zijn gezet. In een opname is te horen hoe Mattheus van der Steen tegen haar zegt: "Ik dacht: als zij deze route gaat kiezen [naar de politie stappen, red.], dan haalt ze letterlijk een pot wormen open. [...] Ik had het ook verschrikkelijk hebben gevonden, zeg maar, als hij zou worden opgepakt, wat natuurlijk uiteindelijk ook gebeurd is."

Nadat Lisa een lange lijst voorvallen had opgenoemd, gaf Michael in de ‘biecht’ aan dat ‘het meeste’ hiervan op waarheid berustte. In de rechtszaal nam D. echter afstand van zijn eerder afgelegde biecht. 

In reactie op de publicatie laat Mattheus van der Steen tegenover CIP.nl weten dat het volgens hem niet zo is dat hij opnames niet heeft willen overhandigen aan politie en justitie. Hij zou de opnames pas hebben verwijderd nadat hij deze had overgedragen aan de zedenpolitie, ook al blijkt uit Whatsapp berichten die CIP.nl heeft ingezien iets anders. Lisa vroeg op 10 en 13 oktober naar de gemaakte opnames. Op 13 oktober liet Mattheus van der Steen vervolgens weten dat hij deze opnames met de bekentenis had verwijderd. Op 16 oktober appte hij Lisa dat de politie om de opnames had gevraagd en een 'technisch iemand' er naar zou laten kijken om deze te kunnen sturen.

Op 11 november geeft de politie per mail aan nog steeds niet over de opnamen te beschikken. 

De bewering dat Mattheus van der Steen het biechtgesprek met bekentenis pas heeft verwijderd nadat hij het had overgedragen aan de politie lijkt dus aannemlijkerwijs niet te kloppen. 

Er is vanaf het begin volgens Mattheus volledige samenwerking geweest tussen de kerk en de gemeente. Ook zijn de betrokken personen direct ontheven uit hun functies binnen de kerk. Verder heeft de kerk altijd aangemoedigd bij alle partijen om professionele hulp te zoeken. De quotes uit het artikel van De Correspondent die suggeren dat er sprake zou zijn van een doofpot zijn volgens hem uit de context gehaald. "We hebben dit op geen enkele manier in de doofpot willen stoppen. Op geen enkele manier." 

Volgens Mattheus is het wel zo dat niet direct de hele gemeente is ingelicht over de situatie omdat er niet alleen sprake was van een lopend onderzoek, maar men ook de families en betrokkenen, waaronder kinderen van families, in bescherming wilde nemen door het niet aan de grote klok te hangen dat hun gemeentelid verdacht werd van ernstig misbruik.

House of Heroes heeft bij monde van voorganger Daniël Renger laten weten niet in te willen gaan op de vragen van journalist Karel Smouter omdat ze hem zien als een journalist die onethisch handelt - verwijzend naar zijn eerdere artikelen over Mattheus van der Steen. Daarom mailde hij naar Smouter: ‘Zolang jij niet van plan bent te rectificeren of openlijk excuses te maken voor jouw gebrek aan journalistieke ethiek zien wij geen enkele reden om jou nu wel vertrouwen te geven door te reageren op jouw vragen.' 

Lees het hele stuk op De Correspondent hier.

Praatmee

Beluister onze podcast

#323 Patrick & Jeffrey over het CGK-convent, christelijke PVV-stemmers en vergeving
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Willem Lingeman
Video

Waarom het huwelijk een bloedverbond is

Het huwelijk wordt op basis van de Bijbel een bloedverbond genoemd. Willem Lingeman legt aan de hand van het Oude en Nieuwe Testament uit waarom. "Er werden dieren gedood en in de lengte doorgesneden. De twee helften werden gespiegeld tegenover elkaa

Saati
Nieuws

Twee jaar celstraf voor christelijke vrouw in Iran nadat ze zich liet dopen

Laleh Saati, een christelijke vrouw uit Iran, is veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf. Ook krijgt ze een reisverbod van twee jaar. Dat hebben bronnen in Iran gemeld. De Iraanse autoriteiten beschuldigen Saati (45) ervan de nationale veiligheid i

André en Jacolien
Video

Jacolien gaf haar nier aan haar man André zodat ze samen weer in Gods koninkrijk kunnen dienen

André en Jacolien Stam dienen al enkele jaren vol passie in Gods koninkrijk, maar in de afgelopen maanden bleek André nog maar weinig energie te hebben. Dit bleek aan zijn nier te liggen. Zijn vrouw Jacolien besloot daarop een nier aan haar man af te

vervolging nigeria
Nieuws

Radicale moslims slaan weer toe: christelijke moeder en baby vermoord in Nigeria

In de staat Plateau in Nigeria zijn in de afgelopen twee weken meer dan dertig christenen om het leven gekomen bij aanvallen door islamitische Fulani-strijders, waaronder een jonge moeder en haar baby. De incidenten vonden plaats in het overwegend ch

Duizenden Joden bidden tijdens priesterlijke zege om vrijlating gijzelaars en vrede voor Israël
Nieuws

Duizenden Joden bidden tijdens priesterlijke zegen om vrijlating gijzelaars en vrede voor Israël

Gisterenochtend vond bij de Westelijke Muur in Jeruzalem de jaarlijkse priesterlijke zegen plaats. Dat meldt All Israel News. Bij de priesterlijke zegen waren duizenden Joden en verscheidene opperrabbijnen aanwezig. Tijdens het massaal bezochte evene

Ultraorthodoxe Joden
Nieuws

Ultraorthodoxe Jood start campagne om lastigvallen van christenen in Jeruzalem te verminderen

Een ultraorthodoxe Joodse activist is een openbare campagne gestart waarbij hij Joden oproept om christenen niet langer lastig te vallen in de Oude Stad van Jeruzalem. Dat meldt All Israel News. In de voorbije maanden deden zich verschillende inciden

Cvandaag podcast
Podcast

Cvandaag-redacteuren blikken terug op historisch convent CGK

De één wil synodebesluiten handhaven, een ander wil ruimte geven aan verschillende opvattingen. Hoeveel verschil mag er zijn binnen de kerken en waar ligt de grens? Daarover werd afgelopen zaterdag een uniek en belangrijk convent gehouden binnen de C

Pakistan vlag
Podcast

Hoe gaat het met Pakistaanse christenen na massa-aanval moslimextremisten?

Augustus 2023: chaos in de straten van Jaranwala. De christelijke wijk in de Pakistaanse stad werd aangevallen voor moslimextremisten. Kerken en huizen werden in brand gestoken en vele christenen vluchtten. SDOK startte gelijk een actie om noodhulp o

Meerartikelen

schip
Nieuws

Mercy Ships gaat derde ziekenhuisschip bouwen dankzij 'gulle donatie'

Mercy Ships is begonnen met het maken van plannen voor de ontwikkeling van een nieuw ziekenhuisschip. Het idee hiervoor komt voort uit de wens om meer capaciteit te ontwikkelen voor het leveren van medische zorg in Afrika. Door de vloot uit te breide

Mirjam Bikker
Nieuws

Tweede Kamer stemt in met ChristenUnie-initiatief: Catshuissessie over Jodenhaat op komst

Alle fracties in de Tweede Kamer, behalve Denk en Forum voor Democratie, zetten hun handtekening onder het voorstel van de ChristenUnie voor een Catshuissesie over antisemitisme in de samenleving. De Kamer debatteerde donderdag over het onderwerp. Ee

Bijbel
God

Refoweb-vragensteller: waarom wordt de antichrist 'zoon des verderfs' genoemd?

'De antichrist wordt in de Bijbel “zoon des verderfs” genoemd. Judas is de enige in de bijbel die deze naam ook kreeg. Zit daar een specifieke betekenis achter?', aldus een vragensteller in de vragenrubriek van Refoweb.nl. 'De Heere spreekt over Zijn

dominee J. C. de Groot
Video

Terugkijken: ds. De Groot over een bevrijdende ontmoeting met Jezus

‘Waar Jezus is, gebeurt er altijd wat,’ zei dominee J. C. de Groot tijdens een toerustingsavond van Geloofstoerusting in Rijssen. Hij sprak over de geschiedenis van Lukas 13:10-17 en hoe die God ook vandaag dezelfde is. Bekijk de lezing van ds. De Gr

Jaap Bönker
Verdieping

De Bijbel is een agrarisch boek

De Bijbel is voor een groot deel geschreven als een agrarisch boek. Er staan in verschillende gedeelten veel passages over zaken die voor de toenmalige mensen heel herkenbaar waren. In onze samenleving (met name in de steden) is het agrarisch begrip

Bobby Schuller
Nieuws

Komende zondag is Bobby Schuller te gast in Hour of Power

Komende zondag is de Amerikaanse televisiepredikant Bobby Schuller te zien in Hour of Power. Samen met presentator Jan van den Bosch blikken de twee terug op het 25-jarig bestaan van Hour of Power op de Nederlandse televisie. Hour of Power viert deze

bidden
Boekfragment

De gave van ‘het onderscheiden van geesten’: wat staat ons te doen?

De apostel Paulus somt in 1 Korintiërs 12:10 enkele gaven van de Geest op. Hij doet dat paarsgewijs. Eén paar betreft ‘profetie’ en ‘het onderscheiden van geesten’. Gezien de parallel met het volgende paar, ‘spreken in (vreemde) talen’ en ‘uitleggen

Arie-Jan Mulder
Column

Waarom droefheid en treurnis tijdens het avondmaal ongepast is

In eerdere afleveringen van deze columnreeks over onze ontdekking van het avondmaal hebben we gezien wat Jezus voor ogen stond bij de instelling van het avondmaal. Hij verwees daarbij naar vier wezenlijke Bijbelse elementen, die in de geschiedenis va

Marc de Vries
Video

Kersverse SGP-senator getuigt in maidenspeech van zijn geloof

"Wat is de zekerheid die je overhoudt als zelfs de vier muren van je huis niet overeind blijven staan? En uiteraard was zijn antwoord daarop: ‘Gods trouw en liefde'", aldus Marc de Vries. De Vries hield deze week zijn maidenspeech als kersverse SGP-s

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden over kerkelijke verdeeldheid: "Uiteindelijk is er maar één Heiland en één kerk"

"Wat hebben wij dan nog veel te leren met al onze kerkelijke verschillen, meningsverschillen, liggingsverschillen en weet ik wat allemaal nog meer voor verschillen. Er is maar één kerk: de algemene christelijke kerk. Evengoed als dat er maar één Zali

Joe Biden
Nieuws

Amerikaanse president maakt kruisteken tijdens pro-abortusbijeenkomst: 'Godslasterlijk'

Godslasterlijk, verachtelijk en walgelijk: zo wordt het optreden van de Amerikaanse president Joe Biden tijdens een recente pro-abortusbijeenkomst in Florida genoemd. The Christian Post meldt dat de Amerikaanse president namelijk tijdens de bijeenkom

Navalny
Nieuws

Russische priester geschorst vanwege herdenkingsdienst voor Navalny

Een Russische priester is voor drie jaar geschorst. Aanleiding is de door het patriarchaat in Moskou georganiseerde herdenkingsdienst voor de in februari overleden oppositieleider Alexei Navalny. Dat maakt Religion News Service bekend. Priester Dmitr