Het onderzoek, uitgevoerd door het Institute for the Impact of Faith in Life, ondervroeg 2.774 Britse volwassenen die een verandering in hun geloof meldden. Maar liefst 44 procent zei het christelijk geloof te hebben verlaten. Slechts 17 procent werd juist christen. De grootste groep, 39 procent, werd atheïst of agnost.

De onderzoekers noemen dit 'een diepgaande herconfiguratie van religieuze identiteit'. Zij wijzen erop dat de daling van christelijke affiliatie volgens de volkstelling van 2021 niet betekent dat religie verdwijnt. 'Deze ontwikkeling weerspiegelt geen verdwijning van religie maar een diversificatie en personalisatie van geloof.'

Paganisme in de lift
Van de mensen die het christendom verlieten, werd 67 procent atheïst of agnost. Toch viel één beweging op: 9 procent koos voor spiritualistische stromingen zoals Wicca of paganisme. Daarmee vormen paganisten en andere spirituelen de grootste groep daadwerkelijke ‘religieuze’ overstappers.

Het rapport stelt dat er in Groot-Brittannië 'een zichtbare heropleving van Pagan en Wiccan praktijken' is. Deze groei is vooral te zien onder vrouwen boven de dertig jaar. Veel van hen voelen zich naar eigen 'ontgoocheld door georganiseerde religie maar zoeken ethische en emotionele samenhang.' Volgens het rapport gaat deze zoektocht om 'een heroriëntatie op praktijken die nadruk leggen op heling, balans en welzijn.'

Redenen om het geloof te verlaten
De belangrijkste reden om het christelijk geloof achter zich te laten, was voor de respondenten een 'gebrek aan geloof in God of het bovennatuurlijke' (50 procent). Ook noemden veel respondenten 'twijfels over belangrijke leerstellingen' (43 procent) en 'botsingen met persoonlijke waarden' (37 procent) als belangrijke beweegredenen om het christelijk geloof vaarwel te zeggen. Een op de vijf meldde een negatieve ervaring met kerkleiders of een kerkelijke gemeente.

Toch ook nieuwe christenen
Hoewel het christendom in Engeland met verliezen te maken heeft, melden de onderzoekers ook een 'opvallend aantal nieuwe of terugkerende gelovigen.' Opvallend genoeg sloten deze nieuwe christenen zich vaak niet aan bij een traditionele denominatie. Velen kozen voor de categorie ‘overig’. Het rapport omschrijft dit als 'een voorkeur voor een persoonlijke verbinding met Jezus boven kerkelijke structuren of vaste leer.'