'Over de grootte van de eerste christelijke gemeenten is relatief weinig informatie beschikbaar', maakt ds. S. T. Lagendijk duidelijk. 'We weten uit Handelingen 2 dat er op de Pinksterdag 3.000 tot geloof komen, die van huis tot huis brood braken. Dat wijst erop dat de vele nieuwe gelovigen in Jeruzalem zich verspreid hebben over verschillende huisgemeenten. Tegelijkertijd lijkt de rest van Handelingen erop te wijzen dat die losse huisgemeenten samen één gemeente vormden, met de apostelen als centrale leiding. Hoe dit was in de gemeenten waaraan Paulus schrijft, is maar beperkt bekend. 

Hoe moeten we aankijken tegen de schokkende zonden, waarover Paulus schrijft in de Korinthebrief? Ik denk dat je moet zeggen: Korinthe was een stad, waarin zonden op seksueel gebied heel gewoon waren voordat het christendom kwam. De gemeente in Korinthe heeft heel veel onderwijs nodig om dat, wat ze vroeger gewoon vonden, als zonde te gaan zien en daarmee te breken. Tegelijkertijd is de keerzijde dat Paulus wel heel duidelijk is in 1 Korinthe 6: 10-11 dat het doen van bepaalde zonden je buiten het Koninkrijk van God zetten.

Als we onder ogen komen dat de eerste christelijke gemeenten geen ideaalplaatje vormden, maar veel strijd hadden tegen de cultuur waarin ze leefden en waar ze uitkwamen, klinkt daaruit de waarschuwing naar ons toe om waakzaam te zijn tegenover de cultuur waarin wij leven. Net als de gemeente toen te strijden hadden tegen de cultuur om hen heen, zo hebben wij te strijden tegen de zondige elementen van de cultuur waarin wij leven', aldus de hersteld hervormde predikant uit Goes.