Prof. Van den Belt gaat ontspannen om met resultaten van modern bijbelonderzoek

Verdieping 4 oktober 2024 2 minuten Ds. K. M. Teeuw
Bijbel

Het gezag van de Bijbel staat vandaag ter discussie. Toch is de toon van het nieuwste boek van prof. dr. Henk van den Belt allerminst somber. 'Geestspraak' is een diepgaande, genuanceerde en constructieve studie die wil helpen de Bijbel vandaag te verstaan.

Stukjes theologie
Orthodoxe christenen konden soms aarzelingen hebben bij de resultaten van het moderne bijbelonderzoek. Valt de Bijbel niet uiteen in allerlei stukjes tekst en stukjes theologie? Welke tekstfragmenten hebben goddelijk gezag en welke niet? 

Van den Belt laat genuanceerd zien dat we hier ontspannen mee mogen omgaan. Als de Geest Ć©Ć©n is, mogen we, in alle literaire diversiteit, blijven zoeken naar die ene stem van de Geest die in de Bijbel spreekt. Als de Geest Ć©Ć©n is, mogen we geloven dat de inspiratie zich uitstrekt over de lange processen van redactie en overlevering. 

Deze inzichten helpen mij als dominee. Ik mag het moderne bijbelonderzoek verwerken in de verkondiging, het kan zelfs de diepten van teksten openleggen. Tegelijk is en blijft de Bijbel in alle kwetsbaarheid Geestspraak.

Funderingsdenken
Een groot deel van het boek gaat over funderingsdenken. Bij dit thema gaat het om de vraag waarin het goddelijk gezag van de Bijbel verankerd is. Van den Belt gaat in op verschuivingen die waarneembaar zijn in christelijk Nederland. Waar voorheen de Schriften vanzelfsprekend absoluut gezag hadden, zijn zulke stellige zekerheden vandaag minder populair. Wat is de juiste route?

Voordat de schrijver zijn eigen positie verwoordt, bespreekt hij twee hermeneutische modellen die vandaag in zwang zijn. De eerste is het ā€˜Chicago Statement on Biblical Inerrancyā€™, een verklaring uit de Verenigde Staten waarin het gezag van de Bijbel wordt gekoppeld aan de foutloosheid van de teksten. Ik ben het met Van den Belt eens als hij kritisch opmerkt dat deze verklaring weliswaar orthodox aandoet, maar feitelijk juist sporen van de moderne tijd in zich draagt. Het Schriftgezag wordt immers afhankelijk gemaakt van rationele zekerheden in plaats van de doorademing van de Geest. 

Het tweede model is wat genoemd wordt de ā€˜taalhandelingstheorieā€™. Daarbij horen populaire namen als Kevin J. Vanhoozer en Tom Wright. De Bijbel wordt als script gezien dat de vijf bedrijven van de heilsgeschiedenis uit de doeken doet: schepping, zondeval, IsraĆ«l, Christus en de kerk. De taak van de christen vandaag is om je het ā€˜scriptā€™ zo eigen te maken dat je de Bijbel als het ware ā€˜verder kunt schrijvenā€™ door haar creatief toe te passen in eigen cultuur en context. Van den Belt is bezorgd dat de menselijk creativiteit en geest hier te veel ruimte krijgen. Ik voel dit mee, maar ben over dit model positiever gestemd op grond van Christusā€™ belofte: ā€˜Wanneer de Geest van de waarheid komt, zal Hij u de weg wijzen in heel de waarheid.ā€™ (Joh.16:13)

Verder lezen? Word abonnee! Maak gebruik van deze actie en lees De Waarheidsvriend vier maanden voor ā‚¬ 10,-! Ds. K. M. Teeuw is predikant van de hervormde gemeente te Ridderkerk.

Praatmee

Beluister onze podcast

#340 Mariƫt Baaij en Laurens van der Tang over kerkpijn en de reformatorische gezindte
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Johan Vink
Verdieping

Diversiteit hoog op agenda: hoe houden christenen vast aan hun overtuigingen?

Een van de grootste uitdagingen voor ons als christenen is dat in onze wereld diversiteit, inclusie en gelijkheid zo hoog op de agenda staan. Dit dwingt ons om heel omzichtig te manoeuvreren als het gaat om onze overtuigingen. Want wat moet je doen o

Jannica van Barneveld
Preekverslag

Jannica van Barneveld: "Geworteld raken in Jezus is geen pats-boem-ervaring"

"In een wereld vol afleidingen en verleidingen, is het moeilijk om te geloven in Jezus." In een tijd waarin rijkdom en succes de boventoon voeren, roept Jannica van Barneveld op tot een diepere verbinding met God. "Paulus zat in een smerige gevangeni

Nigeria
Nieuws

Islamitisch geweld in Nigeria eist opnieuw christelijke slachtoffers

Opnieuw zijn christenen het doelwit geworden van gewelddadige aanvallen in het noorden en midden van Nigeria. Afgelopen zondag (29 september) werden in de Nigeriaanse deelstaat Kaduna twee christelijke broers vermoord door Fulani-herders, zo melden l

Samsoon
Nieuws

Pakistaanse moeder smeekt om hulp na gedwongen bekering tienerzoon: "Zie de angst in zijn ogen"

Een 17-jarige christelijke jongen uit Pakistan is door zijn islamitische werkgevers gedwongen om zich te bekeren tot de islam en wordt tegen zijn wil vastgehouden. Dat vertelt zijn moeder Samina Javed tegenover Morning Star News.    De jongen, Samsoo

paus
Nieuws

Belgische premier woedend op paus Franciscus vanwege abortus-uitspraken

De Belgische premier Alexander de Croo heeft de hoogste diplomatieke vertegenwoordiger van het Vaticaan op het matje geroepen. Dit vanwege de uitspraken die paus Franciscus na zijn bezoek aan Belgiƫ deed over abortusartsen. Hij noemde hen huurmoorden

Marieke Foppen en Marieke van Lierop
Video

Komende zondag zijn Marieke Foppen en Marieke van Lierop te gast in Hour of Power

Marieke Foppen en Marieke van Lierop zijn zondag te gast in Hour of Power. Zij verloren hun man aan zelfdoding. Twee aangrijpende verhalen die werden vastgelegd in het boek ā€˜Leven in de rouwerijā€™. Kijk komende zondag om 8 en 9 uur op RTL5 en om 17:00

Ds. A. A. Egas
Video

CGK-predikant waarschuwt ouders voor OnlyFans: "Tweederde van refojongeren kent de app"

"U zegt: 'Ik weet eigenlijk niet wat dat voor app is', maar tweederde van de jongeren uit onze gezindte kent die app wel", aldus ds. A. A. Egas. De CGK-predikant stond onlangs in een preek stil bij 'OnlyFans', dit is een app waar mensen tegen betalin

Bikker
Nieuws

CU-leider haalt hard uit naar asielminister: 'Minister van ophef en chaos'

ChristenUnie-leider Mirjam Bikker heeft op sociale media hard uitgehaald naar Marjolein Faber, de minister van Asiel en Migratie. De CU-voorvrouw noemde haar ā€˜de minister van ophef en chaosā€™.  De PVV-minister is veelvuldig in het nieuws omdat ze stel

Meerartikelen

In de woestijn van de beproeving
Nieuws

Nieuw e-book SDOK geeft kijkje in Eritrese gevangenis

Monica Nieuwenhuijse schreef voor SDOK een aangrijpend e-book over twee Eritrese vriendinnen die voor een onmenselijke keuze stonden. Dagelijks werden zij, net als andere Eritrese christenen, wreed gemarteld en onder druk gezet om Christus te verlooc

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Marjolein Coghi

In deze podcastaflevering van 'De Wereld Rond', is Marjolein Coghi-van der Werf te gast. Samen met haar Costa Ricaanse man Giacomo stond zij in Costa Rica aan de basis van de zendingsorganisatie 'Jeugd met een Opdracht'. In deze aflevering hoor je on

Kees van Helden
Podcast

Kees van Helden deelt persoonlijke ervaringen binnen prolifebeweging

In deze aflevering van ā€˜De Podcast van je Leven!ā€™ praat Chris Develing met Kees van Helden, huidig coƶrdinator van de prolife-vereniging KiesLeven en voormalig directeur Stichting Schreeuw om Leven. Chris Develing sprak met hem over de hulpverlening

Naomi Oosterhof
Podcast

'Waar bent U, God?' Beluister deze podcastaflevering

De Geloofwaardige Podcast is dƩ podcast die jongvolwassenen informeert over het christelijk geloof. 'Waar is God? Ik zie hem niet wanneer er zo veel slechts gebeurt in de wereld! Denk jij dit ook wel eens?', vraagt podcastmaker Naomi Oosterhof (foto)

Drs. L.E. (Ernst) Leeftink
Opinie

Een typisch voorbeeld van het vrijgemaakte ā€˜alles-of-niets-syndroomā€™

'Een verkeerd signaal: NGK stopt met uitzenden zendingswerkers', zo was vorige week te lezen via Cvandaag. Aanleiding voor het opinieartikel van ds. M. van Reenen was een besluit van Verre Naasten (in de volksmond DVN genoemd, omdat het tot voor kort

Eric van den Berg/PKN
Verdieping

Je kerk op social media: 7 tips

De kerk hoort op social media, zegt Sergio Felter, jarenlang de socialmedia-man bij de Protestantse Kerk in Amsterdam. Ga ermee experimenteren, zegt hij. Zeven tips in de snel bewegende wereld van social media Ken je atlete Femke Bol? Zij is meervoud

Jacobs
Column

Keihard op de rem trappen en stoppen met doemdenken

Het is tijd om keihard op de rem te trappen, zo concludeert opperrabbijn Jacobs in dit nieuwe dagboek dat hij vlak voor het Joodse Nieuwjaar schreef. Hij vertelt onder meer hoe hij vernam dat politiemedewerkers weigeren Joodse plekken te beschermen.

Paus
Nieuws

Paus roept op tot bidden en vasten voor vrede op 7 oktober

Op 7 oktober is het een jaar geleden dat Hamas een gruwelijke slachtpartij aanrichtte in Israƫl en daarmee de huidige oorlog ontketende. Dat wordt ook in Nederland herdacht. Dit gebeurt op totaal verschillende manieren. Ondertussen roept paus Francis

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vraagt zich af of christenen bij commerciƫle bedrijven kunnen werken

"Kan een christen bij een bedrijf werken waar het enige doel is om zoveel mogelijk geld te verdienen? Desnoods over de rug van een ander?" Die vragen stelde ds. G. van Zanden onlangs in een preek over Jozef. In tegenstelling tot Jozef, hebben de mees

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp stelt dat God ons berispt zodat wij in Zijn heiligheid delen

"God berispt ons voor ons eigen bestwil en om ons in Zijn heiligheid te laten delen", dat stelt Wilkin van de Kamp in een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God.' De christelijke schrijver en spreker benadrukt dat God ons - als we in Ch

The Chosen
Nieuws

Makers ā€˜The Chosenā€™ willen hitserie in zeshonderd talen gaan uitzenden

De hitserie The Chosen blijft aan de weg timmeren. De makers van de serie, waarin Jezus' bediening en leven centraal staan, willen The Chosen in liefst zeshonderd talen gaan uitzenden. Dat meldt CBN News. Momenteel wordt de serie al in vijftig versch

Tempelberg
Dagelijks leven

Gaan sommige christenen te ver in hun steun voor Israƫl? Ds. Simons antwoordt

'Het lijkt wel alsof bepaalde christenen een soort afgod van IsraĆ«l/de joden hebben gemaakt.  IsraĆ«l en de joden zitten in grote problemen omdat ze Jezus Christus niet als Verlosser zien. Gaan sommige christenen en bijvoorbeeld ook de organisatie Chr