Wie is die vreemde man in het graf?

Nieuws 1 april 2024 3 minuten Jean-Jacques Suurmond
Pasen
Shutterstock

Marcus 16:1-8 vertelt hoe in de vroege Paasochtend de vrouwelijke volgelingen van Jezus naar zijn graf gaan. Ze willen zijn dode lichaam balsemen. Want ach, we verbergen de rauwe dood graag in windsels en sprenkelen er geurige olie op om die te verzachten. Soms zijn we daar zo mee bezig dat we niet meer in het hier en nu zijn, maar in droeve, bange gedachten en tobberij leven. Zoals de vrouwen, die zich afvragen: ‘Wie zal die zware grafsteen voor ons wegrollen?’

Pas als zij opkijken uit hun gepieker zien ze dat de steen is weggerold. De werkelijkheid valt vaak mee. Ze gaan het rotsgraf binnen en schrikken. Daar zit rechts een wit geklede jongeman. Volgens de andere evangelisten was het een engel, maar het oudste evangelie, dat van Marcus, vertelt dat het een jongeman is.

Wie is dat? Raadselachtig, intrigerend. Wellicht vinden we het antwoord enkele bladzijden eerder (14:51-52), waar Marcus vertelt dat er iets vreemds gebeurde bij de arrestatie van Jezus. Toen iedereen wegvluchtte was er één naamloze jongeman die bij hem wilde blijven. Maar toen ook hij werd vastgegrepen, rukte hij zich los, liet zijn linnen kleed in hun handen achter en rende naakt weg. Tot we iemand die verdacht veel op hem lijkt hier weer tegenkomen in het graf, gekleed in witte kleren.

Doop
Is dit een doopverhaal? De doop drukt uit dat we als mensen een kruispunt zijn van leven en dood, van de hemel en de aarde. In de jonge kerk waarbinnen Marcus zijn evangelie schreef, legde je bij de doop je gewone kleren af, ging naakt kopje onder in het water, en kreeg daarna een wit kleed aangereikt.

De doop symboliseert waarachtig leven – een leven in de spanning tussen leven en dood, tijd en eeuwigheid. Echt leven houdt immers in dat we duizend doden sterven om steeds weer op te staan – steeds weer ietsje meer ontnuchterd, ietsje wijzer geworden, ietsje gegroeid. Echt leven is riskant, het vraagt moed om keuzes te maken, lef om te falen, moed om

onze eigen dood onder ogen te zien. Dat is het nieuwe Paasleven, een vrij leven, een ruim leven waarin de angst voor de ultieme dood overwonnen is.

De dood is verdwenen
In de Paascantate van Bach ‘Christ lag in Todes Banden’ wordt bezongen dat Christus de dood overwint. Er blijft niets (nichts) dan de gestalte – de vorm – van de dood over. Bij dat nichts stokt de muziek even, even horen we niets. Maar opgelet: dit is niet het ‘niets’ van de dood, maar het ‘niets’ van de dood die dood is, verdwenen. Soms praten we over het zwarte gat van de dood. Maar veel groter en dieper en wijder is het ‘niets’ van de dood die er niet meer is. Het halleluja dat Bach hierop laat volgen jaagt Magere Hein dan ook met klepperende botten op de vlucht.

Wie is die jongeman in witte kleren? Hij zit niet buiten het graf, maar er middenin, midden in de dood en heeft een doopkleed aan. Dat is een paaskleed: blanco, geheel wit en verder niets. Het verkondigt het ‘niets’ van de dood die er ten diepste niet meer is. Als we het maar kunnen zien, als we onze eigen sterfelijkheid maar niet met allerlei windsels toedekken en niet vluchten in allerlei gedachten en drukdoenerij, dan gaan onze ogen open voor het licht van ‘de eerste dag van de week’. Het witte licht van de liefde van God, die leven schept uit de doden.

Wie is die wit geklede jongeman in het graf? Hij heeft geen naam, want we mogen onze eigen naam invullen. Hij is iedereen die gedoopt is, die ondergegaan is in de dood en verrezen met Christus. Dan zeggen we tegen mensen die onzeker of bevreesd zijn, die angstig zijn voor de dag van morgen: Ga terug naar huis, naar Galilea, en omarm je broze bestaan. Hou elke dag van het leven in al zijn kwetsbaarheid en vergankelijkheid, ja neem daarin voluit plaats – dan zul je de Opgestane zien.

Jean-Jacques Suurmond is emeritus-predikant van de Protestantse Kerk in Nederland en coach. Dit artikel verscheen bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap op debijbel.nl.

Praatmee

Beluister onze podcast

#366 Jeffrey & Martin Koornstra over een zieke kerk, herleving in de kerk en opwekking
Of beluister op:
Luister naar
0:00

Meerartikelen

Ds. B. Visser
Nieuws

Hervormde gemeente Nunspeet verwelkomt nieuwe predikant: ds. B. Visser

De hervormde gemeente te Nunspeet (Opstandingskerk) mag in de persoon van ds. B. Visser een nieuwe predikant verwelkomen. De hervormde wijkgemeente was sinds het vertrek van ds. J. D. J. ten Voorde in 2022 vacant. Visser was sinds 2020 verbonden aan

Hans Bügel
Nieuws

Jurist haalt uit naar Christelijk Gereformeerd Beraad: 'Kerkelijk vandalisme'

Binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) is verschil van mening over de kerkelijke structuur en bevoegdheden van meerdere vergaderingen zoals de synode. Hans Bügel, CGK-lid en jurist, uit felle kritiek op het standpunt van het Christelijk Ge

Jacques Brunt
Video

Videoboodschap Jacques Brunt over Israël-Iran en omstreden motie GroenLinks-PvdA

"Heel de wereld zal weten dat Israël een God heeft", deze woorden uit 1 Samuel 17 vormen het uitgangspunt van een nieuwe aflevering uit de serie 'Levenslicht'. In deze serie bespreekt Jacques Brunt - aan de hand van Bijbelteksten - de laatste actuali

Nicaragua
Nieuws

Wereldwijde gebedsdag voor kerk in Nicaragua: “Regering voert oorlog tegen eigen volk”

De Amerikaanse Bisschoppenconferentie (USCCB) heeft woensdag 25 juni uitgeroepen tot een Dag van Gebed voor de Kerk in Nicaragua. De oproep komt op een moment dat de vervolging van christenen in het Centraal-Amerikaanse land een dieptepunt bereikt he

Engelsen demonstreren tegen hulp bij zelfdoding
Nieuws

Christenen reageren geschokt op nieuwe Engelse wet hulp bij zelfdoding

Britse christenen reageren geschokt op de goedkeuring van een wetsvoorstel dat hulp bij zelfdoding legaliseert voor terminaal zieke mensen. Het Lagerhuis stemde op vrijdag 20 juni met een nipte meerderheid vóór het voorstel. De wet gaat nu naar het H

Kees Brouwer
Interview

Kees Brouwer heeft een ongeneeslijke spierziekte: "Elke dag is genade - zelfs nu."

Wat doe je als je lichaam je langzaam in de steek laat, terwijl je geest nog helder is? Kees Brouwer (72) kreeg na het verlies van zijn vrouw te horen dat hij PSMA heeft, een progressieve spierziekte die lijkt op ALS. Toch zit hij vol levenslust en h

Ds. A. C. Borsje
Video

Ds. Borsje vertelt over vijfjarig meisje dat sprak op opa’s begrafenis

"Aan zijn stem hoorde je altijd dat hij serieus was en daarom vind ik het zo mooi dat opa nu met zijn handen gevouwen in de kist ligt", aldus ds. A. C. Borsje. De hervormde predikant vertelde in een preek dat hij een begrafenis bijwoonde van een zeve

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp vertelt hoe hij ooit in de verkeerde trein stapte

"Heel even dacht ik nog dat het een grap was, maar al snel besefte ik dat in de verkeerde trein was gestapt", aldus Wilkin van de Kamp. In een nieuwe aflevering van de serie 'Begin je dag met God' vertelt de spreker en schrijver hoe hij ooit in een v

Meerartikelen

Elishba
Nieuws

Christelijk meisje (14) ontvoerd en gedwongen bekeerd tot islam in Pakistan

In Pakistan is opnieuw een minderjarig christelijk meisje het slachtoffer geworden van ontvoering en gedwongen bekering tot de islam. Elishba Adnan (14), een katholiek meisje uit de regio Burewala in de provincie Punjab, werd op 11 juni uit haar oude

Palestijnse activisten
Verdieping

Oudste haat in nieuw jasje: de wereldwijde opleving van antisemitisme

De afgelopen jaren zien we een zorgwekkende ontwikkeling: antisemitisme groeit wereldwijd. Deze haat, die eigenlijk een heropleving is van de ‘oudste haat’, komt nu vaker en heftiger voor dan we lange tijd hebben gezien. Vooral na de terroristische a

Damascus
Nieuws

Christenen in Syrië protesteren tegen geweld na aanslag op kerk; terreurgroep opgerold

Het aantal dodelijke slachtoffers van de islamitische zelfmoordaanslag op een kerk in Damascus is gestegen naar minstens 25. Christenen in Syrië zijn uit protest de straat opgegaan en het verantwoordelijke terreurnetwerk van Islamitische Staat is doo

Pieter
Video

Pieter ergerde zich aan kerkregels: "Ik werd gegrepen door God"

Jarenlang had hij niets met geloof, ergerde zich aan kerkelijke regels en hield geloofsgesprekken af. Maar tijdens een wandeling in het Rotterdamse Prinsenpark veranderde alles. Een gebed om hulp voor zijn zieke vader werd verhoord, en dat betekende

Dr. Steven Paas
Opinie

Christendom en jodendom onlosmakelijk verbonden? Talmoed verzwijgt Jezus

Met een rookgordijn van moeilijk herkenbare verwijten ontwijkt Bjorn Lous helaas de kern van mijn betoog. Als je een christen bent, wie is Jezus dan voor je? Is Jezus voor Lous alleen degene door wie heidenen bij Gods verbond met Israël mogen horen?

Ds. Bram Beute
Column

‘Iedereen is welkom’: geen oppervlakkige boodschap

‘Iedereen is welkom!’ Dat staat in grote letters voor iedereen te lezen op het nieuwe spandoek aan ons kerkgebouw. Ik ben er best een beetje trots op. We hebben er lang over gepraat. Dit leek ons het belangrijkste om te zeggen tegen iedereen die voor

CrossPointe Community Church
Nieuws

Heldhaftig optreden voorkomt bloedbad bij kerkaanval in Michigan

Gemeenteleden verijdelden op het nippertje een aanslag op een kerk in de Amerikaanse staat Michigan. Tijdens de zondagochtenddienst op 22 juni opende een gewapende man het vuur buiten de CrossPointe Community Church in Wayne, een voorstad van Detroit

Engelse agente spreekt straatprediker aan
Nieuws

Londense politieagent spreekt straatpredikers aan: "Ik vind het gewoon verkeerd"

Twee christelijke straatpredikers zijn aangesproken door een Londense politieagent terwijl ze evangeliseerden vlak bij het treinstation King’s Cross. Het voorval verscheen als een filmpje op sociale media en veroorzaakte veel ophef. Het gaat om Mon B

India
Nieuws

Grote zorgen om toenemend geweld tegen christenen in India

Christenen in India worden steeds vaker het slachtoffer van geweld en discriminatie. In de eerste vijf maanden van 2025 zijn er al 313 meldingen van aanvallen op christenen geregistreerd, gemiddeld meer dan twee per dag. Dat blijkt uit gegevens van d

Amerikaans klaslokaal
Nieuws

Texas verplicht openbare scholen om tien geboden in klaslokalen op te hangen

De gouverneur van Texas, Greg Abbott, heeft een nieuwe wet ondertekend. Deze wet verplicht openbare scholen om de tien geboden zichtbaar in de klas op te hangen. Tegelijkertijd verklaarde een federale rechtbank een vergelijkbare wet in Louisiana onge

Ds. W. Visscher
Video

Wat moet je als ouders doen als je kind niet meer naar de kerk wil? GerGem-predikant antwoordt

Als christelijke ouders willen we niets liever dan dat onze kinderen de Heere en Zijn dienst lief krijgen. Maar wat nu als je als ouders op een dag te horen krijgt dat een van je kinderen niet meer naar de kerk wil? Hoe moet je daar dan op reageren?

Kerk Damascus
Nieuws

Zelfmoordaanslag op kerk in Damascus eist tientallen levens: "Alles is opnieuw weggevaagd"

Bij een zelfmoordaanslag in de Grieks-Orthodoxe Sint-Elia kerk in Damascus zijn zondag tientallen christenen om het leven gekomen. Daarnaast raakten veel mensen gewond. Vermoedelijk zit de islamitische terreurgroep Islamitische Staat (IS) achter de a