Is de strijd tussen Israël en Hamas werkelijk een 'Bijbelse' broedertwist?

Verdieping19 maart 2024 6 minuten Ds. Kees Kant
Ds. Kees Kant
Christenen voor Israël

In tal van Bijbelstudies, artikelen en preken is in de afgelopen decennia het conflict tussen Israël en de omliggende Arabische volken uitgelegd als een eeuwenoude broedertwist. Een conflict dat teruggaat tot Izaäk en Ismaël. Hagar wordt met haar zoon Ismael weliswaar weggestuurd uit het beloofde land, maar ze krijgen wel beloften en zegen mee: ‘Zie, Ik heb hem gezegend en zal hem vruchtbaar maken en hem uitermate talrijk maken; twaalf vorsten zal hij verwekken en Ik zal hem tot een groot volk maken. Mijn verbond echter zal Ik met Izak maken’ (Genesis 17:20-21). Dit klinkt niet als een vervloeking van Ismael en zijn Arabische nageslacht.

De Arabische volken zijn inderdaad uitermate talrijk geworden. Het verbond loopt echter via Izaäk en zijn latere Joodse nageslacht, en dat geeft blijkbaar een blijvende bron van jaloezie en conflicten. Sinds de komst van de Joodse Messias Jezus Christus is echter voor alle volken, dus ook voor de Arabieren, een open deur gekomen om door geloof in Hem voluit kind van God te worden. Begrijpelijk dat gesproken wordt over een conflict tussen broeders, die Abraham als gezamenlijke voorvader hebben. Bij een conflict tussen broeders kan het er zeker heftig aan toe gaan en kunnen er doden vallen. Toch is er tussen broeders altijd verzoening mogelijk. De vraag dringt zich op of het huidige conflict tussen Israël en Hamas ook te rangschikken is onder dit begrip ‘broedertwist’. Naar mijn overtuiging is dat absoluut onmogelijk. En wel om meerdere redenen.

Amalek
Er is nog een broedertwist in Genesis, die tussen Jakob en Esau. Israël is in het Oude Testament door naburige volken aangevallen in de context van deze broedertwist. Maar Amalek, dat van Esau afstamt, ging een grens over, waardoor het voor altijd werd vervloekt. Toen het volk Israël bevrijd werd uit Egypte en door de Sinaï woestijn trok, werd het aangevallen door Amalek. Heel sluw werd het volk Israël in de achterhoede aangevallen, waar de meest zwakken liepen. Om zo uiteindelijk het hele volk Israël om te brengen. Het was een strijd op leven en dood, en Mozes moest, ondersteund door Aäron en Hur zijn armen omhoog houden. Uiteindelijk overwon Israël: ‘Toen zei de HEERE tegen Mozes: Schrijf dit ter gedachtenis in een boek en prent het Jozua in dat Ik de herinnering aan Amalek van onder de hemel geheel zal uitwissen’ (Exodus 17:14). Amalek wordt dus niet slechts tijdelijk verslagen, maar voor eeuwig vervloekt.

De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Verderop lezen we: ‘Denk aan wat Amalek u onderweg aangedaan heeft, toen u uit Egypte wegtrok: hij ontmoette u onderweg en overviel bij u in de achterhoede alle zwakken achter u, terwijl u moe en uitgeput was; en hij vreesde God niet. Als de HEERE uw God u rust gegeven heeft (…) moet het zo zijn dat u de gedachtenis aan Amalek van onder de hemel uitwist. Vergeet het niet!’ (Deuteronomium 25:17-19) Wat is het verschil tussen Amalek en een broedertwist? Amalek had niet tot doel om slechts een veldslag te winnen tegen het leger van Israël, of een oogst te plunderen. Genocide van heel het volk Israël was het doel, te beginnen bij de zwakken: ouderen en kinderen. Daar ligt het omslagpunt van broedertwist naar vervloeking. Door de eeuwen heen zijn er vaker volken geweest die het hele volk Israël wilden uitroeien: ‘Zij beramen listig een heimelijke aanslag tegen Uw volk (…) Kom, zeiden zij, laten we hen uitroeien, zodat zij geen volk meer zijn en aan de naam van Israël niet meer gedacht wordt’ (Psalm 83: 4,5). De Psalm eindigt dat ook met het gebed van Israël: ‘Laten zij beschaamd en door schrik overmand zijn tot in eeuwigheid, laten zij rood van schaamte worden en omkomen’ (vs. 18). Amalek valt dus buiten de categorie ‘broedertwist’.

De draak en het beest
Ook in het Nieuwe Testament lezen we over een poging tot genocide op Israël in de eindtijd. De apostel Johannes ziet op het eiland Patmos in een visioen een vrouw die op het punt staat te bevallen van een zoon, die ‘alle heidenvolken zal hoeden met een ijzeren staf’. Die vrouw staat voor Israël en de zoon staat voor Jezus Christus, die uit de Joodse vrouw Maria geboren wordt. Er is een draak die zit te wachten om meteen na de bevalling het kind te verslinden. De draak staat voor de Satan, die het liefst Jezus, de Redder van de wereld, wil verslinden. Johannes beschrijft dan dat het kind opgaat naar God en Zijn troon in de hemel, en dat de vrouw vlucht voor de draak: ‘En de draak werd boos op de vrouw en ging heen om oorlog te voeren tegen de overigen van haar nageslacht die de geboden van God in acht nemen en het getuigenis van Jezus Christus hebben’ (Openbaring 12:17). De draak richt zich dus eerst op het vernietigen van het Joodse volk en vervolgens ook op de christenen.

Vervolgens lezen we dat er een beest opstaat die van de draak alle macht ontvangt. Veel mensen zijn onder de indruk van dit beest en aanbidden dit beest. Er komt dus een indrukwekkende politieke leider, of een verenigde groep van leiders. Deze leider, dit beest, gaat godslasteringen spreken: ‘En het opende zijn mond om God te lasteren, om Zijn Naam te lasteren en Zijn tent en hen die in de hemel wonen. En het beest werd macht gegeven om oorlog te voeren tegen de heiligen (…) En allen die op de aarde wonen, zullen het aanbidden, althans van wie de namen niet zijn geschreven in het boek des Levens van het Lam’ (Openbaring 13:6-8).

Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas.

Deze verschrikkingen hebben gelukkig niet het laatste woord. Jezus Christus zal Zelf op tijd komen om af te rekenen met de draak en het beest en zijn volgelingen: ‘En het beest werd gegrepen, en met hem de valse profeet (…) en die het merkteken van het beest ontvangen hadden en die zijn beeld aanbeden hadden. Deze twee werden levend geworpen in de poel van vuur, die van zwavel brandt. En de overigen werden gedood met het zwaard van Hem, die op het paard zat’ (Openbaring 19:20-21). Hier zien we dat lastering van God, genocide op het Joodse volk en vervolging van de christenen uiteindelijk niet leidt tot verzoening, maar tot vervloeking. Het beest en zij die het merkteken van het beest ontvangen hadden, vallen dus buiten de categorie ‘broedertwist’, en er is geen verzoening.

Hamas
Alle bovengenoemde aspecten bij zowel Amalek als het beest zien we terugkeren bij Hamas. In het handvest staat dat de totale vernietiging van het ‘zionistische regime’, dat is Israël, en de vestiging van een Islamitisch kalifaat, waarin ook geen plaats meer is voor christenen, het ultieme doel is. Het past hier niet om te beweren dat Hamas het beest uit Openbaring is. Die conclusie mogen we niet trekken. Daarvoor is het conflict tussen Israël en Hamas ook te regionaal. Hamas kan wel een ‘type’ van dit beest zijn, zoals er in de geschiedenis meerdere van deze ‘typen’ zijn geweest. Opvallend zijn in dit verband de vele pro-Hamas demonstraties in tal van westerse steden.

Openbaring zegt dat het beest ‘godslasteringen spreekt’ en dat velen op aarde het beest ‘aanbidden’. Israël heeft met Hamas, en ook met Hezbollah in het noorden, dan ook geen broedertwist, maar voert een strijd op leven en dood, zoals destijds Mozes, Aäron en Hur, een strijd op leven en dood voerden met Amalek. Het voortbestaan van Israël is in het geding. God zij dank weten we gelukkig dat als het er op aankomt, God Zijn volk zal beschermen: ‘namelijk verlossing van onze vijanden en bevrijding uit de hand van allen die ons haten’ (Lukas 1:71).

Ds. Kees Kant is directeur van Christians for Israel International. Bovenstaand artikel verscheen eerder in 'Israël en de kerk', het theologische kwartaalblad van Christenen voor Israël voor theologen en voorgangers. Klik hier als je het kwartaalblad wil ontvangen.

Praatmee

Beluister onze podcast

#326 Jeffrey, Herman van Wijngaarden en Joël Boertjens over LHBTI en een vergeten groep
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

GZB-lied 'Here i am, Lord'
Video

GZB vraagt middels nieuw lied 'Here i am, Lord' aandacht voor (uit)zending

Al ruim 100 jaar zendt de GZB mensen uit naar verschillende landen in de wereld. De afgelopen tijd blijven veel ‘zendingsvacatures’ echter onvervuld. Met een Pinkstercampagne hoopt de GZB het zendingsvuur (opnieuw) aan te wakkeren. Speciaal voor deze

Pete Greig
Preekverslag

Volgens Pete Greig maakt Gods aanwezigheid ons anders

Zoals Mozes ervoor koos niet zonder Gods aanwezigheid verder te gaan naar het beloofde land, moeten ook Nederlandse christenen steeds weer kiezen voor Gods nabijheid. Dat is de boodschap van de Britse voorganger en aanjager van de gebedsbeweging 24/7

Ds. M. Klaassen
Video

Ds. Klaassen vertelt over man die uit de homoscene stapte: "Gods Woord was raak"

"Hij is uit de homoscene gestapt en kwam tot geloof in de Heere Jezus. Op scholen vertelt hij nu wat voor grote dingen God in Zijn leven heeft gedaan. Dat is Gods genade, en dat kan ook in uw en jouw leven. Het kan echt voor de slechtsten, omdat God

Ani
Video

Ani's dochter raakte ernstig gewond bij inslag mortiergranaat: "Ik zag een vreselijke hoofdwond"

Tijdens de oorlog in Syrië raakt Maria, de nog jonge dochter van Ani, door een mortiergranaat ernstig gewond aan haar hoofd. Ani gaat samen met haar man en dochter een moeilijke tijd door. Hoewel het beter gaat, komen ze af en toe nog nieuwe probleme

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp legt uit dat eenheid in Christus verschil in leer en beleving overstijgt

"Onze individuele eenheid met Christus vormt de basis van onze gezamenlijke eenheid in Christus, daarom verbindt het avondmaal ons niet alleen met Hem maar ook met elkaar. De band van eenheid die verschil in leer en beleving overstijgt. We zijn broer

Jacques Brunt
Video

Jacques Brunt ziet antisemitisme angstvallig toenemen: "De geschiedenis lijkt zich te herhalen"

"De geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog zijn we misschien niet vergeten, maar de vraag is wel: hebben we onze lessen daaruit getrokken en doen we er vandaag ons voordeel mee? Want ondanks dat heel veel mensen roepen: ‘dat nooit meer’, lijkt de ge

Gods Geest
Verdieping

Vuur van Gods Geest brandt uit: afgoden en zonden gaan in rook op

Met Pasen worden in het oosten en noorden van het land paasvuren ontstoken, een traditie uit de tijd van de Germanen. Het vuur was bij hen een offer aan de god Ostara en een teken van vruchtbaarheid. In de Bijbel komen wij het teken van vuur onder an

Joke Buis
Nieuws

Christelijke zangeres Joke Buis lanceert nieuwe EP: ‘Hoe ik je zie'

Het lijkt een ongeschreven regel: de mooiste (en vaak ook beste) liedjes zijn die waar je iets in herkent. Een gevoel, een beschrijving, een situatie. De christelijke zangeres Joke Buis kent de kracht van wat zo'n lied met je doet maar al te goed. En

Meerartikelen

Jan-Jaap van Peperstraten
Preekverslag

Hoe herken je de Heilige Geest in je leven?

Het is Pinksteren, we vieren de gave van de Geest aan Maria en de Leerlingen. De Kerk wordt op weg gezet om de wereld in te gaan, om te getuigen van het Evangelie. De Geest maakt ons nieuwe mensen, zet ons op een nieuwe weg. We krijgen een bijzondere

Wycliffe Bijbelvertalers
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers: "Het verlangen naar een Bijbel is ontzettend groot"

Met Pinksteren hoorden velen in Jeruzalem het Evangelie in hun eigen taal. Duizenden kwamen tot geloof en de eerste kerk werd gesticht. Nu, ruim tweeduizend jaar later, ziet Wycliffe Bijbelvertalers nog steeds hoe Gods Woord in de eigen taal mensen v

Marijn Burkunk
Column

Laten we de Heilige Geest weer de allerhoogste autoriteit toekennen

Johannes de Doper was niet zomaar iemand. Hij was Gods heraut om Jezus bij de mensen te introduceren. Hij verkondigde dat Jezus de Zoon van God is, die de zonden van de wereld zou komen wegnemen. Dat hij, Johannes, de mensen doopte met water, maar da

Kees van Helden
Opinie

Wat we kunnen leren van een strafzaak over illegale abortus

Op 18 oktober 2019 werden twee lichamen gevonden in een huis in Diemen. Het waren de Braziliaanse Patricia en het één maand te vroeg geboren kindje van haar en haar vriend Dennis E. Die laatste staat deze week voor de rechter voor een gruwelijk misdr

Anja Haga / Don Ceder
Nieuws

ChristenUnie hamert in Tweede Kamer op komst nieuwe godsdienstgezant

Treuzel niet met benoeming van de nieuwe gezant Godsdienstvrijheid, dat was de oproep afgelopen week van Anja Haga, Europese lijsttrekker voor de ChristenUnie en Don Ceder, Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie, tijdens het debat over de staat van de

Jan Pool-Opwekking-ds. Alfred van de Weg
Nieuws

Christenen betreuren dat SGP niet naar Opwekking komt: "Gemiste kans"

"Een gemiste kans", zo reageren verschillende christenen via sociale media op het besluit van de SGP om het bezoek aan de Pinksterconferentie Opwekking te annuleren.  Vanwege ‘veel kritische reacties uit de achterban’ heeft de SGP op de valreep beslo

Ds. G. van Zanden
Video

Ds. Van Zanden vertelt dat een christen zichzelf niet kan redden: "Alleen Hij maakt zalig"

“Uiteindelijk moet de redding van elders komen. Als christenen zeggen we dan: ‘De redding komt niet van een ander, de redding komt van boven.’ We hebben alles van Hem te verwachten. Als Jezus Zich aan u openbaart als uw Zaligmaker, dan is Hij het die

Sekten
Nieuws

Franse christenen verwelkomen nieuwe wet tegen religieuze sekten

Frankrijk heeft een nieuwe wet om zogeheten schadelijke religieuze sekten te bestrijden. Dat meldt Evangelical Focus. De wet past de eerdere wet uit 2001 aan nieuwe situaties aan waarin groepen proberen de vrijheid van burgers psychologisch of fysiek

Concertgebouw
Nieuws

Joodse muzikanten mogen tóch optreden in Amsterdam; concert via livestream te volgen

Aanstaande zaterdag vindt er in het Amsterdamse Concertgebouw tóch een concert plaats van het Jerusalem Quartet. Eerder besloot het Concertgebouw alle optredens van het strijkkwart te annuleren omdat men de veiligheid niet kon garanderen. Daarop reag

PerspectieF
Nieuws

ChristenUnie-jongeren verafschuwen rechts kabinet: 'Zwarte dag voor Nederlandse democratie'

'Na maanden formeren zijn de partijen die al van begin af aan met elkaar in gesprek zijn eruit. Hoewel het goed is dat er na lange tijd zicht is op een kabinet, betekent dit akkoord wat betreft PerspectieF een zwarte dag voor de Nederlandse democrati

John Robert Hill Jr.
Nieuws

Ex-gevangene komt tot geloof na ontmoeting met God in gevangeniscel

Een voormalige gevangene die op zoek was naar roem, geld, drugs en vrouwen, zegt dat zijn leven radicaal veranderd is na een ontmoeting met de Heilige Geest in zijn gevangeniscel. Dat meldt CBN News.  Het gaat om John Robert Hill Jr., beter bekend al

SGP Opwekking
Nieuws

SGP toch niet naar Opwekking vanwege kritische reacties uit de achterban

De SGP heeft besloten om tijdens het Pinksterfeest geen stand te plaatsen op het drukbezochte evangelische festival Opwekking in Biddinghuizen. Dit besluit volgde na kritische reacties uit de achterban, zo liet een woordvoerder van de partij donderda